Nhà máy nhiệt điện đốt than: Làm chủ hệ thống thải tro xỉ đồng bộ

Đề tài này thuộc Dự án khoa học và công nghệ “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và đưa vào vận hành một số hệ thống thiết bị phụ nhà máy nhiệt điện chạy than có công suất tổ máy đến khoảng 600 MW”.

Theo Viện Nghiên cứu Cơ khí, nhu cầu tiêu thụ điện năng tại Việt Nam hiện đang tiếp tục gia tăng do phát triển kinh tế - xã hội. Nhiệt điện đốt than có vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh năng lượng khi vẫn chiếm khoảng 50% tỷ trọng về công suất và sản lượng.

Trong một nhà máy nhiệt điện than, hệ thống xử lý tro xỉ (Ash Handling System - AHS) là yếu tố quan trọng hàng đầu, hạn chế tác động tiêu cực của nhà máy tới môi trường xung quanh. Hệ thống thải tro xỉ nói chung bao gồm các hệ thống sau: Hệ thống xử lý xỉ (đáy), hệ thống xử lý tro (bay) và tùy thuộc vào công nghệ xử lý tro xỉ (ướt, khô) mà có các hệ thống khác phụ trợ đi kèm như hệ thống cấp nước kỹ thuật, hệ thống vận chuyển tro xỉ tới ao tro, xỉ...

Tro, xỉ của một nhà máy nhiệt điện than là cặn dư từ việc đốt cháy nhiên liệu than từ các vị trí dọc theo dòng khí thải trong lò hơi. Tro xỉ được gom từ bên dưới lò hơi và các vị trí gom dọc theo đường khí thải của nhà máy, rồi vận chuyển tới các silo, sau đó đưa ra ngoài nhà máy.

Xu hướng chung của công nghệ thải tro xỉ là tiến tới ứng dụng công nghệ mới, loại bỏ dần công nghệ cũ, lạc hậu, ảnh hưởng tới môi trường. Tuy nhiên, cho đến thời điểm trước khi đề tài được thực hiện (tháng 1/2016), tại Việt Nam, chưa có một đề tài nghiên cứu hoàn chỉnh nào về hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than. Vì vậy, sự ra đời kịp thời của đề tài đã đáp ứng được nhu cầu cung cấp, sửa chữa, nội địa hóa thiết bị thải tro xỉ trong các nhà máy nhiệt điện đốt than tại Việt Nam trong tương lai gần.

Đến nay, đề tài đã hoàn thành đầy đủ số lượng, chủng loại, chất lượng các sản phẩm khoa học và công nghệ theo đăng ký. Đặc biệt, lần đầu tiên, hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than công suất 2x300 MW đã được nghiên cứu, phát triển và ứng dụng bởi các nhà khoa học và kỹ sư Việt Nam.

Theo đó, quá trình nghiên cứu, phát triển đã góp phần bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ khoa học - công nghệ của Việt Nam trong các hoạt động quản lý, tư vấn, nghiên cứu, thiết kế phát triển hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện than. Kết quả của đề tài đã khẳng định được từng bước làm chủ tính toán, thiết kế, chế tạo hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện than, giảm được các chi phí từ thuê chuyên gia nước ngoài, nhập khẩu thiết bị và chi phí chuyển giao công nghệ từ bên ngoài. Đồng thời, góp phần thúc đẩy ngành sản xuất thiết bị phụ trợ trong nước phát triển.

“Tại Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 1, Viện Nghiên cứu Cơ khí cung cấp hệ thống thải tro xỉ qua hợp đồng với nhà thầu chính trị giá 241 tỷ đồng, chỉ bằng khoảng 80% so với giá trị của một hệ thống thải tro xỉ do nước ngoài cung cấp. Chi phí giảm nhờ quá trình nội địa hóa ít nhất trên 50% khối lượng của dự án, tạo công việc và nâng cao trình độ thiết kế, sản xuất, chế tạo của các đơn vị trong nước” - đại diện nhóm nghiên cứu cho biết.