Ngày Quốc tế Lao động 1/5: Ngày hội của giai cấp công nhân và nhân dân lao động

Ngày hội của giai cấp công nhân

Để có được khung giờ làm việc 8 giờ/ngày như hiện nay, nhân dân lao động đã phải đấu tranh đòi quyền lợi, trả giá bằng mồ hôi, công sức, thậm chí tính mạng. Lùi về lịch sử ở thế kỷ 19, công nhân lao động tại thành phố Chicago nước Mỹ bị bóc lột nặng nề. Họ bị các ông chủ ép phải làm việc 14 - 18 giờ mỗi ngày và chịu sự phân biệt đối xử nhất định. Cụ thể, khối lượng công việc giao cho phụ nữ và đàn ông tương đương nhau nhưng đồng lương của phụ nữ lại không bằng một nửa; thậm chí trẻ em cũng phải lao động đến 12 giờ mỗi ngày.

Ngày 1/5/1886, giới công nhân trên toàn nước Mỹ đã tham gia bãi công nhằm gây áp lực buộc giới chủ thực hiện yêu sách của mình. Đầu tiên là cuộc bãi công tại thành phố Chicago: Khoảng 40.000 người không đến nhà máy, họ tổ chức mít tinh, biểu tình với biểu ngữ “Từ hôm nay không người thợ nào làm việc quá 8 giờ một ngày! Phải thực hiện 8 giờ làm việc, 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ vui chơi!”.

Trước sức ép biểu tình lớn mạnh, Đại hội Liên đoàn Lao động Mỹ đã phải thông qua Nghị quyết nêu rõ: “Từ ngày 1/5/1886, ngày lao động của tất cả công nhân sẽ là 8 giờ”. Sở dĩ chọn ngày 1/5 vì đây là thời điểm bắt đầu một năm kế toán tại hầu hết các nhà máy, xí nghiệp ở Mỹ. Vào ngày này, hợp đồng mới giữa thợ và chủ sẽ được ký. Dù có biết trước quyết định của công nhân nhưng giới chủ tư bản cũng không thể kiếm cớ chối từ.

Tại Việt Nam, Ngày Quốc tế Lao động đầu tiên được tổ chức vào năm 1930. Vào ngày 1/5/1930, lần đầu tiên trong lịch sử phong trào công nhân ở Đông Dương, giai cấp công nhân nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đã biểu tình ngoài đường phố để biểu dương tình đoàn kết cách mạng với công nhân quốc tế, đồng thời đấu tranh trực diện với bọn đế quốc thực dân Pháp, đòi Pháp phải cải thiện điều kiện làm việc, phải tăng lương và thực hiện luật lao động ngày làm việc 8 giờ. Đây là điểm bắt đầu cho cả cao trào 1930 - 1931, với đỉnh cao là phong trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh.

Ngày 1/5/1946, lần đầu tiên trong lịch sử nước ta, Ngày Quốc tế Lao động được tổ chức kỷ niệm mít tinh trọng thể tại Thủ đô Hà Nội với sự tham dự của 20 vạn nhân dân lao động. Ngày nay, Ngày Quốc tế Lao động 1/5 đã trở thành ngày hội của nhân dân lao động Việt Nam, ngày biểu thị tình đoàn kết hữu nghị với giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới.

Phát biểu tại Lễ phát động Tháng Công nhân và Tháng hành động về An toàn vệ sinh lao động năm 2024, diễn ra mới đây, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang nhấn mạnh: "Tháng 5 là tháng có ý nghĩa đặc biệt đối với cán bộ, đoàn viên và người lao động khi có Ngày Quốc tế Lao động 1/5 - Ngày hội của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới, khẳng định sứ mệnh lịch sử, vị trí, vai trò của giai cấp công nhân trong cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội.''

Đặc biệt, Tháng 5 còn là Tháng Công nhân; đồng thời là Tháng Hành động về An toàn vệ sinh lao động; Tháng cao điểm tổ chức các hoạt động chăm lo cho đoàn viên, người lao độngvề mọi mặt, cả về vật chất, tinh thần và sức khỏe; Tháng nhận được sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy đảng, chính quyền, người sử dụng lao động, sự hưởng ứng của đông đảo đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động, có tác dụng lan tỏa tích cực trong toàn xã hội.

Tháng 5 đã trở thành điểm hẹn, khoảng thời gian mong chờ đối với đội ngũ cán bộ công đoàn, đoàn viên, người lao động. Báo cáo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho thấy, năm 2023, cả nước với 53.266 công đoàn cơ sở tổ chức hoạt động hưởng ứng, Tháng Công nhân 2023 đã ngày càng thấm sâu xuống cơ sở, có tính hành động cao, kết quả tốt, thu hút sự tham gia tích cực, có trách nhiệm của đông đảo cán bộ công đoàn, đoàn viên, công nhân viên chức lao động và người sử dụng lao động.

Chương trình “đối thoại Tháng 5” có nhiều điểm mới với hơn 1.200 cuộc đối thoại ở các cấp và diễn đàn “Công nhân vì doanh nghiệp, doanh nghiệp vì công nhân” tại cơ sở. Đặc biệt, trong Tháng Công nhân 2023, lần đầu tiên 53 Liên đoàn Lao động tỉnh, thành phố phối hợp với đoàn Đại biểu Quốc hội tổ chức tiếp xúc cử tri chuyên đề giữa đại biểu Quốc hội với công nhân lao động, thu hút gần 1.000 lượt ý kiến, kiến nghị, tạo tiền đề để Tổng Liên đoàn đề xuất Chủ tịch Quốc hội chủ trì diễn đàn người lao động lần đầu tiên với chủ đề “Hoàn thiện chính sách pháp luật liên quan đến người lao động và tổ chức Công đoàn”.

Thêm cơ hội để cảm ơn và tri ân người lao động

Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, năm 2024 là năm đầu tiên triển khai Nghị quyết Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, Tháng Công nhân có chủ đề “Đoàn kết công nhân - Triển khai nghị quyết” được các cấp công đoàn tập trung triển khai các nhóm nội dung hoạt động, đó là:

Chương trình “Đưa nghị quyết đại hội vào cuộc sống”, “Đối thoại tháng 5”, “Tiếp xúc chuyên đề với cử tri công nhân”; “Cảm ơn người lao động”… ; tổ chức “Tháng cao điểm phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở”; tập trung nguồn lực, tạo bước đột phá về phát triển đoàn viên và thành lập công đoàn cơ sở, tổ chức kết nạp “Đợt đoàn viên tháng 5”; triển khai hoạt động tôn vinh công nhân lao động tiêu biểu có nhiều sáng kiến, sáng tạo, thành tích trong lao động, sản xuất. Triển khai đợt sinh hoạt chính trị “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về công nhân, công đoàn”; biểu dương điển hình tiên tiến học tập và làm theo Bác; nhân rộng mô hình “Không gian văn hóa Hồ Chí Minh”; chương trình “Khỏe để lao động, sản xuất” tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao phục vụ đoàn viên, công nhân viên chức lao động...

Hưởng ứng chỉ đạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Công đoàn Công Thương Việt Nam – một trong những công đoàn ngành có đông đảo đoàn viên, người lao động làm việc ở nhiều vị trí quan trọng của đất nước, đã tích cực tổ chức nhiều hoạt động hưởng ứng.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Công đoàn Công Thương Việt Nam đã ban hành Kế hoạch 50/KH-CĐCT ngày 29/2/2024 về tổ chức các hoạt động Tháng Công nhân năm 2024 với chủ đề “Đoàn kết công nhân - Triển khai nghị quyết”; Hướng dẫn số 53/HD-CĐCT ngày 01/3/2024 hướng dẫn tổ chức Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động năm 2024, qua đó các cấp công đoàn phấn đấu “Mỗi công đoàn cơ sở tổ chức ít nhất một hoạt động thi đua bằng hình thức phù hợp mang lại lợi ích thiết thực cho đoàn viên, người lao động’’.

Cụ thể hóa hoạt động, mới đây, tại Công ty Thuốc lá Sài Gòn, Công đoàn Công Thương Việt Nam đã tổ chức Lễ phát động Tháng Công nhân và Tháng Hành động về An toàn, vệ sinh lao động năm 2024.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Phan Văn Bản - Chủ tịch Công đoàn Công Thương Việt Nam – nhắc lại: "Trong tiến trình phát triển của cách mạng; Đảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn dành sự quan tâm, chăm lo đặc biệt tới giai cấp công nhân, người lao động và tổ chức công đoàn. Giai cấp công nhân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, đang có mặt trong tất cả các ngành nghề, các thành phần kinh tế, là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước để thực hiện khát vọng vươn lên của dân tộc''.

Chủ tịch Công đoàn Công Thương Việt Nam cho biết, hiện nay, công đoàn ngành có gần 150.000 công nhân lao động đang công tác tại các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị. Tuy nhiên, đời sống của một bộ phận công nhân còn khó khăn; như: Tiền lương, thu nhập, việc làm; nhà ở; môi trường làm việc; khu vui chơi, giải trí; nhà trẻ; trường học; điều kiện bảo hộ, an toàn lao động… Đây là những vấn đề mà cấp ủy, chính quyền các cấp cùng tổ chức công đoàn đã và đang nỗ lực để từng bước giải quyết.

Kế tiếp những kết quả đã đạt được, năm 2024, các cấp công đoàn ngành Công Thương tiếp tục thực hiện các hoạt động tuyên dương người lao động có thành tích xuất sắc, hoạt động “Cảm ơn người lao động” thông qua những hành động thiết thực như trao quà cho công nhân lao động khó khăn, người lao động bị tai nạn lao động, bệnh hiểm nghèo...

Tại Lễ phát động Tháng Công nhân và Tháng Hành động về an toàn, vệ sinh lao động năm 2024, đại diện một số công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã trao tặng quà cho đại diện đoàn viên, người lao động khó khăn, tiêu biểu như: Công đoàn Xăng dầu Việt Nam, Công đoàn Tổng công ty Thép Việt Nam - CTCP, Công đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam, Công đoàn Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam…

Những ngày này, tại nhiều công đoàn cơ sở ngành Công Thương đã, đang có các hoạt động thiết thực hướng về người lao động. Ví dụ tại Quảng Bình, Công đoàn ngành Công Thương vừa trao quà hỗ trợ đoàn viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn, trị giá mỗi suất quà 500.000 đồng.

Hay tại Thanh Hóa, Công đoàn ngành Công Thương Thanh Hóa trao 80 triệu đồng hỗ trợ xây dựng nhà mái ấm công đoàn cho 2 đoàn viên có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở, trao 25 xuất quà trị giá 29.500.000 đồng cho 25 đoàn viên, công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau, bệnh hiểm nghèo.

Trước đó, nhiều công đoàn ngành Công Thương cũng đã có hoạt động thiết thực tri ân người lao động, như: Công đoàn Tổng công ty Giấy Việt Nam; Công đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam; Công đoàn Công ty TNHH Hitachi Astemo Hà Nội…

Một lần nữa, Chủ tịch Công đoàn Công Thương Việt Nam Phan Văn Bản nhấn mạnh: Thông qua các hoạt động Tháng Công nhân, các cấp công đoàn cần làm tốt hơn nữa công tác đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động, tạo sự quan tâm hơn nữa của cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị, chủ doanh nghiệp và toàn xã hội đối với giai cấp công nhân; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp; đồng thời phát huy vai trò tiên phong, năng lực sáng tạo của người lao động trong thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.