Mèo Vạc, Hà Giang: Chung tay mở đường vào Trù Sán

Xã Sơn Vĩ, Mèo Vạc, Hà Giang được biết đến là một xã nghèo, nằm ở vị trí cao nhất và xa nhất của huyện Mèo Vạc. Thế nhưng khi đặt chân đến thôn Trù Sán mới cảm nhận được sự xa xôi, vất vả của người dân nơi đây. Trù Sán giáp với địa phận tỉnh Cao Bằng và tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), là thôn khó khăn nhất của Sơn Vĩ...

Nằm cách trung tâm xã 12km với 29 hộ dân, 149 nhân khẩu đều là người Mông sinh sống. Trong đó, có đến 23 hộ nghèo, cận nghèo, không có hộ khá, giàu. Hơn 85% diện tích đất tự nhiên của thôn toàn núi đá tai mèo. Thôn nằm cách biệt, heo hút, hầu như quanh năm bị bao phủ bởi lớp sương mù dày đặc. Đi cùng chúng tôi vào thôn, anh Hoàng Văn Chất, Chủ tịch UBND xã Sơn Vĩ cho biết: "Thôn còn 3,7km chưa có đường đi xe, nên con đường duy nhất để bà con đến với thế giới bên ngoài là đi bộ xuyên qua những vách đá hẹp dựng đứng, phải lách người thật khéo mới qua được, mọi thứ hàng hóa đều phải cõng trên đôi vai”.

Để vào được đến thôn chúng tôi đã vượt qua cả một hành trình chinh phục đèo, núi và mây. Con đường như dựng đứng lên trời, có lúc lại chúi như lao xuống lòng vực sâu. Có những đoạn đường chỉ rộng chừng 2 gang tay bởi bên trên là vách đá dựng đứng, bên dưới là vực thẳm sâu hun hút. Từ trên nhìn xuống dòng Nho Quế mát xanh bé như nét vẽ mỏng manh uốn lượn trên tấm thảm màu xanh xám của núi rừng. Nếu không may sẩy chân thì có thể chịu hậu quả nặng nề…

Trong thôn không khí yên tĩnh. Dưới màn sương mù dày đặc, vài nóc nhà hiện ra và thấp thoáng những mảng rêu nâu trên nền đá xám xịt. Chúng tôi ghé vào một ngôi nhà ngay đầu thôn. Mấy đứa trẻ chừng bốn, năm tuổi đang nô đùa, có bà mẹ địu con nhỏ đang ngủ đứng tựa bên hiên nhà. Thấy có người lạ, chúng chạy vụt vào nép sau lưng mẹ, đưa mắt len lén nhìn. Nghe cán bộ Biên phòng và lãnh đạo xã giới thiệu có các anh lãnh đạo huyện và nhà báo đến thăm, chị cười, tuôn một tràng tiếng Mông, mà tôi được dịch lại: “Chào cán bộ và nhà báo nhé. Muốn mời cán bộ và nhà báo vào nhà, nhưng nhà mình có con nhỏ nên không cho người lạ vào nhà được...”. Có lẽ thấy sự tò mò của chúng tôi, anh Chất, Chủ tịch xã liền bảo: “Người Mông trong thôn có lệ, nhà có người mới sinh con nhỏ thì không cho người lạ vào nhà, nhà này có em bé mới sinh được hơn tháng”.

Sau vài câu thăm hỏi, anh Trần Quang Minh - Bí thư huyện ủy Mèo Vạc gửi tặng chị một ít tiền mặt để hôm nào ra trung tâm xã thì mua cái quần, cái áo cho cháu. Khi được hỏi mong muốn lớn nhất của chị bây giờ là gì, chị đưa tay chỉ về phía đầu thôn: “Giờ mình và người trong thôn chỉ ước có nước, có một con đường bê tông nhỏ vào thôn. Có những thứ ấy là bà con mình làm ăn dễ dàng hơn, sẽ không bị đói nữa…”.

Thôn có hơn 2 chục nóc nhà, chia làm hai xóm, một xóm ở lưng chừng núi, còn một xóm ở thấp hơn. Những đứa trẻ ở đây không biết tiếng còi xe là gì. Trong bản có hệ thống bể chứa nước, lu nước, máng nước… nhưng tất cả đều khô khốc, có chăng thì chỉ là những gạn nước cạn xẹt dưới đáy bể, vàng khè, cáu bẩn vì nó được hứng bởi nước mưa từ trên mái gianh và mái broximăng xuống.

Nhằm giúp bà con trong thôn có con đường đi lại thuận tiện hơn, người dân có điều kiện phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Với sự quyết tâm của Đảng bộ huyện, sự đồng lòng của nhân dân, sau thời gian khảo sát, nghiên cứu UBND huyện đã quyết định tuyên truyền, vận động nhân dân mở đường vào thôn.

Anh Trần Quang Minh - Bí thư huyện ủy Mèo Vạc cho biết: “Huyện chỉ đạo các phòng chức năng liên quan trực tiếp làm việc với UBND các xã, khảo sát các tuyến đường cần được kiên cố hóa với điều kiện địa hình phù hợp. Huyện đã phát động cán bộ, công chức, viên chức, các lực lượng vũ trang huyện và nhân dân trong thôn Trù Sán tiến hành tu sửa, san lấp, mở đường vào thôn để phục vụ nhu cầu đi lại, sản xuất của nhân dân. Đến nay đang tiến hành tu sửa, san nền mặt đường”.

"Mặc dù đã được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, của tỉnh hỗ trợ cho sản xuất, giúp đỡ hộ nghèo, xây dựng hạ tầng nông thôn, tuy nhiên, để giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội, khắc phục khó khăn của một huyện nghèo biên giới; một số xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện sinh hoạt, khám chữa bệnh, học tập của con em, đường sá đi lại, điều kiện sản xuất... còn nhiều hạn chế; điều kiện nguồn đầu tư của Nhà nước có hạn. Huyện đang rất cần được sự sẻ chia, quan tâm giúp đỡ, hỗ trợ của các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài huyện” - Bí thư huyện ủy Mèo Vạc chia sẻ.

Rời Trù Sán, trở ra trung tâm huyện, tôi cứ nhớ mãi những cơn gió tràn qua từng khe núi, bầu trời xám xịt, sương mù bao phủ, u lạnh. Cảnh bà con thôn bản luôn phải sống trong cảnh khó khăn, thiếu thốn trăm bề, nghèo bởi thiếu nước sinh hoạt do địa bàn vùng cao đến nước sông, nước suối cũng không có; nghèo bởi mùa đông thời tiết rét buốt khắc nghiệt, mùa hè thì nắng dội sát đầu không cây gì sống nổi...

Dẫu con người nơi đây rất cần mẫn, chịu khó, nhưng hệ thống giao thông chưa được đầu tư, quá hiểm trở, một bên vách đá cao, một bên vực sâu luôn là lực cản của sự phát triển. Niềm khát khao, mong mỏi của người dân Trù Sán là có con đường để việc đi lại, trao đổi hàng hóa được thuận tiện, con em đến trường đỡ vất vả... bao giờ thành hiện thực.