Kiến nghị Quốc hội gỡ vướng cho dịch vụ năng lượng

Ngày 29/3/2025, Đoàn khảo sát của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội về nội dung Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệmvà hiệu quả (SDNLTK&HQ) đã làm việc tại Đồng Nai.

Đoàn công tác do ông Nguyễn Phương Tuấn - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) làm trưởng đoàn, cùng đại điện đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Uỷ ban KH,CN&MT; đại diện Vụ KH,CN&MT (Văn phòng Quốc hội); đại diện Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC).

Tăng cường tiết kiệm điện

Thực hiện chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng chính phủ về tăng cường tiết kiệm điện, cũng như chỉ đạo của Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, UBND tỉnh Đồng Nai, Sở Công Thương Đồng Nai đã chủ động triển khai nhiều hoạt động về công tác tăng cường tiết kiệm điện trên địa bàn.

Được biết, công tác thi hành pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, ngành Điện và Sở Công Thương thường xuyên gửi văn bản đến các doanh nghiệp, khách hàng nhắc nhở thực hiện các quy định như xây dựng kế hoạch tiết kiệm điện, chỉ định người quản lý năng lượng, thực hiện việc kiểm toán năng lượng, ban hành quy chuẩn sử dụng điện cho từng phân xưởng, khu vực, thiết bị.

Đoàn công tác đã thực hiện khảo sát tại 02 doanh nghiệp trên địa bàn Đồng Nai gồm Công ty Cổ phần ICD Tân Cảng Long Bình và Công ty TNHH Saitex International Đồng Nai.

Báo cáo trước đoàn khảo sát, đại diện Công ty Cổ phần ICD Tân Cảng Long Bình cho biết, sản lượng điện tiết kiệm điện năm 2024 thực hiện được là 176.842 kWh đạt tỷ lệ trên 2,1%.

Doanh nghiệp đã xây dựng Kế hoạch để triển khai thực hiện sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả năm 2025. Trong đó, thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương hưởng ứng Giờ trái đất năm 2025, trong một giờ tắt điện từ 20h30 đến 21h30 ngày 22/3 vừa qua công ty đã tiết giảm 650 kWh điện tiêu thụ so với ngày 21/3/2025.

Chia sẻ về giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong thời gian tới, đại diện Công ty CP ICD Tân Cảng Long Bình cho biết: Công ty đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền ý thức tiết kiệm điện và phát động các phong trào tiết kiệm điện, tạo thói quen tiết kiệm điện, vận hành sử dụng thiết bị điện đúng cách; Tăng cường công tác theo dõi sử dụng điện tại các khu vực để kịp thời có giải pháp hợp lý.

Đối với hệ thống chiếu sáng, công ty sẽ tiến hành thay bóng đèn sợi đốt/huỳnh quang bằng đèn LED; bố trí hợp lý hệ thống chiếu sáng tại các khu vực kho hàng, cho phép điều khiển linh hoạt hơn vị trí chiếu sáng nhằm tiết kiệm điện và duy trì tốt hơn tuổi thọ thiết bị; Sử dụng cảm biến ánh sáng, hẹn giờ, tự điều chỉnh độ sáng tại một số khu vực phù hợp;

Tại các khu vực tiêu hao nhiều năng lượng như các kho mát, kho lạnh, công ty sẽ tiến hành rà soát công tác chất xếp hàng hoá bảo đảm lưu thông nhiệt tốt; cài đặt nhiệt độ phù hợp với từng loại/nhóm hàng hoá để tối ưu hiệu quả sử dụng điện năng làm mát.

Bổ sung cơ chế hoạt động cho dịch vụ ESCO

Làm việc tại Công ty TNHH Saitex International Đồng Nai, Đoàn khảo sát ghi nhận đây là doanh nghiệp thực hiện tương đối tốt công tác tiết kiệm năng lượng.

Từ khi xây dựng nhà máy, doanh nghiệp đã chú trọng chọn vật liệu đạt chứng nhận LEED (chứng nhận của Hội đồng Công trình xanh Hoa Kỳ dành cho công trình xây dựng xanh), sử dụng mái che phản chiếu ánh sáng mặt trời và lắp đặt hệ thống thông gió tự nhiên. Doanh nghiệp đã lắp khoảng 15 ngàn tấm pin năng lượng mặt trời tạo điện cho sản xuất đồng thời giúp giảm khoảng 2 ngàn tấn CO2/năm.

Theo báo cáo của Tổng công ty Điện lực miền Nam, thời gian qua, mặc dù chính quyền địa phương đã có quan tâm, phối hợp ngành Điện triển khai chỉ đạo từ Chính phủ, Bộ Công Thương đến tất cả các đối tượng sử dụng điện trên địa bàn, nhưng việc xử lý các khách hàng chưa thực hiện, biện pháp răn đe, chế tài còn hạn chế.

Do vậy, việc thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, đặc biệt đối tượng sử dụng ngân sách Nhà nước không triệt để, chưa đánh giá công bằng giữa các đối tượng trong việc thực hiện.

Kiến nghị về về cơ chế hoạt động của Công ty dịch vụ năng lượng (Công ty ESCO), Tổng công ty Điện lực miền Nam cho biết, giai đoạn năm 2014-2016, EVNSPC liên doanh hợp tác với Công ty SolarBK thực hiện thí điểm mô hình dịch vụ năng lượng (lắp đặt 6 hệ thống Máy nước nóng năng lượng mặt trời quy mô công nghiệp với 6 khách hàng).

Qua đánh giá, hiệu quả đạt được từ chương trình vượt mục tiêu đề ra của Đề án thí điểm và đã được nhân rộng hình thức đầu tư này trên cả nước. Tuy nhiên, đến nay EVNSPC đang vướng mắc không bàn giao được hệ thống cho khách hàng theo cam kết trong hợp đồng đã ký, vì lý do mô hình này chưa được quy định trong luật mà nội dung bàn giao tài sản.

EVNSPC kiến nghị Ủy ban KH,CN&MT xem xét bổ sung quy định cơ chế hoạt động cho Công ty dịch vụ năng lượng gồm: đối tượng được thành lập (các tổ chức, cá nhân có chức năng hoạt động trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng); lĩnh vực hoạt động; phạm vi hoạt động; hình thức đầu tư, bàn giao tài sản.