Hoàn thiện khung pháp lý đối với căn hộ condotel

Condotel sắp được cấp sổ đỏ

Mới đây, Bộ Tài nguyên & Môi trường (TN&MT) đã có Văn bản số 703/BTNMT-TCQLĐĐ ký ngày 14/2/2020, gửi Sở TN&MT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn về chế độ sử dụng đất và việc cấp chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không phải nhà ở, bao gồm một số loại hình mới gồm căn hộ condotel, biệt thự du lịch, văn phòng kết hợp lưu trú (officetel)…

Theo đó, Sở TN&MT tổ chức rà soát các dự án đầu tư du lịch nghỉ dưỡng đã được phê duyệt, để xác định các trường hợp đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận (sổ đỏ) cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, theo trình tự, thủ tục, hồ sơ quy định của pháp luật về đất đai cho người nhận chuyển nhượng căn hộ du lịch, biệt thự du lịch tại các dự án du lịch nghỉ dưỡng với thời hạn tối đa 50 năm, trường hợp đặc biệt không quá 70 năm. Khi hết thời hạn, người sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn sử dụng đất.

Với việc khách hàng (các nhà đầu tư thứ cấp) sẽ được cấp sổ đỏ quyền sử dụng đất, quyền sở hữu căn hộ du lịch, biệt thự condotel cho thấy tín hiệu lạc quan cho thị trường condotel trong thời gian tới.

Mặc dù ngành du lịch Việt Nam đang chị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 diễn biến ngày càng phức tạp. Nhưng các chuyên gia nhận định, năm 2020 rất có thể loại hình căn hộ condotel sẽ có những biến chuyển mới. Do thời gian qua, thị trường căn hộ condotel đã phát triển rất nhiều dự án với hàng chục ngàn căn hộ. Condotel phát triển tốt góp phần thúc đẩy phát triển mạnh ngành du lịch Việt Nam trong tương lai.

Hoàn thiện khung pháp lý đối với căn hộ condotel

Năm 2016, căn hộ condotel “bùng nổ” tại Việt Nam, được kỳ vọng sẽ là điểm sáng thúc đẩy thị trường BĐS nghỉ dưỡng phát triển mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu du lịch nghỉ dưỡng đang ngày càng tăng của khách du lịch trong và ngoài nước. Tuy nhiên, sau một thời gian phát triển, nhiều chuyên gia BĐS cảnh báo về vấn đề pháp lý mới của loại hình căn hộ condotel.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) - cho biết, từ năm 2016 đến nay, HoREA đã liên tục cảnh báo về việc có “lỗ hổng” pháp luật và thiếu hành lang pháp lý để điều chỉnh hoạt động đầu tư xây dựng, kinh doanh loại hình căn hộ condotel.

Thực tế cũng cho thấy, khung pháp lý cho các loại hình BĐS nghỉ dưỡng không chỉ gây tranh cãi ở góc độ thời hạn sở hữu và cấp giấy chứng nhận. Ngoài ra, vấn đề vận hành, mối quan hệ giữa chủ đầu tư, chủ sở hữu hiện nay cũng chưa có quy định, chủ yếu là sự thỏa thuận giữa các bên được thể hiện trong hợp đồng kinh tế, đặc biệt về vấn đề cam kết lợi nhuận. Đơn cử, thời gian qua đã xảy ra tình trạng chủ đầu tư dự án Cocobay Đà Nẵng tuyên bố không thực hiện được cam kết lợi nhuận 12% mỗi năm…

Để hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường công tác quản lý nhà nước hiệu quả đối với hoạt động đầu tư xây dựng, kinh doanh các dự án du lịch nghỉ dưỡng, condotel, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo và nhiều lần yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ TN&MT, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL), chậm nhất đến cuối năm 2019 phải trình Chính phủ xem xét ban hành các quy định pháp luật để tạo hành lang pháp lý phát triển condotel minh bạch, lành mạnh và bền vững.

Cuối năm 2019, Bộ Xây dựng mới ban hành Thông tư 21/2019/TT-BXD về “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư”, trong đó có “căn hộ lưu trú (condotel)”. Trước đó, Bộ VH-TT&DL cũng ban hành Quyết định 3720/QĐ-BVHTTDL về “Quy chế quản lý, kinh doanh loại hình căn hộ du lịch và biệt thự condotel”. Và mới đây, Bộ TN&MT đã có văn bản gửi Sở TN&MT trên cả nước hướng dẫn về chế độ sử dụng đất và cấp sổ đỏ cho dự án condotel, biệt thự du lịch, officetel tại các khu du lịch nghỉ dưỡng…

Tuy nhiên, Chủ tịch HoREA cho rằng, các văn bản của Bộ TN&MT và Bộ VH-TT&DL chỉ mới đề cập đến loại hình “căn hộ du lịch, biệt thự du lịch”, chưa bao gồm loại hình “nhà phố du lịch”, vì trên thực tế còn có loại hình “nhà phố du lịch”, hoặc còn gọi là “boutique du lịch”, hoặc “shoptel” trong các khu du lịch nghỉ dưỡng, cũng được bán cho khách hàng (nhà đầu tư thứ cấp)...

Ngoài ra, trong văn bản của Bộ TN&MT chỉ xác định phương thức xem xét cấp “sổ đỏ” cho căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, chưa quy định cấp “sổ đỏ” cho “nhà phố du lịch” trong khu du lịch nghỉ dưỡng. Đối với “căn hộ du lịch” khi chủ đầu tư bán cho khách hàng thì cần phải được xác định diện tích thuộc sở hữu riêng, diện tích thuộc sở hữu chung, có thể áp dụng tương tự như cách tính sở hữu riêng theo pháp luật về nhà ở đã quy định, vì văn bản “Quy chuẩn xây dựng” của Bộ Xây dựng chỉ quy định cách tính diện tích sử dụng “căn hộ lưu trú (condotel)” theo kích thước thông thủy.

Do đó, để hoàn thiện khung pháp lý đối với căn hộ condotel, Chủ tịch HoREA cho biết, vừa có Văn bản số 14/2020/CV-HoREA gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ TN&MT, Bộ VH-TT&DL.

Cụ thể: Hiệp hội đề nghị Bộ TN&MT bổ sung Văn bản 703/BTNMT-TCQLĐĐ để hướng dẫn cấp “sổ đỏ” cho nhà phố du lịch trong khu du lịch nghỉ dưỡng. Hiệp hội nhận thấy nội dung hướng dẫn cấp “sổ đỏ” cho nhà phố du lịch hoàn toàn phù hợp với các căn cứ pháp luật đã được Bộ TN&MT viện dẫn tại văn bản 703.

Bên cạnh đó, HoREA đề nghị Bộ Xây dựng hoàn thiện “Quy chuẩn xây dựng nhà chung cư” xác định khái niệm “căn hộ du lịch (condotel)”, thay thế khái niệm “căn hộ lưu trú (condotel)” và giải thích khái niệm “căn hộ du lịch (condotel)” là “căn hộ nằm trong nhà chung cư hỗn hợp, hoặc tòa nhà độc lập phục vụ mục đích cho thuê lưu trú …”.

Đồng thời, Hiệp hội đề nghị Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ quy định các điều kiện về huy động vốn, bán căn hộ condotel hình thành trong tương lai, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của khách hàng (nhà đầu tư thứ cấp). Bởi lẽ, Luật Kinh doanh BĐS đã quy định, các điều kiện bán BĐS hình thành trong tương lai, trong đó đã quy định chặt chẽ điều kiện huy động vốn, bán nhà ở hình thành trong tương lai. Nhưng hiện nay, chưa có quy định về các điều kiện huy động vốn, bán căn hộ condotel hình thành trong tương lai. HoREA cũng đề nghị Bộ VH-TT&DL xem xét đề xuất bổ sung loại hình “nhà phố du lịch” vào Điều 48 Luật Du lịch để thống nhất quản lý.