| Cơn sốt khí đốt tự nhiên của châu Âu mở ra cuộc chạy đua toàn cầu |
Do cuộc cạnh tranh khí đốt gay gắt, một số quốc gia châu Á mới nổi đang cắt giảm nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), đặc biệt là từ châu Âu. Châu Á vẫn được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nhu cầu toàn cầu đối với LNG, nhưng việc Nga ngừng cung cấp hầu hết các đường ống dẫn khí đốt đến châu Âu đã thúc đẩy châu lục này tăng nhập khẩu LNG. Cạnh tranh gay gắt về hàng hóa đã đẩy giá tiêu chuẩn châu Á tăng khoảng 12 lần từ đầu năm 2021 lên khoảng 70 USD/triệu đơn vị nhiệt của Anh trong năm nay, tạo ra áp lực về việc áp dụng LNG rộng rãi hơn trong khu vực. Giá tăng cao đã khiến các quốc gia như Pakistan, Ấn Độ và Bangladesh phải vật lộn để mua đủ LNG. Theo công ty dữ liệu Vortexa, họ đã hạn chế mua hàng hóa 11% kể từ khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu. Ở Bangladesh, chính phủ đã phân bổ điện để tiết kiệm năng lượng.
 |
Các nhà phân tích và chuyên gia trong ngành cho biết, nguồn cung cấp bổ sung của LNG là khí tự nhiên được làm lạnh ở trạng thái lỏng, dự kiến sẽ không tăng đáng kể cho đến khoảng năm 2026. Sự thiếu hụt nguồn cung đang làm xói mòn niềm tin vào độ tin cậy và khả năng chi trả của LNG ở một số quốc gia châu Á mới nổi, khiến họ bị ràng buộc về cách thức để cân bằng lại hỗn hợp năng lượng của họ. Các quốc gia Đông Nam Á và Nam Á phụ thuộc vào nhiều nguồn năng lượng ngoài khí đốt tự nhiên, từ than đá, thủy điện đến dầu mỏ và nhiên liệu sinh học. Các quốc gia châu Á là khách hàng lớn nhất của LNG cho đến nay, với khu vực này chiếm 73% tổng lượng nhập khẩu toàn cầu vào năm ngoái. Mặc dù phần lớn nhu cầu đó đến từ Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, nhưng các nhà phân tích kỳ vọng mức tăng trưởng mạnh nhất trong thập kỷ này sẽ đến từ các quốc gia châu Á mới nổi, nơi các cơ quan quốc tế và các công ty dịch vụ toàn cầu đã thúc đẩy nhiên liệu sạch hơn thay thế cho than.
Bangladesh đã đóng cửa một trong những nhà máy điện LNG được đề xuất lớn nhất của mình. Và tại Philippines, Bộ Năng lượng của quốc gia này cho biết họ sẽ tìm cách củng cố an ninh năng lượng của mình, trong số các biện pháp khác, khám phá các nguồn khí đốt tự nhiên mới trong nước. Trước đà tăng giá, Philippines, Bangladesh và các quốc gia khác đã đặt ra mục tiêu bổ sung LNG làm nguồn điện, một phần để bù đắp cho sản lượng khí đốt trong nước đang giảm và nhu cầu nhiên liệu ngày càng tăng. Họ cũng đã phải chịu áp lực từ các quốc gia phương Tây trong việc khai thác than. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, việc đốt khí đốt để sản xuất điện năng tạo ra lượng carbon dioxide bằng một nửa so với đốt than.
Các nhà phân tích cho biết việc chuyển sang LNG cũng được tạo thuận lợi do giá giao ngay tại châu Á giảm xuống còn khoảng 5 USD / triệu đơn vị nhiệt của Anh vào năm 2019 do nguồn cung dư thừa. Alex Siow, một nhà phân tích của công ty nghiên cứu ICIS, cho biết giá thấp cho phép các nền kinh tế đang phát triển ở châu Á mua hàng hóa trên thị trường giao ngay thay vì ký hợp đồng với các nhà cung cấp LNG. Ngay cả khi họ có các hợp đồng dài hạn nhằm bảo vệ họ khỏi sự thay đổi của thị trường, một số quốc gia như Pakistan đã chứng kiến các nhà kinh doanh không thực hiện được việc giao hàng.
Các chuyên gia trong ngành cho biết, một số người mua châu Á cũng có thể không đủ uy tín để ký kết các thỏa thuận dài hạn. Hiện nay, việc thiếu các hợp đồng dài hạn, giá cố định là một vấn đề nhức nhối khi giá giao ngay đang tăng vọt.
Một số giám đốc điều hành và nhà phân tích LNG kỳ vọng giá giảm khi các thiết bị đầu cuối xuất khẩu LNG mới ở Mỹ và Qatar đi vào hoạt động vào cuối thập kỷ này sẽ khiến nhu cầu châu Á phục hồi trở lại. Anatol Feygin, giám đốc thương mại của công ty xuất khẩu LNG của Mỹ, Cheniere Energy Inc. tin rằng châu Á sẽ vẫn là thị trường chính của công ty. Trong dài hạn, châu Á tiếp tục là động lực thúc đẩy nhu cầu lớn.
Trong ngắn hạn, các quốc gia như Việt Nam, Philippines và Bangladesh phải đối mặt với con đường phức tạp phía trước khi họ đã từ bỏ kế hoạch xây dựng các nhà máy điện than mới, trong khi năng lượng mặt trời và điện gió vẫn chưa đủ quy mô để thay thế khí đốt tự nhiên. Một số quốc gia có thể không còn lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào than và dầu nhiên liệu để sản xuất điện và dùng đến việc mất điện.
Mùa hè này, Bangladesh đã phải tăng giá nhiên liệu và bắt đầu thực hiện cắt điện thường xuyên trong bối cảnh nắng nóng gay gắt. Quốc gia này phụ thuộc nhiều vào khí đốt tự nhiên và LNG. Nước này đã công bố kế hoạch dựa nhiều hơn vào LNG và được ngành công nghiệp coi là một thị trường đầy hứa hẹn cho nhiên liệu trong thập kỷ tới. Ngày 4/10 vừa qua, một sự cố lưới điện đã khiến hàng chục triệu người không có điện. Bangladesh gần đây đã hủy bỏ một thỏa thuận đa quốc gia để xây dựng một nhà máy điện chạy bằng LNG 3,6 gigawatt vì không có khả năng mua được nguồn cung cấp LNG đáng tin cậy.
Tại Philippines, Công ty phát điện First Gen Corp vẫn chưa công bố nguồn cung cấp LNG cho một cảng nhập khẩu nước ngoài mà họ đang phát triển ở Batangas.
Jon Russell, Giám đốc thương mại tại First Gen cho biết, nhà ga đã trì hoãn việc nhận hàng hóa đầu tiên cho đến mùa hè năm sau do chuỗi cung ứng gặp khó khăn. một mức giá hợp lý so với các nhiên liệu thay thế. Trong một cuộc họp báo vào tháng 8, Bộ trưởng Năng lượng của Philippines, Raphael Lotilla, mô tả tình hình năng lượng của đất nước là không an toàn, chỉ ra giá dầu cao và những bất ổn liên quan đến nguồn cung cấp than. Do đó, sẽ tìm cách phát triển khí đốt tự nhiên trong nước cũng như địa nhiệt và thủy điện.
