Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên

Cây nêu trong văn hóa đồng bào Tây Nguyên là sự kết nối giữa đất trời, con người và thần linh. Vì vậy, cây nêu xuất hiện trong tất cả các lễ hội của đồng bào.
Chính phủ gửi gắm đồng bào Tây Nguyên sứ mệnh giữ gìn không gian văn hóa cồng chiêng Độc đáo Lễ trỉa hạt của đồng bào Tây Nguyên

Đối với đồng bào Tây Nguyên, trong bất cứ lễ hội nào, họ cũng đều dựng một cây nêu, lớn nhỏ tùy thuộc vào mỗi sự kiện và rất cầu kỳ về các chi tiết, hình tượng, hoa văn.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Trong không gian văn hóa đồng bào Tây Nguyên, không thể thiếu cây nêu

Nghệ nhân Ama H’Loan buôn Ako Dhông, phường Tân Lợi, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk cho biết: Ở Tây Nguyên việc dựng cây nêu cao lớn giữa buôn làng cũng là lời khẳng định địa vị và khu vực cư trú của một cộng đồng nào đó của đồng bào Tây Nguyên.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Dựng cây nêu cao lớn giữa buôn làng cũng là lời khẳng định địa vị và khu vực
Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên là sự kết nối con người và thần linh

Nếu như cây nêu của người Việt (Kinh) thường mang ý nghĩa phản ánh giá trị đấu tranh giữa cái thiện và cái ác thì cây nêu của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên ngoài việc mang các yếu tố về văn hóa, lịch sử, chúng còn mang ý nghĩa là sự kết nối giữa đất và trời, con người và thần linh. Chính sự giao hòa đó mà cây nêu có mặt trong tất cả mọi lễ hội của đồng bào Tây Nguyên.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Người dựng cây nêu phải là đàn ông có uy tín, sức khỏe trong buôn làng

Cây nêu của đồng bào Tây Nguyên xuất hiện gần như trong tất cả các sự kiện trọng đại của buôn làng như: Lễ mừng buôn làng mới, đâm trâu, nhà rông mới, mừng lúa mới, tìm ra nguồn nước mới... Ngoài ra, trong phạm vi gia đình, dòng họ, cây nêu cũng hiện hữu trong các lễ mừng tuổi người già, đặt tên cho em bé, đám tang, đám cưới… Chính vì thế, dù là trong phạm vi cộng đồng hay gia đình, cây nêu cũng đều giữ vai trò hết sức quan trọng trong quan niệm văn hóa tín ngưỡng của đồng bào Tây Nguyên.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu trong lễ mừng nhà mới của dân tộc Mnông
Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu trong đám cưới dân tộc Ê Đê

Mỗi khi dựng cây nêu, buôn làng phải họp để chọn các nghệ nhân là nam giới đảm nhiệm công việc này. Theo quan niệm của đồng bào Tây Nguyên, người dựng cây nêu phải là đàn ông có uy tín, sức khỏe trong buôn làng. Đặc biệt là phải am hiểu về cách dựng và trang trí cây nêu. Họ thường là những người lớn tuổi khéo léo, có kinh nghiệm về cuộc sống, hiểu biết nhiều về thế giới tự nhiên.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu được làm bằng cây lồ ô

Với đồng bào Tây Nguyên, cây nêu của mỗi dân tộc, mỗi địa phương có đôi chút khác nhau nhưng về cơ bản có hai dạng. Dạng thứ nhất, làm bằng cây lồ ô cao khoảng 20 m, trên ngọn nêu, trang trí hình mặt trời hoặc gắn hình tượng chim Tlang, giữa thân cây nêu gắn hoa văn bông gạo, dưới gốc cây tạc hình con thạch sùng hoặc rùa, có thể thấy những cây nêu này trong các lễ hội cúng Yàng, dựng làng mới hay các sinh hoạt cộng đồng của đồng bào ở tỉnh Kon Tum.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu được làm bằng cột gỗ

Dạng thứ hai, cây nêu đồng bào Tây Nguyên thường sử dụng trong lễ hội đâm trâu hay khánh thành làng, khánh thành nhà rông mới thường làm bằng gỗ. Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy cây nêu ở đây được thiết kế với kết cấu vững chắc, phần đế hình vuông lớn dần từ dưới lên, tất cả giữ cố định để cho trụ ở giữa được vững chắc. Cây nêu của người Tây Nguyên có 4 màu chủ đạo vàng, đỏ, trắng, đen đi đối xứng với nhau. Đây là những màu sắc trong nghệ thuật điêu khắc dân gian của đồng bào Tây Nguyên.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Phần đế hình vuông lớn dần từ dưới lên

Thân cây nêu được tô vẽ rất cầu kỳ, đầy màu sắc, báo hiệu cho các vị thần biết rằng nơi này đang diễn ra một sự kiện quan trọng. Những thanh gỗ có hình tượng cây rau dớn (một loại cây họ dương xỉ, mọc ở các bờ suối) tượng trưng cho sức sống mãnh liệt và tươi trẻ được buộc xéo, liên kết chặt chẽ với nhau trên thân cây nêu. Ngọn cây nêu nổi bật biểu tượng mặt trời đủ màu sắc với mong muốn mưa thuận gió hòa mang lại mùa màng tốt tươi, ngoài ra còn rất nhiều hình ảnh chim muông, cây cỏ khác đẽo bằng tre, gỗ treo xung quanh. Tất cả hòa vào nhau lay động trong gió, thể hiện khát khao tự do, hạnh phúc của buôn làng.

Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu trong văn hóa của đồng bào Tây Nguyên
Cây nêu mang những nét đặc trưng văn hóa luôn được đồng bào Tây Nguyên gìn giữ.

Trải qua bao thế hệ, cây nêu đã in sâu vào tiểm thức và luôn chiếm vị trí quan trọng là vật thiêng của đồng bào Tây Nguyên. Cây nêu là cầu nối giữa đất và trời, là sự kết nối vô hình giữa con người với thần linh nhằm đưa những mong muốn, ước nguyện của đồng bào Tây Nguyên đến với Yàng một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất để phù hộ cho dân làng mạnh khỏe bình an, mùa màng tươi tốt, cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Phạm Tiệp
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: cây nêu

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Lai Châu: Khai mạc Giải thi đấu dù lượn đường trường PuTaLeng

Lai Châu: Khai mạc Giải thi đấu dù lượn đường trường PuTaLeng

Trong khuôn khổ Lễ hội PuTaLeng huyện Tam Đường lần thứ I, sáng 21/11, UBND huyện Tam Đường (tỉnh Lai Châu) tổ chức Khai mạc Giải dù lượn đường trường PuTaLeng.
Triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam

Triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam

Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 21/11, rạng sáng 22/11

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 21/11, rạng sáng 22/11

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 21/11, sáng 22/11 sẽ diễn ra nhiều trận đấu hấp dẫn trên khắp các sân cỏ châu Âu và châu Á.
Quảng Ninh: Hơn 300 doanh nghiệp cam kết giảm giá dịch vụ 50% để kích cầu du lịch

Quảng Ninh: Hơn 300 doanh nghiệp cam kết giảm giá dịch vụ 50% để kích cầu du lịch

Chương trình kích cầu du lịch chủ đề “Quảng Ninh - Điểm đến bốn mùa” được triển khai đến hết tháng 3/2025, với hàng loạt sản phẩm, dịch vụ giảm giá.
Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII: Lan tỏa giá trị tri thức trong đời sống

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII: Lan tỏa giá trị tri thức trong đời sống

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII tiếp tục được tổ chức nhằm lan tỏa giá trị tri thức, văn hoá trong đời sống xã hội, đồng thời nâng tầm cho mỗi cuốn sách.

Tin cùng chuyên mục

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Thanh Hóa và Đà Nẵng, 18h00 ngày 20/11, V-League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Thanh Hóa và Đà Nẵng, 18h00 ngày 20/11, V-League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Thanh Hóa và Đà Nẵng trong khuôn khổ vòng 9 V-League 2024/2025 sẽ diễn ra lúc 18h00 ngày 20/11.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 20/11, rạng sáng 21/11: Công an Hà Nội và Bình Định quyết chiến tại V-League

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 20/11, rạng sáng 21/11: Công an Hà Nội và Bình Định quyết chiến tại V-League

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 20/11, sáng 21/11 sẽ diễn ra trận đấu hấp dẫn giữa Công an Hà Nội và Bình Định tại V-League 2024/2025.
Hải Phòng: Trưng bày chuyên đề “Sắc màu di sản văn hóa biển Hải Phòng - Quảng Ninh”

Hải Phòng: Trưng bày chuyên đề “Sắc màu di sản văn hóa biển Hải Phòng - Quảng Ninh”

Ngày 19/11, Bảo tàng Hải Phòng phối hợp với Bảo tàng Quảng Ninh thực hiện trưng bày chuyên đề “Sắc màu di sản văn hoá biển Hải Phòng - Quảng Ninh".
Trường THPT Chuyên Hoàng Văn Thụ: Cánh chim đầu đàn của ngành giáo dục Hoà Bình

Trường THPT Chuyên Hoàng Văn Thụ: Cánh chim đầu đàn của ngành giáo dục Hoà Bình

Trải qua gần 80 năm xây dựng và phát triển, vị thế của Trường THPT Chuyên Hoàng Văn Thụ ngày càng được khẳng định trong sự nghiệp giáo dục của tỉnh Hoà Bình.
Link xem trực tiếp bóng đá Quảng Nam và Hà Nội FC, 17h00 ngày 19/11, V-League 2024/2025

Link xem trực tiếp bóng đá Quảng Nam và Hà Nội FC, 17h00 ngày 19/11, V-League 2024/2025

Báo Công Thương cập nhật link xem trực tiếp bóng đá Quảng Nam và Hà Nội FC tại vòng 9 V-League 2024/2025 sẽ diễn ra lúc 17h00 ngày 19/11.
Tàu biển tuyến Bắc Hải (Trung Quốc) - Hạ Long tiếp tục đưa 400 du khách đến với Quảng Ninh

Tàu biển tuyến Bắc Hải (Trung Quốc) - Hạ Long tiếp tục đưa 400 du khách đến với Quảng Ninh

Tàu biển Blue Dream Melody trên tuyến Bắc Hải - Hạ Long tiếp tục cập cảng quốc tế Hạ Long, đưa 400 du khách đến với đất mỏ Quảng Ninh.
Link xem trực tiếp bóng đá Sông Lam Nghệ An và Viettel, 18h00 ngày 19/11, V-League 2024/2025

Link xem trực tiếp bóng đá Sông Lam Nghệ An và Viettel, 18h00 ngày 19/11, V-League 2024/2025

Báo Công Thương cập nhật link xem trực tiếp bóng đá Sông Lam Nghệ An và Viettel tại vòng 9 V-League 2024/2025 sẽ diễn ra lúc 18h00 ngày 19/11.
Đà Nẵng lần đầu tiên tổ chức Lễ hội Giáng sinh - Chào năm mới 2025

Đà Nẵng lần đầu tiên tổ chức Lễ hội Giáng sinh - Chào năm mới 2025

TP. Đà Nẵng tổ chức Lễ hội Giáng sinh – Chào năm mới Đà Nẵng 2025 tạo dấu ấn đặc biệt đối với người dân, du khách trong khoảnh khắc đón năm mới 2025.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 19/11, rạng sáng 20/11: Rực lửa đại chiến Sông Lam Nghệ An và Viettel

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 19/11, rạng sáng 20/11: Rực lửa đại chiến Sông Lam Nghệ An và Viettel

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 19/11, sáng 20/11 tâm điểm là trận đấu giữa Sông Lam Nghệ An và Viettel tại V-League.
Vĩnh Phúc: Du lịch âm nhạc

Vĩnh Phúc: Du lịch âm nhạc 'hút' khách

Du lịch âm nhạc đang là xu hướng hấp dẫn ngày càng thu hút đông du khách; đặc biệt tại Tam Đảo, Vĩnh Phúc, loại hình này đang rất “hot”.
Triển lãm tranh cổ động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam

Triển lãm tranh cổ động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức triển lãm tranh cổ động tuyên truyền kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024).
Link xem trực tiếp Croatia và Bồ Đào Nha, 2h45 ngày 19/11, UEFA Nations League

Link xem trực tiếp Croatia và Bồ Đào Nha, 2h45 ngày 19/11, UEFA Nations League

Báo Công Thương cập nhật link xem trực tiếp Croatia và Bồ Đào Nha tại UEFA Nations League sẽ diễn ra lúc 2h45 ngày 19/11 trên sân vận động Stadion Poljud.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 18/11, rạng sáng 19/11: Croatia đấu Bồ Đào Nha tại Nations League

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 18/11, rạng sáng 19/11: Croatia đấu Bồ Đào Nha tại Nations League

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 18/11, sáng 19/11 tâm điểm là trận Croatia đấu Bồ Đào Nha tại UEFA Nations League.
Đen Vâu

Đen Vâu 'sao kê' doanh thu MV 'Nấu ăn cho em', dành số tiền khủng góp quỹ thiện nguyện

Đen Vâu vừa cập nhật chi tiết doanh thu của ca khúc "Nấu ăn cho em", toàn bộ số tiền đều được nam rapper dành cho dự án thiện nguyện.
Làng rau Trà Quế - Làng Du lịch tốt nhất thế giới năm 2024

Làng rau Trà Quế - Làng Du lịch tốt nhất thế giới năm 2024

Làng rau Trà Quế (TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam) - Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2024 là điểm đến thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch mỗi ngày.
Gia Lai: Hàng nghìn vận động viên tham gia chinh phục giải chạy

Gia Lai: Hàng nghìn vận động viên tham gia chinh phục giải chạy 'giấc mơ đại ngàn'

Hơn 6.800 vận động viên trong nước và quốc tế đã tham gia chinh phục giải chạy 'Gia Lai City Trail 2024 - Giấc mơ đại ngàn' tại tỉnh Gia Lai.
Người đẹp Đan Mạch Victoria Kjær Theilvig đăng quang Miss Universe 2024

Người đẹp Đan Mạch Victoria Kjær Theilvig đăng quang Miss Universe 2024

Người đẹp Đan Mạch Victoria Kjær Theilvig đã xuất sắc vượt qua các vòng thi để đăng quang Miss Universe 2024 diễn ra tại Mexico, sáng 17/11.
Chung kết Miss Universe: Hoa hậu Kỳ Duyên chính thức vào top 30

Chung kết Miss Universe: Hoa hậu Kỳ Duyên chính thức vào top 30

Hoa hậu Kỳ Duyên đại diện của Việt Nam đã chính thức vào top 30 Chung kết Miss Universe (Hoa hậu Hoàn vũ) đang diễn ra tại Mexico.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 17/11: Thư hùng Italia và Pháp tại UEFA Nations League

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 17/11: Thư hùng Italia và Pháp tại UEFA Nations League

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 17/11 sẽ diễn ra trận thư hùng giữa Italia và Pháp tại UEFA Nations League.
Hòa Bình đón nhận Bằng xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt Hang xóm Trại và Mái đá làng Vành

Hòa Bình đón nhận Bằng xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt Hang xóm Trại và Mái đá làng Vành

Tối 16/11, tỉnh Hòa Bình tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt Hang xóm Trại và Mái đá làng Vành, Khai mạc Tuần Văn hóa, Du lịch năm 2024.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động