Cách nào thúc đẩy logistics vùng Đồng bằng sông Cửu Long cất cánh?

Con số này cho thấy sự bất cập của hệ thống logistics trong vùng. Hệ thống cần sớm được cải tạo, nâng cấp để đáp ứng nhu cầu cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Còn bất cập trong phát triển hệ thống cảng biển, logistics

Tại tọa đàm “Phát triển và logistics Đồng bằng sông Cửu Long”, diễn ra chiều 18/3 tại Long An, các chuyên gia cho biết: ĐBSCL với tổng diện tích 40.572 km2, chiếm 12,3% diện tích đất liền của cả nước, được biết đến là vùng sản xuất nông nghiệp màu mỡ nhất của Việt Nam. Với hệ thống đồng bằng trù phú, hệ thống sông ngòi dày đặc, ĐBSCL có lợi thế lớn trong sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sả,n trong đó các mặt hàng chủ lực gồm gạo, thủy hải sản và cây ăn quả với sản lượng dẫn đầu cả nước. Tuy nhiên, theo Bộ Giao thông Vận tải, có đến 80% hàng hóa tại khu vực ĐBSCL được vận chuyển bằng đường bộ chủ yếu để đến các cảng khu vực TP. Hồ Chí Minh và Bà Rịa - Vũng Tàu để xuất khẩu.

Cụ thể, dù có vị trí thuận lợi về giao thông với tổng chiều dài đường thủy lên tới hơn 14.826 km nhưng hệ thống logistics tại ĐBSCL hiện nay vẫn chưa thể phục vụ cho hàng hóa trong vùng. Hiện nay, phần lớn các dịch vụ logistics chỉ dừng lại ở từng hoạt động riêng lẻ chứ chưa có sự kết nối chặt chẽ với nhau giữa các phương thức vận tải nên thường gây ra chậm trễ, chi phí phát sinh cao. Các doanh nghiệp logistics hoạt động tại ĐBSCL mới chỉ dừng lại ở việc giao nhận vận tải, cho thuê kho bãi, làm thủ tục hải quan, vận chuyển nội địa, gom hàng lẻ chứ chưa thể tích hợp, tổ chức và liên kết các hoạt động trong chuỗi logistics.

Bên cạnh đó, vùng ĐBSCL còn thiếu các trung tâm logistics trọng điểm và các hệ thống trung tâm vệ tinh, thiếu bãi container rỗng, hệ thống kho ở các cảng, đơn vị kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm, chiếu xạ đạt chuẩn… Do đó, hàng hóa phải vận chuyển qua nhiều địa điểm và đưa lên TP. Hồ Chí Minh để xuất đi các nơi. Phần lớn hàng hóa xuất nhập khẩu phải trung chuyển qua các cảng Cát Lái ở TP. Hồ Chí Minh và Cái Mép - Thị Vải của Bà Rịa - Vũng Tàu, gây tốn nhiều thời gian và chi phí, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh hàng hóa trên thị trường.

Khắc phục cách nào?

Các chuyên gia cho rằng, để đáp ứng sự mở rộng và phát triển thị trường xuất nhập khẩu, vùng ĐBSCL có nhu cầu cấp thiết đối với sự phát triển ngành dịch vụ logistics nhằm hướng đến phục vụ hàng nông thủy sản của toàn vùng, với những dịch vụ logistics chủ yếu như vận tải, kho hàng, bảo quản hàng hóa và các dịch vụ giá trị gia tăng. Cụ thể như: dịch vụ kho lạnh, chiếu xạ, hấp nhiệt đối với mặt hàng trái cây để đảm bảo chất lượng hàng xuất khẩu cũng như hàng phân phối cho nhu cầu tiêu dùng nội địa.

Là doanh nghiệp đang đầu tư hệ thống cảng quốc tế Long An, ông Võ Quốc Thắng - Chủ tịch Đồng Tâm Group - chia sẻ: Định hướng của Cảng quốc tế Long An do Đồng Tâm Group đầu tư sẽ phát triển thành cửa ngõ cho ĐBSCL và là cảng trung chuyển hàng hoá trong khu vực Đông Nam bộ cũng như ĐBSCL đến các nước.

Tuy nhiên trong quá trình đầu tư vẫn còn những nút thắt liên quan đến hạ tầng và ông Thắng kiến nghị Chính phủ, Bộ ngành quan tâm, hoàn chỉnh hệ thống giao thông thủy - bộ khu vực phía Nam để thúc đẩy logistics của vùng phát triển.

Liên quan đến giải pháp khắc phục bất cập logistics trong vùng, ông Nguyễn Chí Hùng - đại diện Cục Hàng hải Việt Nam - đề xuất 2 giải pháp chính gồm: Cải tạo nâng cấp và khai thác hiệu quả các cảng hiện hữu như Cần Thơ, Long An, An Giang, Trà Vinh để đáp ứng tối đa nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa; đồng thời đẩy mạnh hình thành trung tâm logistics vùng để phát triển công nghiệp và hàng hóa qua cảng biển.

Ở góc độ Hiệp hội Doanh nghiệp logistics Việt Nam (VLA), ông Nguyễn Duy Minh - Tổng thư ký VLA - cho rằng: Về thể chế, cần có chính sách thuế, phí… hiệu quả khuyến khích thu hút đầu tư phát triển hệ thống vận tải thủy nội địa, kết nối đa phương thức, trung tâm logistics. Ngoài ra, cần phát triển Hiệp hội logistics vùng ĐBSCL để kết nối và phát triển các nhà cung cấp dịch vụ logistics; liên kết hình thành “pooling equipment” để khai thác hiệu quả tài sản, tránh đầu tư chồng chéo và lãng phí.