Vân Đồn sẽ trở thành đặc khu ở vùng Đông Bắc?
CôngThương - Nói không mới bởi việc chọn một địa danh để xây đặc khu kinh tế từ đó tạo sức hút kích hoạt cho phát triển một vùng thậm chí là cả một quốc gia đã không phải là chuyện mới. Còn nói thời sự vì nói như các chuyên gia, sự thể nghiệm phát triển kiểu “đặc khu kinh tế” ở nước ta, với các dạng thức và cấp độ khác nhau, từ “khu công nghiệp”, “khu chế xuất”, “khu kinh tế cửa khẩu” cho đến nay, trừ một số ít trường hợp cho đến nay nhìn chung đều chưa đạt kết quả mong muốn.
Với Quảng Ninh, việc quyết định lựa chọn Vân Đồn để tạo dựng đặc khu kinh tế thứ ba của cả nước sau Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang) đã minh chứng cho quyết tâm của lãnh đạo tỉnh trong việc lựa chọn mô hình phát triển kinh tế mới. Theo đó chuyển từ phát triển “nâu” sang phát triển “xanh” theo cách đột phá và nhanh chóng vươn lên tầm khu vực và thế giới.
Trong phát biểu của mình tại hội thảo, ông Trần Đình Thiên- Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam- cho rằng, từ bài học và kinh nghiệm (cả thành công lẫn thất bại) của việc xây dựng các đặc khu kinh tế trên thế giới, có bốn câu hỏi mà theo mô tả của ông, cũng là bốn nhóm vấn đề đặt ra với đặc khu kinh tế Vân Đồn. Nhóm vấn đề thứ nhất, và cũng quan trọng nhất, là chấp nhận phương án xây dựng thể chế vượt trội, áp dụng hình mẫu tốt nhất của các đặc khu trên thế giới. Nhóm vấn đề thứ hai là phải có hạ tầng kết nối- thông suốt, đẳng cấp cao và dễ tiếp cận để giảm thời gian. Nhóm vấn đề thứ ba là trong đặc khu phải hình thành một tổ hợp chức năng rõ ràng, được thực hiện với công nghệ hiện đại và mẫu hình đặc sắc. Theo ông Thiên, câu hỏi cần được trả lời là chức năng quốc tế của đặc khu Vân Đồn là gì trong sự khác biệt với các đặc khu và trung tâm phát triển khác trong khu vực và trên thế giới. Nhóm vấn đề thứ tư là giải pháp thu hút các nhà đầu tư chiến lược hàng đầu.
Ông Thiên cũng lưu ý, những bài học mà Việt Nam rút từ kinh nghiệm xây dựng các loại hình đặc khu kinh tế cơ bản liên quan đến các vấn đề vĩ mô hơn là trở ngại và khó khăn phát sinh ở cấp địa phương. Đây là một điểm rất then chốt nhưng thường bị bỏ “quên” trong các chương trình nghiên cứu đặc khu.