Bộ sưu tập của nhạc sĩ Hoàng Vân ghi danh di sản thế giới

Trưa ngày 11/4, Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch thông tin, vào hồi 23h00 ngày 10/4/2025 (từ 04h00 giờ ngày 11/4/2025 giờ Việt Nam) tại Paris, Pháp, Hội đồng Chấp hành UNESCO đã nhất trí ghi danh “Bộ sưu tập của nhạc sĩ Hoàng Vân” của Việt Nam vào Danh mục ký ức thế giới.

Cục Di sản văn hóa cho biết, đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập về âm nhạc của cá nhân Việt Nam được công nhận là Di sản tư liệu thế giới. Bộ sưu tập là một trong 74 hồ sơ được UNESCO khuyến nghị ghi danh trên tổng số 121 hồ sơ đề cử được xem xét trong kỳ họp này.

Nhạc phổ bản thảo viết tay của nhạc sĩ Hoàng Vân

Theo đánh giá của Hội đồng Tư vấn quốc tế chương trình Ký ức thế giới của UNESCO, hồ sơ của Việt Nam đáp ứng đầy đủ các tiêu chí quốc tế với những giá trị nổi bật. Bộ sưu tập được bảo tồn tốt, có tính tiếp cận cao thông qua nền tảng số đa ngữ (https://hoangvan.org), góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam đến cộng đồng quốc tế.

Sưu tập tài liệu lưu trữ của nhạc sĩ Hoàng Vân gồm 700 tác phẩm, được nhạc sĩ sáng tác từ năm 1951 đến năm 2010. Với khoảng 1.000 hạng mục, sưu tập tài liệu gồm nhạc phổ, bản thu thanh, bản thảo chép tay hoặc bản in, video, bài báo, nhạc phim, phỏng vấn, sách và ấn phẩm âm nhạc.

Được hình thành và phát triển qua sáu thập kỷ, sưu tập này không chỉ là những tác phẩm có giá trị mang dấu ấn của nhạc sĩ Hoàng Vân, mà còn phản ánh một trong những bước ngoặt lịch sử của nền âm nhạc Việt Nam, những biến chuyển của đất nước và đời sống tinh thần của nhân dân Việt Nam qua nhiều thời kỳ.

Với sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc cổ điển châu Âu và âm nhạc dân tộc, các tác phẩm của ông không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn là tư liệu quý báu phục vụ nghiên cứu văn hóa, xã hội và lịch sử âm nhạc Việt Nam.

Tác phẩm giao hưởng thơ “Thành đồng Tổ quốc” của nhạc sĩ Hoàng Vân

Hơn thế nữa, sưu tập tài liệu này còn là một công cụ tham chiếu hữu ích cho các nhà nghiên cứu về lịch sử âm nhạc Việt Nam, các nước trong khu vực và giới nghiên cứu quốc tế. Nó giúp làm sáng tỏ sự phát triển và những biến thể của âm nhạc cổ điển phương Tây ngoài châu Âu, đặc biệt là tại Việt Nam và khu vực châu Á trong bối cảnh hậu thuộc địa.

Với ngôn ngữ âm nhạc hàn lâm, các nghệ sĩ khắp thế giới có thể dễ dàng tiếp cận và biểu diễn các tác phẩm của nhạc sĩ Hoàng Vân, giúp công chúng yêu nhạc cổ điển quốc tế khám phá một nền âm nhạc giàu bản sắc văn hoá Việt Nam và có giá trị nghệ thuật cao góp phần làm phong phú thêm kho tàng âm nhạc cổ điển thế giới.

Theo Cục Di sản văn hóa, sưu tập tài liệu của nhạc sĩ Hoàng Vân ghi danh di sản tư liệu thế giới không chỉ là một dấu mốc quan trọng trong công tác bảo vệ di sản tư liệu (lĩnh vực âm nhạc) thuộc sở hữu gia đình, cá nhân, góp phần khẳng định tính thực tiễn, hiệu quả của Luật Di sản văn hóa năm 2024, là động lực cho việc bảo vệ, phát huy giá trị của những di sản tư liệu, góp phần khẳng định vị thế di sản văn hóa Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.