Bộ Công an kiến nghị bịt kín những “lỗ hổng” đầu tư công qua vụ án AIC

Liên quan vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, đưa, nhận hối lộ; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, Công ty AIC và các đơn vị liên quan; đến thời điểm này, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra. Qua vụ án trên, Bộ Công an cũng có nhiều kiến nghị trong việc bịt kín những “lỗ hổng” đầu tư công.

Theo tài liệu của Cơ quan CSĐT Bộ Công an, mặc dù không có đủ những yếu tố, điều kiện để tham gia, trúng các gói thầu tại Dự án xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai nhưng với quan hệ và khả năng “hô biến” của mình, Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Công ty AIC đã trúng tới 16 gói thầu, hưởng lợi gần 150 tỷ đồng, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng tài sản của Nhà nước. Quá trình tiếp cận và trúng thầu, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã hối lộ 2 cựu Bí thư và Chủ tịch tỉnh Đồng Nai cùng Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai số tiền hàng chục tỷ đồng.

Cơ quan CSĐT Bộ Công an cũng làm rõ kết quả xác minh đối với nguồn vốn Trung ương hỗ trợ Dự án Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai. Cụ thể, qua xác minh, thu thập tài liệu tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, xác định: Việc phân bổ, bố trí vốn trái phiếu Chính phủ cho Dự án xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai thực hiện theo Quyết định số 930/QĐ-TTg ngày 30/6/2009 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp các Bệnh viện lao, tâm thần, ung bướu, chuyên khoa nhi, truyền nhiễm và một số bệnh viện đa khoa tỉnh thuộc miền núi, khó khăn sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ và các nguồn vốn hợp pháp khác giai đoạn 2009-2013”.

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 1 cơ chế hỗ trợ từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ đối với tỉnh Đồng Nai là 30% nhu cầu còn lại (tổng mức đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt trừ đi các nguồn vốn hợp pháp).

Tổng số vốn trái phiếu Chính phủ đã bố trí cho dự án là 336,315 tỷ đồng (gồm: Năm 2010 là 20 tỷ đồng, năm 2011 là 10 tỷ đồng, năm 2012 là 22,915 tỷ đồng, năm 2013 là 81,215 tỷ đồng, năm 2014 là 82,145 tỷ đồng và năm 2015 là 120 tỷ đồng).

Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan chủ trì trình Chính phủ tổng mức và phân bổ chi tiết vốn trái phiếu Chính phủ bao gồm cả kế hoạch vốn ứng trước hàng năm. Căn cứ vào Nghị quyết ngày 4/1/2010 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về duyệt các dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc giao kế hoạch vốn trái phiếu Chính phủ năm 2011, tổng hợp nhu cầu vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2011-2015, tổng số vốn trái phiếu Chính phủ cho các dự án trên 500 tỷ đồng.

Tuy nhiên, ngày 9/11/2011, Quốc hội ra Nghị quyết số 12/2011/QH13 về Kế hoạch vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2011-2015 chỉ cho phép bố trí không quá 225 tỷ đồng. Căn cứ vào các quy định, như vậy tổng mức đầu tư Dự án Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai được hỗ trợ vốn trái phiếu Chính phủ là 30% của 889,464 tỷ đồng theo Quyết định số 4433/QĐ-UBND ngày 18/12/2007, không tính phần tăng quy mô tương ứng tối đa bố trí cho dự án là 266,838 tỷ đồng (chưa tính việc bị cắt giảm theo Nghị quyết của Quốc hội). Tuy nhiên, dự án đã được bố trí lên tới 336,315 tỷ đồng, cao hơn 69,477 tỷ đồng so với quy định.

Về phía Bộ Tài chính, căn cứ phân bổ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính thực hiện cấp phát vốn cho dự án với tổng số tiền là 336,315 tỷ đồng. Ngoài ra, trong giai đoạn 2014-2015, Bộ Tài chính đã tạm ứng 500 tỷ đồng vốn Kho bạc Nhà nước cho ngân sách tỉnh Đồng Nai để bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai thanh toán cho các nhà thầu nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Toàn bộ số vốn ứng trước vốn trái phiếu Chính phủ và vốn Kho bạc Nhà nước, số phí tạm ứng vốn Kho bạc Nhà nước đã được tỉnh Đồng Nai hoàn trả theo quy định.

Căn cứ kết quả điều tra xác định, trong giai đoạn 2014-2015, Dự án Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai được Trung ương bố trí cho tạm ứng vốn trái phiếu Chính phủ và vốn Kho bạc Nhà nước với số tiền 666 tỷ đồng (vốn trái phiếu Chính phủ ứng trước là 166 tỷ đồng/336,315 tỷ đồng, vốn tạm ứng Kho bạc Nhà nước là 500 tỷ đồng, trong đó vốn trái phiếu Chính phủ bố trí cho dự án vượt 69,477 tỷ đồng so với quy định) tương ứng khoảng thời gian chủ đầu tư thanh toán cho Công ty AIC với số tiền 665,757 tỷ đồng.

Tuy nhiên, do Công ty AIC trúng thầu nhiều dự án có liên quan đến việc phân bổ nguồn vốn ngân sách Trung ương, do đó để đảm bảo việc điều tra, kết luận tổng thể các dự án có liên quan, Cơ quan CSĐT Bộ Công an tách phần điều tra xác minh liên quan đến phân bổ, sử dụng, quyết toán nguồn vốn ngân sách Trung ương để điều tra xác minh làm rõ và xử lý sau.

Bộ Công an cũng kiến nghị tăng cường kiểm tra, giám sát việc phân bổ nguồn vốn ngân sách Trung ương cho các địa phương tại các dự án, bảo đảm công bằng, minh bạch, đúng quy định của pháp luật, đặc biệt đối với nguồn vốn bổ sung ngoài kế hoạch; có các chế tài xử lý nghiêm trách nhiệm đối với những người có thẩm quyền phân bổ nguồn vốn trái quy định của pháp luật.

Quản lý, giám sát chặt chẽ, công khai giá thiết bị, hàng hóa trên thị trường để mọi tổ chức, cá nhân đều có thể kiểm tra, giám sát, phát hiện việc nâng giá bất hợp lý; yêu cầu các doanh nghiệp công bố và chịu trách nhiệm về việc công khai chi phí đầu vào để hạn chế việc doanh nghiệp nâng giá thông qua việc mua bán lòng vòng trước khi tham gia đấu thầu, bán hàng.

Sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật về đấu thầu theo hướng quy định cụ thể, chặt chẽ về năng lực tài chính (sử dụng báo cáo tài chính doanh nghiệp gửi cơ quan thuế), năng lực kinh nghiệm để đảm bảo các đơn vị tham gia dự thầu là những đơn vị có đủ điều kiện tham gia gói thầu, hạn chế việc sắp đặt “quân xanh” khi dự thầu.