Những 'nhân tố mới' trong báo cáo PCI 2024

Bức tranh tích cực về điều hành kinh tế cấp tỉnh

Phát biểu tại lễ công bố Báo cáo chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2024 diễn ra vào ngày 6/5, ông Phạm Tấn Công - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - cho biết, báo cáo PCI cho thấy một bức tranh tích cực về cải thiện điều hành kinh tế cấp tỉnh, khi điểm số trung vị đạt 67,67 điểm, tăng 1 điểm so với năm trước và là năm thứ 8 liên tiếp vượt mốc 60 điểm - ngưỡng được xem là phản ánh một môi trường kinh doanh thuận lợi.

Đặc biệt, theo Chủ tịch VCCI: "Chỉ số PCI gốc - chỉ số phản ánh chất lượng điều hành kinh tế cốt lõi - đạt 68,18 điểm, tiếp tục cải thiện liên tục kể từ năm 2016. Đây là kết quả của sự bền bỉ, kiên trì cải cách của nhiều địa phương và sự giám sát tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp".

Bên cạnh sự cải thiện về điểm số, ông Phạm Tấn Công cũng nhấn mạnh đến sự xuất hiện của những ‘nhân tố mới’ như Hải phòng và Hưng Yên. Cụ thể, thành phố Hải Phòng lần đầu tiên vượt Quảng Ninh để vươn lên vị trí dẫn đầu với 74,84 điểm. Đây là minh chứng thuyết phục cho những thành công của Hải Phòng trong nhiều năm qua trong tăng trưởng kinh tế và thu hút đầu tư.

Một "nhân tố mới" xuất hiện trong Top 10 PCI năm 2024 cũng được đại diện VCCI đánh giá cao đó là tỉnh Hưng Yên. Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương bên lề sự kiện, ông Phạm Tấn Công cho rằng, những nỗ lực cải cách của Hưng Yên đã được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận và đây sẽ là tín hiệu tích cực để địa phương thu hút đầu tư, phát triển kinh tế trong thời gian tới.

Có thể nói, lễ công bố PCI 2024 đã khép lại, nhưng câu chuyện đằng sau những con số trên vẫn còn tiếp diễn. Bởi đó là câu chuyện của sự chuyển mình mạnh mẽ, của nỗ lực và sáng tạo. Đó là hành trình mà chính quyền địa phương nỗ lực, đồng hành cùng doanh nghiệp để thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, hành động vì sự phát triển bền vững của địa phương và nền kinh tế.

Việt Nam đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi đầy khát vọng, khi Đảng, Quốc hội và Chính phủ đặt ra mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 và duy trì hai con số trong các năm tiếp theo. Trong bối cảnh đó, các chuyên gia kinh tế nhận định, PCI không chỉ là một công cụ đo lường chất lượng điều hành, mà còn là nền tảng quan trọng của chương trình tăng trưởng kinh tế cao và bền vững.

PCI đóng vai trò như một radar chính sách, giúp phát hiện sớm những điểm nghẽn, những rào cản vô hình, từ đó kiến tạo một môi trường đầu tư, kinh doanh minh bạch, thuận lợi, an toàn và công bằng.

"Đặc biệt, trong bối cảnh Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định về vai trò của kinh tế tư nhân cần trở thành “đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”, Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW vào ngày 4/5 về phát triển kinh tế tư nhân, PCI sẽ tiếp tục trở thành nguồn dữ liệu thực tiễn quý giá để hoạch định chính sách, hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ, vươn tầm khu vực, trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế" - ông Phạm Tấn Công khẳng định.

Doanh nghiệp lạc quan hơn với môi trường kinh doanh

Bên cạnh ghi nhận sự nỗ lực của chính quyền địa phương trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, áo cáo PCI 2024 cũng ghi nhận sự lạc quan hơn của cộng đồng doanh nghiệp với môi trường đầu tư, kinh doanh khi chất lượng điều hành, chất lượng nguồn lao động có sự cải thiện tích cực, minh bạch thông tin được nâng lên rõ rệt và thủ tục gia nhập thị trường thuận lợi hơn.

Cụ thể, liên quan đến chất lượng lao động, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng thư ký, Trưởng Ban Pháp chế (VCCI) - cho rằng: Tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá tốt về giáo dục phổ thông và giáo dục dạy nghề ở tỉnh trung vị lần lượt là 68% và 63%, tăng so với 2 năm trước đó.

Đặc biệt, 54% doanh nghiệp đánh giá chất lượng lao động đáp ứng được hoàn toàn, phần lớn nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp, tăng so với con số 47% của năm 2023. Cùng với đó, việc tuyển dụng lao động thuộc các nhóm lao động phổ thông, cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý, giám sát cũng thuận lợi hơn so với các năm trước.

Về minh bạch thông tin, các doanh nghiệp cho rằng, điểm tiếp cận quy hoạch và pháp lý năm 2024 lần lượt là 3,11 và 3,23 điểm, mức cao nhất kể từ năm 2006. Bên cạnh đó, tỷ lệ doanh nghiệp cho rằng ‘cần có mối quan hệ’ để tiếp cận tài liệu của tỉnh chỉ còn 31%, giảm gần một nửa so với mức 61% của năm 2021, thấp nhất từ trước đến nay.

Báo cáo PCI 2024 cũng đánh giá cao thủ tục gia nhập thị trường trong năm 2024, cụ thể, theo ông Đậu Anh Tuấn, thời gian thực hiện đăng ký kinh doanh và điều chỉnh thông tin doanh nghiệp trung bình chỉ mất khoảng 7 ngày và 6 ngày, thấp hơn nhiều so với mức thời gian kéo dài gần 1 tháng khi VCCI bắt đầu khảo sát PCI cách đây 20 năm.

Năm 2024, doanh nghiệp tiếp tục đánh giá cao chất lượng thủ tục đăng ký doanh nghiệp, 93% cho rằng thủ tục minh bạch; 91% nhận được hướng dẫn rõ ràng, đầy đủ và 86% doanh nghiệp hài lòng với thái độ cán bộ tiếp nhận và chuyên môn.

Nhóm thủ tục về cấp phép kinh doanh có điều kiện cũng có sự cải thiện trong khảo sát năm 2024 so với năm 2023. Tuy nhiên, trong khảo sát năm 2024 vẫn có chưa tới 50% các doanh nghiệp hài lòng với thủ tục cấp phép kinh doanh có điều kiện. Điều này cho thấy, đây vẫn là nhóm thủ tục còn nhiều dư địa thúc đẩy, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp gia nhập thị trường trong thời gian tới.