Xây dựng tiêu chuẩn quốc gia: Chủ động cho hội nhập

Công tác hoàn thiện, xây dựng hệ thống TCVN thời gian qua đã đạt được bước tiến như thế nào, thưa ông?

Hiện nay, có khoảng 12.000 TCVN được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động quản lý, sản xuất, kinh doanh (SXKD), KH&CN có tác động rất lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Mức độ hài hòa của hệ thống TCVN đối với các tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực đạt khoảng 56%, mục tiêu hài hòa đến hết năm 2020 là 60%, điều này giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam. Giúp hàng hóa có vị trí xứng đáng tại thị trường trong nước và thâm nhập thị trường quốc tế, nhanh chóng đưa nền kinh tế Việt Nam hội nhập với kinh tế thế giới.

Thưa ông, hiện các TC, QC của thế giới liên tục thay đổi, cùng với đó, trình độ KH&CN, máy móc, thiết bị ngày càng hiện đại … Điều này đã đặt ra thách thức như thế nào cho Việt Nam trong quá trình xây dựng các TC, QC?

Theo định hướng đến hết năm 2020, tỷ lệ hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế sẽ khoảng 60%, tăng cường hài hòa TCVN với tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp Việt Nam tiếp cận được với các tiến bộ KH&CN, máy móc, thiết bị hiện đại và các công nghệ mới của thế giới, đây cũng là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về chiến lược phát triển KH&CN giai đoạn 5 năm 2016-2020 và tầm nhìn 2030. Dự kiến, tốc độ phát triển của chúng ta tương đương với mặt bằng của các nước phát triển trong khu vực ASEAN.

Để đảm bảo các tiêu chuẩn quốc gia khi được công bố có tính hiệu quả cho các bên liên quan, trong quá trình xây dựng các TC, QC Tổng cục đã có những cách tiếp cận thế nào, thưa ông?

Để đạt hiệu quả, những năm qua, Bộ KH & CN đã chủ trì phối hợp các bộ, ngành tổ chức phổ biến áp dụng các TCVN, QCVN (quy chuẩn kỹ thuật quốc gia). Những năm tới, để đạt hiệu quả, một trong những chủ trương lớn, cần thực hiện là thúc đẩy xã hội hóa công tác tiêu chuẩn. Cụ thể, TĐC sẽ rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, sửa đổi, bổ sung quy định, nhằm khuyến khích, hỗ trợ DN tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng, áp dụng TCVN, QCVN.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đề xuất các chuyên gia, đại diện DN, khu vực tư nhân tham gia góp ý các tiêu chuẩn quốc tế ISO, IEC và các hội nghị, hội thảo, các phiên họp của Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc tế. Đồng thời, tổ chức khóa đào tạo, hướng dẫn DN xây dựng Bộ TCCS để áp dụng cho phù hợp với điều kiện SXKD của DN.

Nhiều ý kiến cho rằng, các hệ thống TC, QC là công cụ đắc lực trong quản lý nhà nước chứ chưa thực sự hỗ trợ DN. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Tôi không hoàn toàn đồng ý với nhận định trên. Bằng chứng là, đã có hàng vạn DN tự nguyện áp dụng TCVN, tiêu chuẩn quốc tế và được chứng nhận, giám định phù hợp các tiêu chuẩn này, để khẳng định với người tiêu dùng trong nước và nước ngoài về chất lượng và giá trị sản phẩm hàng hóa của DN.

Tuy nhiên, để TCVN trở thành "công cụ đắc lực" hơn nữa, không có cách nào khác là DN phải chủ động đề xuất xây dựng TCVN, tham gia mạnh mẽ vào quá trình xây dựng TCVN, xây dựng tiêu chuẩn quốc tế. Có như vậy, sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam mới có lợi thế cạnh tranh trong quá trình kinh doanh. TĐC sẵn sàng tiếp nhận tất cả các đề xuất xây dựng TCVN từ các DN thông qua vptdc@tcvn.gov.vn để được hỗ trợ, tổ chức triển khai.

Xin cảm ơn ông!