Xây dựng chính sách dân tộc: Phân tích chính xác để có hiệu quả cao

Phân bổ đủ ngân sách thực hiện chính sách đã ban hành

Báo cáo trước lãnh đạo Hội đồng dân tộc, các bộ, ngành, các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp, Bộtrưởng, Chủnhiệm UBDT ĐỗVăn Chiến cho biết: Giai đoạn 2016 - 2018, sau quá trình đầu tư hỗ trợ phát triển toàn diện vùng DTTS và miền núi đã đạt được kết quả quan trọng. Hộ nghèo ở các huyện 30a, các xã đặc biệt khó khăn giảm từ 3 - 4%/ năm, có nơi giảm trên 5%. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt.

Nhiều đại biểu đã tích cực góp ý nhằm tìm ra những giải pháp hiệu quả trong thực hiện chính sách dân tộc

Tuy nhiên, quátrình triển khai thực hiện còn một sốbất cập, hạn chế, như vẫn còn tình trạng nhiều đầu mối tham mưu, hướng dẫn, quản lý. Ngân sách Trung ương bố trí vốn thực hiện chính sách dân tộc còn thấp. Mặt khác, chính sách dân tộc thường ban hành theo nhiệm kỳ do vậy giữa 2 nhiệm kỳ còn “khoảng trống” chính sách. Bên cạnh đó, một số vấn đề bức xúc đặt ra trong thực tiễn như: Di cư tự phát, thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt... Đặc biệt, đến nay, tỷ lệ hộ nghèo DTTS vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất nước. Cụ thể, dân số vùng DTTS và miền núi chiếm 14,6% dân số toàn quốc nhưng hộ nghèo DTTS chiếm tới 52,7%. Nhiều địa phương vẫn xóa nghèo theo kiểu “phong trào”, thiếu tính bền vững.

Kiến nghị về việc thực hiện chính sách dân tộc thời gian tới, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến đề nghị: Rà soát, cân đối, ưu tiên bố trí đủ nguồn lực thực hiện chính sách đang có hiệu lực, đặc biệt, chú trọng tới chính sách đối với đồng bào dân tộc rất ít người. Trước mắt, bố trí vốn từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương, nguồn dự phòng vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020, trình Quốc hội xem xét quyết định tại kỳ họp 6. Từ nay đến năm 2020, bảo đảm bố trí đủ kinh phí thực hiện chính sách đối với vùng DTTS vàmiền núi bằng các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, vốn vay ODA và xã hội hóa. Rà soát, đánh giá, nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí phân định miền núi, vùng cao và phân định vùng DTTS, miền núi theo trình độ phát triển bảo đảm khách quan, khoa học, phù hợp với tình hình thực tế, làm cơ sở cho việc hoạch định chính sách và phân bổ nguồn lực đầu tư công bằng, chính xác và phát huy hiệu quả cho giai đoạn 2021 - 2026.

Cắt bỏ chính sách không phát huy hiệu quả

Đồng thuận với báo cáo của Chính phủ được Bộ trưởng Đỗ Văn Chiến trình bày, lãnh đạo các bộ, ngành chủ động nêu ra những vấn đề như: Hệ thống chính sách đã đi vào cuộc sống, tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế - cần có giải pháp cụ thể, hiệu quả hơn. Cần làm rõtại sao hệ thống chính sách toàn diện, bao phủ hầu hết các lĩnh vực nhưng chưa đạt hiệu quảnhư mong muốn; nguyên nhân của việc ban hành chính sách nhưng không cân đối được nguồn lực???

Cụ thể hơn, các đại biểu đềnghịcần đánh giátoàn diện hơn nữa đối với từng chính sách thuộc trách nhiệm quản lý của từng bộ, ngành; xem xét tích hợp, cắt bỏ những chính sách không phát huy hiệu quả; phân tích rõ hơn ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với sản xuất, đời sống; nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách bảo vệ và phát triển rừng cho phù hợp; đánh giá thực chất hơn về công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, vay vốn tín dụng chính sách…

Lắng nghe, ghi nhận ý kiến của các đại biểu, Chủ tịch HĐDT Hà Ngọc Chiến khẳng định: Chính sách dân tộc luôn là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước. Để giải quyết những khó khăn, bất cập của vùng DTTS và miền núi, giai đoạn tới rất cần có sự thay đổi đột phá trong thực hiện chính sách dân tộc. Đặc biệt cần có định hướng chiến lược để vùng DTTS, miền núi phát triển bền vững. Theo đó, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến yêu cầu: Các cơ quan, các bộ, ngành tiếp tục bổ sung, hoàn thiện báo cáo, đánh giá toàn diện cụ thể các chính sách dân tộc, có phân tích số liệu, so sánh với giai đoạn trước làm luận cứ trình Quốc hội tại kỳ họp sắp tới. Tới đây, cần phân định vùng DTTS, miền núi một cách rõ ràng, chính xác, phản ánh đúng trình độ phát triển của từng vùng để xây dựng chính sách dân tộc phù hợp, phát huy hiệu quả trong thực tiễn. Song song với đó, tập trung xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia hỗ trợ vùng DTTS, miền núi…