Việt Nam có 23 nhà máy chế biến cá tra được xuất khẩu vào Hoa Kỳ

Theo Chương trình thanh tra cá da trơn của Hoa Kỳ, kể từ ngày 1/3, tất cả các sản phẩm XK thuộc loài cá thuộc họ Siluriformes, bao gồm cá da trơn và cá tra của Việt Nam sẽ thuộc thẩm quyền giám sát của Cơ quan Thanh tra và an toàn thực phẩm (FSIS) và không còn chịu quy định của FDA nữa. Bộ Ngoại giao Mỹ (USDA) yêu cầu giám định tại chỗ các trại nuôi và nhà máy chế biến cá tra. Hoạt động giám định được thực hiện trong hơn 18 tháng, chia theo giai đoạn 3 tháng một lần cho tới khi USDA thông báo các sản phẩm cá tra xuất khẩu vào Mỹ đáp ứng được các tiêu chuẩn đồng nhất. Hiện có 17 quốc gia đang xuất khẩu cá da trơn sang Hoa Kỳ bị ảnh hưởng bởi quy định này.

Cũng từ thời điểm này bắt đầu giai đoạn chuyển đổi 18 tháng đối với các nhà sản xuất trong nước và nước ngoài. Trong suốt khoảng thời gian chuyển đổi 18 tháng, FSIS sẽ tiến hành tái giám sát và lấy mẫu ngẫu nhiên ít nhất 1 lần/quý tại cơ sở nhập khẩu của Hoa Kỳ để giám định về chủng loại cá cũng như dư lượng hóa chất có trong các lô hàng cá nhập khẩu thuộc họ Siluriformes. Các nước có mong muốn tiếp tục XK các sản phẩm này vào Hoa Kỳ sau khi kết thúc thời gian chuyển đổi cần phải nộp hồ sơ để xem xét tiêu chuẩn tương đồng. FSIS sẽ hỗ trợ các nước trong việc làm đơn xem xét tiêu chuẩn tương đồng.

Những nước nộp đầy đủ hồ sơ chứng minh tiêu chuẩn tương đồng đúng hạn 18 tháng sẽ được tiếp tục XK vào Hoa Kỳ trong khi FSIS tiến hành đánh giá một cách đầy đủ, bao gồm cả kiểm tra thực tế tại nơi nuôi trồng và sản xuất tại nước đó. Nếu cần thêm bất kỳ thông tin gì, FSIS sẽ yêu cầu nước đó phải phản hồi hoặc nộp lại tài liệu tiêu chuẩn tương đồng hoàn chỉnh trong vòng 90 ngày kể từ khi FSIS yêu cầu. Từ ngày 1/3/2016, chương trình này chính thức có hiệu lực và có giai đoạn chuyển tiếp 18 tháng, sau đó sẽ được hoàn toàn áp dụng từ ngày 1/9/2017.

Giữa tháng 2/2016, Bộ NN&PTNT cũng đã thành lập đoàn công tác do Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám làm trưởng đoàn sang Hoa Kỳ bàn về Chương trình thanh tra cá da trơn. Việt Nam đề nghị phía Hoa Kỳ hỗ trợ kỹ thuật và kéo dài kỳ hạn 18 tháng để Việt Nam điều chỉnh hệ thống sản xuất phù hợp với Bộ quy định cuối cùng mà phía Mỹ yêu cầu. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cam kết không làm gián đoạn xuất khẩu sản phẩm cá tra, basa của Việt Nam; đồng thời cũng bày tỏ thiện chí và chia sẻ sẽ hỗ trợ về mặt kỹ thuật cho Việt Nam. Dự kiến, tháng 4/2016, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ sẽ phối hợp với Bộ NN&PTNT tổ chức hội thảo quốc tế về chương trình thanh tra cá da trơn tại TP. Hồ Chí Minh.