Thủ tướng: Phải sử dụng hiệu quả nhất tiền của Nhà nước, của Nhân dân

Sáng 16/7/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị thúc đẩy đầu tư công năm 2024. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, kết nối từ trụ sở Chính phủ tới 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Chỉ đạo sát sao, quyết liệt ngay từ đầu năm

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của đầu tư công, tạo nền tảng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, góp phần khơi thông điểm nghẽn, tạo động lực, không gian phát triển mới; tăng cường liên kết, giảm chi phí logistic; nâng cao năng lực cạnh tranh địa phương, vùng và quốc gia.

Cạnh đó, đầu tư công còn đóng vai trò là "vốn mồi" để thu hút đầu tư tư nhân, dẫn dắt tăng trưởng vốn đầu tư toàn xã hội, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh.

Từ đầu năm đến nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 2 chỉ thị, 4 công điện và nhiều văn bản chỉ đạo đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Ngoài ra, 5 tổ công tác thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công của Chính phủ làm việc với các địa phương để kiểm tra, đôn đốc công tác giải ngân vốn đầu tư công.

Các phiên họp Chính phủ thường kỳ và nhiều cuộc họp Thường trực Chính phủ đều có nội dung về đầu tư công. Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp kiểm tra công trường, đôn đốc, thăm, động viên cán bộ, công nhân, nhà thầu thi công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc ngay tại công trường và đẩy nhanh tiến độ công trình và giải ngân vốn đầu tư công.

Riêng đối với các dự án đường cao tốc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng Chính phủ trực tiếp 5 lần kiểm tra công trường, đôn đốc, thăm, động viên cán bộ, công nhân, nhà thầu thi công, tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thi công; đồng thời chỉ đạo Phó Thủ tướng và các bộ trưởng 3 lần trực tiếp làm việc tháo gỡ khó khăn về vật liệu để đẩy nhanh tiến độ thi công công trình.

Cuối tuần vừa qua, Thủ tướng trực tiếp chủ trì cuộc họp giải quyết khó khăn, vướng mắc cho các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam.

Thủ tướng đánh giá cao các bộ, ngành, địa phương, chủ đầu tư, các nhà thầu các dự án, nhất là dự án quan trọng quốc gia đang được triển khai với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "thi công 3 ca 4 kíp", "làm việc xuyên ngày nghỉ, ngày lễ, ngày Tết", "chỉ bàn làm, không bàn lùi"...

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ rõ, hiện nay có 29.900 tỷ đồng chưa được phân bổ chi tiết. Kết quả giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm 2024 đạt 29,39%, thấp hơn cùng kỳ năm 2023 là 30,49%.

Trong đó, có 60/107 bộ, cơ quan, địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình cả nước, 32/44 bộ, cơ quan trung ương và 28/63 địa phương.

Tỷ lệ giải ngân của các dự án quan trọng quốc gia, dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải, dự án giao thông liên vùng do địa phương quản lý và các dự án sử dụng vốn ODA còn thấp. Tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách địa phương đạt 28,77%, thấp hơn cùng kỳ (32,76%).

Thủ tướng Chính phủ phê bình nghiêm khắc 33 bộ, cơ quan trung ương và 28 địa phương có tỷ lệ giao vốn và giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp; yêu cầu các bộ, cơ quan và địa phương nghiêm túc rút kinh nghiệm, xác định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan, trên cơ sở đó đề ra giải pháp phù hợp để đẩy mạnh giải ngân trong thời gian tới.

Thực hiện "5 quyết tâm", "5 bảo đảm"

Nhấn mạnh vốn đầu tư công là tiền của của Nhà nước, của Nhân dân, phải sử dụng hiệu quả nhất, không chậm trễ, không lãng phí, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương thực hiện nghiêm tinh thần "5 quyết tâm", "5 bảo đảm" trong giải ngân đầu tư công.

Trong đó, "5 quyết tâm" gồm: quyết tâm giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đẩy lùi tiêu cực; quyết tâm làm tốt công tác giải phóng mặt bằng; quyết tâm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn khi phát sinh trên thực tế; đổi mới phương pháp, cách làm, ứng dụng giải pháp công nghệ mới, hiện đại, tăng cường chuyển đổi số; quyết tâm bám sát thực tiễn, tháo gỡ thể chế, vướng mắc, khắc phục bằng được tình trạng đùn đẩy, né trách, sợ sai, sợ trách nhiệm.

Cùng với đó, thực hiện "5 bảo đảm": bảo đảm đủ nguyên vật liệu phục vụ các dự án, nhất là cát sỏi, đất đắp nền…; bảo đảm nhân lực đủ năng lực, đủ tâm, đủ tầm cho công tác giải ngân đầu tư công, cụ thể là các dự án lớn, mang tầm quốc gia; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư và người dân tổ chức tái định cư, tạo sinh kế cho người dân; bảo đảm quản lý đúng quy định, không kéo dài, đội vốn, gây thất thoát vốn; bảo đảm tiến độ, chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường dự án theo mục tiêu, kế hoạch đề ra.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND cấp tỉnh triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết Chính phủ, chỉ thị, công điện của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ về đôn đốc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.

Tiếp tục duy trì hoạt động của các tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, trong đó bổ sung thêm 1 tổ công tác do Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long làm Tổ trưởng; duy trì cơ chế hằng quý Thành viên Chính phủ làm việc với các địa phương để kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn theo Quyết định số 435/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng yêu cầu, các bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch UBND cấp tỉnh nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy vai trò của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; "chỉ bàn làm, không bàn lùi"; thường xuyên rà soát, đôn đốc, kịp thời phát hiện và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh của từng dự án, nhất là các dự án trọng điểm; cá thể hóa trách nhiệm đến từng cá nhân; coi kết quả giải ngân là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm của tổ chức, cá nhân liên quan.

Đề cao kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra, giám sát; xử lý nghiêm các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu cố tình gây khó khăn, cản trở làm chậm tiến độ giao vốn, giải ngân vốn; kiểm điểm, xử lý kịp thời các cán bộ yếu kém, tiêu cực, không hoàn thành nhiệm vụ được giao…

Rà soát kỹ từ khâu chuẩn bị dự án, giao vốn đến công tác thiết kế, đấu thầu, thi công, thủ tục thanh, quyết toán… đối với từng dự án. Tập trung đẩy mạnh tiến độ giải phóng mặt bằng; thực hiện tạm ứng, thu hồi tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư theo đúng quy định; lập hồ sơ thanh toán ngay khi có khối lượng.

Thủ tướng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ ngành địa phương, trong đó yêu cầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan sớm xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng cuối năm 2024 trước ngày 31/7/2024.

Các bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ theo chức năng nhiệm vụ được giao nghiên cứu, khẩn trương xử lý các kiến nghị của các đại biểu dự Hội nghị theo thẩm quyền và quy định; đề xuất báo cáo Thủ tướng Chính phủ đối với những nội dung vượt thẩm quyền.