Thị trường trái phiếu Chính phủ - Cải thiện uy tín và độ tín nhiệm Việt Nam
Quy mô tăng mạnh
Từ năm 2012, đấu thầu TPCP qua Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã trở thành kênh chủ đạo, huy động vốn cho ngân sách nhà nước và đã huy động được 654.493 tỷ đồng. Tính đến thời điểm hiện tại, tổng giá trị TPCP đang lưu hành đạt 680.000 tỷ đồng, tăng hơn 4 lần so với năm 2009 (tương đương 18% GDP). Quy mô thị trường TPCP Việt Nam phát triển trong 5 năm vừa qua với tốc độ tăng trưởng bình quân 23%/năm, dẫn đầu các nền kinh tế mới nổi ở Đông Á và ASEAN + 3.
Thanh khoản của thị trường TPCP cũng đã tăng gấp 7,5 lần từ 365 tỷ đồng/phiên năm 2009 lên 2.734 tỷ đồng/phiên cuối năm 2014. Tỷ lệ doanh số giao dịch thứ cấp so với giá trị TPCP đang lưu hành tăng gấp 2,6 lần trong vòng 5 năm vừa qua. Các chương trình hoán đổi trái phiếu, phát hành bổ sung vào các mã hiện có đã được thực hiện, giúp tăng quy mô niêm yết trái phiếu bình quân toàn thị trường cuối năm 2014 đạt gần 1.254 tỷ đồng/mã, tăng gấp gần 4 lần so với năm 2009.
Chuyển biến về chất
HNX cho biết, công tác phát hành TPCP được cải cách mạnh mẽ theo hướng tinh gọn, chất lượng, hướng tới mục tiêu lâu dài cơ cấu lại nợ công hợp lý và tạo hàng hóa chuẩn cho thị trường; kế hoạch, lịch biểu phát hành TPCP được công bố thường xuyên; kết quả đấu thầu, khối lượng, kỳ hạn, lãi suất được công bố công khai, giúp cho các thành viên thị trường chủ động về kế hoạch tham gia đấu thầu và nguồn vốn; quy trình đăng ký, lưu ký TPCP từ khi đấu thầu lên niêm yết, giao dịch đã được rút ngắn từ 15 ngày xuống còn 4 ngày.
| Bộ trưởng Bộ Tài chính - Đinh Tiến Dũng: Việc đầu tư hệ thống hiện đại kết nối các thành viên thị trường TPCP với các cơ quan quản lý, tăng cường công khai, minh bạch… đã thu hút sự tham gia ngày càng tích cực của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Cùng với việc hoàn thiện khung pháp lý lên cấp độ mới, cải thiện tính minh bạch và thanh khoản…, thị trường TPCP Việt Nam đang đóng góp tích cực vào việc nâng uy tín và độ tín nhiệm Việt Nam trên thị trường tài chính quốc tế. |
Việc đấu thầu TPCP tổ chức theo nguyên tắc cạnh tranh, công khai, minh bạch, lãi suất phát hành hợp lý luôn thấp hơn lãi suất huy động vốn của hệ thống ngân hàng thương mại từ 1-2%/năm. Điều này góp phần quan trọng bình ổn mặt bằng lãi suất và kiềm chế lạm phát. Hệ thống đấu thầu điện tử được kết nối trực tiếp với thành viên thị trường bỏ thầu trực tuyến và kết nối trực tiếp đến Bộ Tài chính cũng như Kho bạc Nhà nước để giám sát và điều hành, bảo đảm sự thuận tiện cho nhà đầu tư cũng như hiệu quả quản lý nhà nước.
Hiện, hệ thống giao dịch TPCP không ngừng được đầu tư nâng cấp. Từ tháng 9/2014, hệ thống giao dịch của HNX đã kết nối với hãng thông tin kinh tế tài chính quốc tế Bloomberg, cho phép tự động hóa quy trình chuyển lệnh, nhập lệnh từ Bloomberg về HNX, giúp các nhà đầu tư dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm thông tin, đặt lệnh và giao dịch trái phiếu. Đến thời điểm hiện tại, ngoài Bloomberg còn có hãng tin quốc tế lớn và uy tín là Reuters chính thức đăng tải “Hệ thống chỉ báo thị trường TPCP Việt Nam”, với các tên gọi “VN Bond Yield Curve” và “VN Bond Index” cho các nhà đầu tư quốc tế theo dõi.
Từ tháng 3/2013, hệ thống “Đường cong lợi suất” chính thức được HNX đưa vào áp dụng và hoạt động ổn định, cung cấp thông tin về diễn biến lãi suất của các loại kỳ hạn trái phiếu giao dịch trên thị trường thứ cấp. Mới đây nhất, tháng 1/2015, HNX bổ sung vận hành hệ thống “chỉ số trái phiếu”, nhằm giúp cho bức tranh thị trường trái phiếu Việt Nam thêm rõ ràng, minh bạch hơn.