Nâng cao hiệu quả chính sách thu hút đầu tư của Bắc Giang

Chưa đạt một số mục tiêu

Tính đến hết tháng 6/2018, Bắc Giang có 1.482 dự án đầu tư còn hiệu lực, trong đó có 1.134 dự án đầu tư trong nước với tổng số vốn đăng ký trên 84.000 tỷ đồng và 348 dự án đầu tư nước ngoài (FDI), tổng vốn đăng ký trên 3,7 tỷ USD. Các dự án đã đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội đáng ghi nhận cho tỉnh: Giá trị nộp ngân sách nhà nước tăng mạnh, từ 547 tỷ đồng năm 2010 lên 1.569,3 tỷ đồng năm 2017; giải quyết việc làm cho 66.000 lao động; giá trị sản xuất công nghiệp bình quân trong khu công nghiệp/1ha/năm đạt 1,53 tỷ đồng …

Thay đổi chính sách là giải pháp được khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư của Bắc Giang

Tuy nhiên, theo phân tích của ông Đinh Trọng Thắng - Trưởng Ban Chính sách, Đầu tư - Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), một số mục tiêu lớn trong thu hút đầu tư của Bắc Giang chưa đạt được. Đặc biệt, có sự không bình đẳng giữa doanh nghiệp (DN) FDI và DN trong nước, giữa DN lớn và DN nhỏ trong chính sách ưu đãi đầu tư của tỉnh. Cụ thể, chi phí ưu đãi thuế của DN tư nhân trong nước chiếm 24,6% tổng số thuế phải nộp, DN nhà nước là 58,6% nhưng con số này của DN FDI lên tới 71,7%.

Kết quả nghiên cứu của CIEM về hiệu quả thu hút đầu tư của Bắc Giang cũng cho thấy, mục tiêu thu hút đầu tư có chọn lọc các ngành nghề, dự án có công nghệ và giá trị gia tăng cao kết quả đạt được chưa rõ ràng. Mục tiêu thu hút đầu tư vào khu vực nông nghiệp, nông thôn cũng chưa thành công, đặc biệt không có dự án FDI nào đầu tư vào nông nghiệp. Các dự án chủ yếu đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp nhưng cũng chỉ gia công, lắp ráp và tập trung tại những khu vực có điều kiện hạ tầng thuận lợi.

Nguyên nhân của tình trạng trên được chỉ ra là do khâu thiết kế chính sách thu hút đầu tư của tỉnh chưa có sự nhất quán giữa các mục tiêu; không theo dõi quá trình thực hiện chính sách; không có đánh giá chi phí lợi ích của chính sách; thủ tục ưu đãi chưa công bằng và minh bạch… Theo ông Đinh Trọng Thắng, đây là tình trạng không chỉ Bắc Giang mà nhiều địa phương khác trên cả nước đều gặp phải.

Thay đổi từ chính sách

Để thu hút được dự án có giá trị cao trong những lĩnh vực mới, đồng thời nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư, đại diện CIEM cũng cho rằng, Bắc Giang cần có sự thay đổi về cách xây dựng và tiếp cận chính sách. Theo đó, các chính sách cần tiếp cận trên những mục tiêu mới, như: Lao động kỹ năng tay nghề cao, công nghệ sử dụng nguồn lực tiết kiệm, xúc tiến đầu tư chủ động có mục tiêu, ưu đãi dựa trên hiệu quả…

Cùng đó, chuyển từ ưu đãi dựa trên quy mô và tổng lợi nhuận, sang ưu đãi dựa trên hiệu quả và giá trị gia tăng trong nước. Giảm dần tiến tới thay thế ưu đãi thuế bằng việc cải thiện môi trường kinh doanh và chất lượng hạ tầng.

Thu hút FDI một cách chủ động dựa trên điểm mạnh của địa phương; chuyển từ thu hút đầu tư dựa trên lợi thế sẵn có sang thu hút đầu tư theo mong muốn bằng cách tạo ra những lợi thế về lao động, hạ tầng, môi trường kinh doanh tương ứng và phù hợp. Ưu đãi cho DN theo hiệu quả kinh doanh nhằm thu hút các DN đầu tư lâu dài và hiệu quả trên địa bàn.

Tổ chức theo dõi quá trình thực hiện và đánh giá tác động chính sách ưu đãi; minh bạch hóa các ưu đãi, thủ tục được nhận ưu đãi; minh bạch hóa số tiền liên quan đến nghĩa vụ thuế, đất đai mà DN phải làm và số tiền ưu đãi DN được nhận.