Lạng Sơn: đưa con chữ đến từng bản làng

Là tỉnh miền núi, biên giới còn nhiều khó khăn, nhưng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp của các sở, ban, ngành, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn đã không ngừng phấn đấu, đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Mạng lưới trường, lớp ngày càng phát triển cả về quy mô và chất lượng, đáp ứng yêu cầu học tập của người dân, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Cứ 19h mỗi tối, Nhà văn hóa thôn Khau Khuyu, xã Quốc Việt, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn lại sáng ánh đèn điện. Tại đây, lớp học xóa mù chữ cho bà con đồng bào Tày, Nùng luôn rộn rã bởi tiếng dạy học, tiếng đánh vần của những học viên “đặc biệt”.

Bà Chu Thị Thúy, thôn Pò Lạn, xã Quốc Việt, 56 tuổi, học viên của lớp học cho biết, trước đây bà không được đến trường, nên không biết chữ. Khi được các cô giáo và cán bộ thôn, xã vận động tham gia lớp xóa mù chữ này, bà đã kiên trì theo học. Bây giờ có lớp xóa mù chữ vào thôn, có cô giáo, giờ tôi đã biết đọc, biết viết một chút. Các cô dạy cho con chữ giúp ích cho cuộc sống của mình nhiều lắm. Bây giờ đi bán gà, bán vịt thì cũng đã biết tính nhân lấy tiền rồi.

“Vừa rồi được các cô giáo cho đi thi ngày hội giao lưu Toán, Tiếng Việt của huyện được giải Ba. Tại ngày hội giao lưu cấp tỉnh, tôi đã đạt được giải Khuyến khích đấy” - bà Chu Thị Thúy khoe.

Chia sẻ về những học viên đặc biệt của các lớp học xóa mù chữ, cô giáo Lê Thị Phương Thảo - giáo viên trường Tiểu học Quốc Việt cho biết: Lớp học xóa mù chữ có 16 học viên, học viên lớn nhất cũng đã gần 60 tuổi, nên đôi lúc việc giảng dạy gặp khó khăn. Dù điều kiện giảng dạy còn thiếu thốn, học sinh lại có tuổi, mắt kém, lại học buổi tối… nhưng họ đều rất cố gắng.

“Từ trường chính, chúng tôi phải vượt sông bằng bè mảng và đi hơn 3km nữa để tới lớp học xóa mù của thôn Khau Khuyu. Vào những ngày mưa gió thì đi lại rất khó khăn. Mặc dù vất vả, nhưng khi thấy các học viên hăng say học tập, thì mọi mệt nhọc đều tan biến” - cô Lê Thị Phương Thảo tâm sự.

Cũng giống xã Quốc Việt, đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Quang Trung, xã đặc biệt khó khăn của huyện Bình Gia, cách trung tâm huyện 20km, trước kia, do cuộc sống khó khăn, nhiều người dân không được đi học hoặc học hành dở dang nên tỷ lệ mù chữ của xã ở mức cao. Theo chia sẻ của thầy giáo Vy Văn Giáp - Phó hiệu trưởng Trường phổ thông Dân tộc bán trú tiểu học Quang Trung, nhằm nâng cao chất lượng xóa mù chữ, nhà trường đã lựa chọn giáo viên có kinh nghiệm, hiểu phong tục tập quán, biết tiếng dân tộc, nhiệt tình tham gia giảng dạy. Các học viên tham gia lớp xóa mù chữ rất có ý thức trong học tập, đi học đầy đủ, đến nay sau 3 - 4 tháng mở lớp xóa mù chữ, nhiều học viên đã biết ghép vần, ghép chữ và làm toán rất nhanh.

Thầy giáo Vy Văn Giáp khẳng định, việc mở lớp xóa mù chữ bước đầu đã mở ra cơ hội cho đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây, góp phần nâng cao trình độ dân trí, giảm nghèo bền vững; đồng thời tạo thuận lợi trong việc triển khai những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với bà con; người dân cũng áp dụng tốt hơn các kiến thức khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, sản xuất, mang lại thu nhập cao.

Các lớp học xoá mù chữ nói trên, là một trong nhiều hoạt động mà Lạng Sơn đã triển khai thực hiện nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Được biết, trong năm học 2023 - 2024, Lạng Sơn đã tổ chức hơn 200 lớp xóa mù chữ, ở tất cả 11 huyện, thị trên địa bàn tỉnh. Những lớp học xóa mù chữ trên địa bàn đã đạt được những kết quả hết sức tích cực, ngày càng nâng cao về chất lượng, phù hợp với tập quán sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn cho biết, công tác xoá mù chữ luôn được Lạng Sơn chú trọng, đặc biệt những năm qua tỉnh đã triển khai nhiều hình thức tuyên truyền, vận động người dân tham gia lớp xoá mù chữ. Cùng đó, để công tác xóa mù chữ hiệu quả hơn, trong năm 2024, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức lớp bồi dưỡng công tác xóa mù chữ và sử dụng phần mềm trang thông tin điện tử lưu trữ cơ sở dữ liệu xóa mù chữ.

Các nội dung trong khoá bồi dưỡng tập trung triển khai, quán triệt các văn bản chỉ đạo về công tác xóa mù chữ; nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý, kế toán, cán bộ phụ trách trang thông tin điện tử xóa mù chữ tại các trung tâm học tập cộng đồng. Bên cạnh đó qua các buổi bồi dưỡng, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn cũng lắng nghe những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai ở các địa phương từ đó tìm cách khắc phục, tháo gỡ.

“Đặc biệt, những địa phương nào triển khai có hiệu quả chúng tôi sẽ nhân rộng để từ đó nâng cao chất lượng xoá mù chữ nhằm thực hiện tiểu dự án 1 - dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh hiệu quả” - đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn nhấn mạnh.

Cùng với việc tổ chức lớp bồi dưỡng công tác xóa mù chữ, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn còn ban hành kế hoạch tổ chức và văn bản hướng dẫn, các Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện đã triển khai rộng rãi, phát động ngày hội giao lưu Toán, Tiếng Việt cho học viên xóa mù chữ.

Vào thời điểm tháng 7 vừa qua, ngày hội giao lưu Toán, Tiếng Việt cấp cụm tại 4 cụm huyện Lộc Bình, Hữu Lũng, Bình Gia, Văn Lãng, với tổng số 222 thí sinh tham gia, với trên 85% là người dân tộc thiểu số. Trên cơ sở kết quả thi của ngày hội cấp cụm, Sở Giáo dục và Đào tạo lựa chọn học viên tham dự ngày hội cấp tỉnh với 2 môn Toán và Tiếng Việt, thời gian làm bài 45 phút/môn. Ngày hội đã thu hút 89 học viên tham dự. Thí sinh tham gia ngày hội có nhiều độ tuổi khác nhau, trong đó, có 21 người ở độ tuổi từ 55 - 60, có nhiều thí sinh là cặp vợ chồng gần 60 tuổi. Kết quả, Ban Tổ chức đã trao 18 giấy chứng nhận cho các học viên tham dự ngày hội; đồng thời trao 3 giải Nhất, 9 giải Nhì, 17 giải Ba và 41 giải Khuyến khích cho các học viên đạt thành tích cao tại ngày hội.

“Không chỉ được đến lớp học xoá mù chữ, tham dự ngày hội giao lưu Toán, Tiếng Việt đã tạo cơ hội cho những học viên tham gia lớp học được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, các đơn vị cũng chia sẻ những cách làm hay, những bí quyết để triển khai chương trình xóa mù chữ hiệu quả, qua đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học xóa mù chữ trên địa bàn tỉnh” - Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo khẳng định.

Có thể nói, với sự quan tâm của các cấp ủy, chính quyền địa phương, ngành giáo dục và các thầy giáo, cô giáo, thời gian qua, lĩnh vực giáo dục và đào tạo của tỉnh Lạng Sơn nói chung, giáo dục dân tộc nói riêng đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần tích cực nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.