Hà Nội quyết tâm và đưa ra các giải pháp đột phá để phát triển hệ thống đường sắt đô thị

Tại Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì sáng 17/8, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn đã báo cáo về hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị của Hà Nội để làm rõ hơn lĩnh vực phát triển trọng tâm của Hà Nội trong thời gian tới.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội và Quy hoạch Giao thông vận tải Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội có 10 tuyến với hơn 410 km. Vừa qua, Đề án điều chỉnh Quy hoạch chung Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn 2065 có bổ sung phát triển thêm 5 tuyến, nâng tổng số đường sắt đô thị Hà Nội lên 15 tuyến với tổng số chiều dài 616,9 km.

Theo ông Dương Đức Tuấn, hệ thống đường sắt đô thị đối với Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các đô thị hiện đại khác là loại hình vận tải hành khách công cộng cực kì quan trọng do vận tải khối lượng khách lớn, tốc độ cao, trở thành ‘xương sống’ trong giao thông mỗi đô thị và liên kết vùng.

Trong những năm qua, được sự quan tâm, giúp đỡ hỗ trợ tạo điều kiện của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương cùng với sự nỗ lực cố gắng của toàn bộ hệ thống chính trị thành phố Hà Nội, việc triển khai thực hiện đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông vận tải nói chung, trong đó đặc biệt là phát triển hệ thống đường sắt đô thị nói riêng dù gặp nhiều thách thức, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện, đến nay đã đạt được những kết quả ban đầu.

Hà Nội đưa vào vận hành Tuyến đường sắt đô thị số 2A (Cát Linh - Hà Đông) và Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội (đoạn trên cao) vào ngày 08/8/2024 đã được người dân Thủ đô đánh giá rất cao, đón nhận và cũng là những cột mốc đáng nhớ của thành phố.

Hà Nội cũng chủ động phối hợp với các địa phương trong vùng Thủ đô để thống nhất hướng tuyến các tuyến giao thông kết nối, đặc biệt là các tuyến đường sắt đô thị cập nhật tại Đồ án điều chỉnh chung Quy hoạch Thủ đô phục vụ kết nối giao thông, liên kết vùng nhằm tạo lập phát triển đô thị và hành lang giao thông mới để thông suốt giao thông giữa Hà Nội và các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Hồng.

Thành phố cũng chủ động xây dựng, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, các bộ, ngành liên quan hoàn chỉnh Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô cùng với TP. Hồ Chí Minh theo chỉ đạo của Chính phủ triển khai theo chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 49-KL/TW ngày 28/02/2023. Trong đó có giao Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh thiết lập hệ thống đường sắt đô thị trước năm 2055.

Theo đó, Hà Nội phấn đấu đến năm 2035, hoàn thành đầu tư xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài trên 410,8 km.

Như vậy, giai đoạn 2024-2030, xây dựng 96,8km, sơ bộ như cầu vốn khoảng 14,6 tỷ USD; giai đoạn 2031-2035 xây dựng 301km, sơ bộ nhu cầu vốn khoảng 22,5 tỷ USD. Tổng nhu cầu vốn đến năm 2035 cần khoảng 37,2 tỷ USD.

Qua rà soát các nguồn vốn đầu tư công, tổng hợp khả năng cân đối các nguồn vốn có thể huy động khác của Thành phố đến năm 2035 là khoảng 28,56 tỷ USD. Như vậy, đến năm 2035 thành phố cần Trung ương hỗ trợ khoảng hơn 8,6 tỷ USD.

Còn đến năm 2045, đầu tư xây dựng hoàn thành 5 tuyến còn lại với tổng chiều dài 201km; hoàn thành đưa vào vận hành, khai thác tổng thể hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô gồm 15 tuyến, đoạn tuyến điều chỉnh, bổ sung với tổng chiều dài khoảng 616,9km. với nhu cầu vốn giai đoạn này khoảng khoảng 18,252 tỷ USD.

Qua rà soát các nguồn vốn đầu tư công, tổng hợp khả năng cân đối các nguồn vốn có thể huy động khác của Thành phố đến năm 2035 là khoảng 28,56 tỷ USD. Như vậy, đến năm 2035 Thành phố cần Trung ương hỗ trợ khoảng hơn 8,6 tỷ USD.

Còn đến năm 2045, đầu tư xây dựng hoàn thành 5 tuyến còn lại với tổng chiều dài 201km; hoàn thành đưa vào vận hành, khai thác tổng thể hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô gồm 15 tuyến, đoạn tuyến điều chỉnh, bổ sung với tổng chiều dài khoảng 616,9km. với nhu cầu vốn giai đoạn này khoảng khoảng 18,252 tỷ USD.

Hiện nay, Thành phố đang tổ chức nghiên cứu, triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị: Tuyến số 2.1 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo), Tuyến số 3.2 (ga Hà Nội - Hoàng Mai), Tuyến số 5 (Văn Cao - Hòa Lạc), Tuyến số 2A kéo dài (Hà Đông - Xuân Mai)…

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn, Hà Nội quyết tâm và đưa ra các giải pháp đột phá để phát triển hệ thống đường sắt đô thị.

Trong đó, tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện, cụ thể hóa các cơ chế chính sách đã được định hướng trong Luật Thủ đô (sửa đổi) trong khuyến khích đầu tư nhằm thu hút, hấp dẫn các nhà đầu tư tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông giảm áp lực ngân sách, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành đầu tư cơ sở hạ tầng theo quy hoạch đã được phê duyệt .

Đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện Đề án tổng thể tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô báo cáo cấp có thẩm quyền trình Bộ Chính trị, Quốc hội xem xét, thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù làm cơ sở triển khai thực hiện.

Tập trung nguồn lực đầu tư các tuyến đường sắt đô thị tại khu vực đô thị trung tâm nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông ngày càng nghiêm trọng. Trong đó, ưu tiên triển khai bước các tuyến đã có nghiên cứu chuẩn bị đầu tư, thiết kế chi tiết (Tuyến số 1, đoạn Ngọc Hồi - Yên Viên; Tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo; Tuyến số 3, đoạn Cầu Giấy - ga Hà Nội - Hoàng Mai; Tuyến số 5: Văn Cao - Hòa Lạc).