Áp lực tăng giá cước trên các tuyến thương mại toàn cầu quan trọng lên đến đỉnh điểm

Cuộc khủng hoảng Biển Đỏ đã khiến giá cước vận tải đường biển tăng đột biến trong hai tháng qua, nhưng có những dấu hiệu cho thấy áp lực tăng giá cước vận chuyển trên các tuyến thương mại chính có thể đã lên đến đỉnh điểm.

Giá cước vận chuyển trên các tuyến đường biển từ châu Á đến Mỹ đang bắt đầu giảm, dựa trên phân tích dữ liệu hàng hóa mới nhất từ Xeneta đưa ra ngày 17/2, nền tảng đánh giá vận tải hàng không và đường biển hàng đầu. Giá cước ở châu Âu và Địa Trung Hải đã bắt đầu giảm vào cuối tháng 1. Nếu mức giảm giá mới nhất được giữ nguyên, nó sẽ mang lại sự nhẹ nhõm cho các chủ hàng Mỹ, những người đã chứng kiến giá cước vận tải đường biển từ Viễn Đông đến Mỹ tăng trong phạm vi chung từ 146% (Bờ Đông) đến 186% (Bờ Tây) do kết quả của các cuộc tấn công Biển Đỏ.

Sự đảo ngược về giá cước vận tải đường biển diễn ra bất chấp mối đe dọa hàng hải đối với các công ty vận tải thương mại toàn cầu chưa có dấu hiệu suy giảm. Gần đây nhất, Cơ quan Thương mại Hàng hải Vương quốc Anh cho biết một tàu chở hàng rời đã bị tấn công bằng tên lửa ngoài khơi bờ biển Aden, Yemen, khiến con tàu bị hư hại nhẹ, mặc dù không có thủy thủ đoàn nào bị thương. Nó đánh dấu cuộc tấn công thứ 48 vào tàu thương mại kể từ ngày 19/11 năm ngoái.

Theo dữ liệu mới do Xeneta cung cấp ngày 17/2, giá cước container đã giảm nhẹ từ 6.260 USD/FEU (container 40 feet) vào ngày 1/2 xuống còn 6.100 USD vào ngày 15/2. Giá cước từ Viễn Đông đến Bờ Tây nước Mỹ đã giảm từ 4.730 USD/FEU xuống còn 4.680 USD USD/FEU trong cùng khoảng thời gian. Dữ liệu cho thấy mức giá cước giao ngay cao nhất từ Viễn Đông đến Mỹ có thể đã đạt được sau khi giá cước giao ngay kể từ đợt tăng lãi suất chung (GRI) cuối cùng được thực hiện vào đầu tháng 2.

Emily Stausbøll, nhà phân tích thị trường Xeneta giải thích rằng những dấu hiệu ban đầu cho thấy thị trường sẽ tiếp tục dịu đi trong 10 ngày tới. Dữ liệu của Xeneta được tổng hợp từ hơn 400 triệu điểm dữ liệu có nguồn gốc từ cộng đồng. Mặc dù đây là một diễn biến đáng hoan nghênh đối với các nhà nhập khẩu Mỹ, giá cước giao ngay tại Bờ Đông nước Mỹ vẫn tăng 146% so với ngày 14/12 và 186% ở Bờ Tây nước Mỹ.

Các chuyên gia nhận định rằng, không giống như thời kỳ Covid-19 khi tình trạng gián đoạn tiếp tục tàn phá, các chủ hàng và hãng vận chuyển giờ đây biết họ đang phải đối mặt với điều gì khi các tàu được chuyển hướng quanh châu Phi để tránh Kênh đào Suez. Giá cước vãn tăng cao nên tác động của cuộc khủng hoảng này còn lâu mới kết thúc và tình hình vẫn có thể thay đổi bất cứ lúc nào, nhưng có lẽ một số trật tự đã được khôi phục. Thời điểm giảm giá cước có thể ảnh hưởng tới các hợp đồng mới trong đàm phán giữa các hãng vận tải đường biển và chủ hàng vào đầu tháng 3 tới.

Các hãng vận chuyển sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để giữ mức giá ở mức cao khi họ tham gia đàm phán với các chủ hàng Mỹ về các hợp đồng mới. Tuy nhiên, dữ liệu Xeneta cho thấy điều này sẽ khó khăn và có khả năng giá sẽ giảm hơn nữa trong 10 ngày tới, như đã xảy ra trên các giao dịch từ Viễn Đông đến châu Âu.

Giá cước vận chuyển giảm diễn ra trong bối cảnh nhu cầu sản xuất ở châu Á gần đây giảm và trong thời gian Tết Nguyên đán, thời điểm có lượng hàng hóa vận chuyển thấp hơn do hoạt động sản xuất của Trung Quốc chậm lại để nghỉ lễ. Khối lượng dự kiến sẽ tăng cao hơn khi các nhà máy sản xuất hoạt động trở lại và điều đó có thể ảnh hưởng đến giá cả trong thời gian còn lại của năm.

Dù thế nào đi nữa, vài tuần tới là thời điểm khó khăn đối với cả các hãng vận tải hàng hóa đường biển và chủ hàng và có thể quyết định vận mệnh của họ trong thời gian còn lại của năm 2024.

Ngày 18/2, theo Cao ủy Kinh tế châu Âu Paolo Gentiloni cho biết các cuộc tấn công khủng bố của lực lượng Houthi ở Yemen nhằm vào các tàu ở Biển Đỏ đã khiến chi phí vận chuyển trên một số tuyến đường từ Trung Quốc đến châu Âu tăng khoảng 400%. Châu Âu cho biết thời gian vận chuyển trên các tuyến đường này đã tăng lên tới 15 ngày. Quan chức Liên minh châu Âu bày tỏ sự lạc quan về tác động tiềm tàng của cuộc khủng hoảng tuyến đường thương mại không có tác động đáng kể đến lạm phát ở EU, đồng thời thừa nhận rằng sự gián đoạn thêm về nguồn cung có thể dẫn đến tăng giá.

Kể từ khi khủng hoảng Biển Đỏ diễn ra, nhiều công ty vận tải biển nổi tiếng đã ngừng sử dụng Kênh đào Suez và chuyển hướng tàu của họ quanh Mũi Hảo Vọng ở miền nam châu Phi.

Giá cước container trung bình được cho là đã tăng gấp đôi trên toàn thế giới trong tháng trước do các vụ tấn công khủng bố được báo cáo, trong khi giá cước chở nhiên liệu cho các điểm đến cụ thể đã tăng lên mức cao nhất trong nhiều năm.

Vào tháng trước, các ngoại trưởng Liên minh châu Âu đã đạt được thỏa thuận ban đầu về việc bắt đầu một hoạt động hải quân ở Biển Đỏ để bảo vệ các tàu thương mại. Đề xuất này được Đức, Pháp và Ý đưa ra để đáp lại lời kêu gọi trực tiếp của Hà Lan, nơi ngành vận tải hàng hải của nước này đã phải đối mặt với những hậu quả đáng kể do các cuộc tấn công đang diễn ra.