Ngành chăn nuôi cần tổ chức sản xuất theo chuỗi

Toàn cảnh hội nghị

Cắt lỗ hàng nghìn tỉ đồng

Theo Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), tốc độ tăng trưởng đàn lợn của năm 2015 và năm 2016 lần lượt là 3,7 – 4,7%/năm là quá cao so với mức tăng trung bình từ 1,5- 2,0% của giai đoạn 2010 và 2014. Sản lượng lợn hơi cũng tăng cao nhất từ 5 năm trở lại đây. Mức tăng thực tế của năm 2016 có thể còn cao hơn so với thông số thống kê. Vì theo báo cáo của các sở nông nghiệp, nhiều địa phương mức tăng đàn và tăng sản lượng hơi xuất chuồng năm 2016 vượt trên 20% như: Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Hà Nam, Đồng Nai… Bên cạnh đó, từ quý IV/2016 lợn hơi xuất khẩu giảm dần và giảm nhanh trong các tháng đầu năm 2017 tới nay và hiện lợn hơi hầu như không xuất khẩu được.

Chính vì vậy, giá lợn hơi trong nước đã giảm nhanh từ quý IV năm 2016 và giảm sâu trong quý I và II năm 2017. Đây là mức giảm bất thường và cá biệt so với thị trường thịt lợn trong khu vực và thế giới. Giá lợn giảm mạnh khiến hầu hết người chăn nuôi lợn trong nước đều thua lỗ. Vì giá lợn thành phẩm nằm ở mức 34.000 – 38.000 đồng/kg trong khi đó giá lợn hơi trên thị trường nằm ở mức 15.000 – 25.000 đồng/kg.

Chia sẻ về kết quả triển khai các biện pháp ổn định thị trường và phát triển ngành chăn nuôi lợn thời gian vừa qua, ông Nguyễn Xuân Dương – Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi – cho biết: Ngành chăn nuôi đã giảm 500 nghìn lợn nái, chiếm 20% tổng đàn lợn nái của cả nước; hàng trăm nghìn tấn thịt lợn được tiêu thụ là kết quả sau 3 tháng triển khai Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và hưởng ứng lời kêu gọi tháo gỡ khó khăn cho người chăn nuôi do Bộ NN&PTNT phát động.

Các đại biểu cho rằng, mặc dù là giải pháp tình thế nhưng việc “giải cứu” thời điểm đầu tháng 5 vừa qua đã giúp người chăn nuôi vượt qua “cơn bão giá”. Sau 3 tháng triển khai giá lợn hơi đã tăng lên từ 5 nghìn đến 7 nghìn đồng/kg, với mức tăng này giúp người chăn nuôi lợn giảm thua lỗ từ 1,5 nghìn tỉ đồng đến 2 nghìn tỉ đồng/tháng…. Tuy nhiên, về lâu dài để ổn định thị trường và phát triển ngành chăn nuôi lợn nhiều ý kiến cho rằng cần sản xuất theo tín hiệu thị trường. Trong đó cân đối cung cầu, cải tạo đàn lợn nái theo hướng nâng cao chất lượng; giảm giá thành và nâng cao giá trị bằng công nghệ chế biến. Song song đó ngành chăn nuôi lợn phải chú trọng đến sản xuất chuỗi giá trị.

Sản xuất phải gắn với thị trường

Để tránh tình trạng được mùa dớt giá đối với chăn nuôi lợn, ông Nguyễn Xuân Dương cho biết, trong thời gian tới, ngành chăn nuôi sẽ điều chỉnh quy hoạch chăn nuôi gắn với thị trường, gắn với môi trường. Nếu chăn nuôi ồ ạt không những ô nhiễm môi trường mà còn "ô nhiễm thị trường". Trong đó, quan trọng lại xây dựng các chuỗi liên kết. Ví dụ ở Mỹ có 11 triệu tấn thịt lợn nhưng chỉ có 10 chuỗi thịt lợn, xác định rõ được cung cầu. Do vậy, tổ chức sản xuất theo chuỗi là rất quan trọng.

Cũng theo ông Dương, ngành chăn nuôi sẽ có kế hoạch trọng tâm, điều chỉnh chiến lược chăn nuôi tới năm 2020 và tầm nhìn 2030, đề án này sẽ được hoàn thành trong quý IV/2017. Ngoài ra còn điều chỉnh Nghị định 210/2013/NĐ-CP khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp. Hoàn thành đề án xuất khẩu mặt hàng thịt lợn trong quý IV/2017, hoàn thiện Luật Chăn nuôi trình Quốc hội. Theo đó ngành chăn nuôi là một trong những ngành có điều kiện…

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường: Tổ chức thị trường là mấu chốt của ngành chăn nuôi

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho rằng, ngành nông nghiệp nói chung và ngành chăn nuôi phải thay đổi cách tiếp cận mới trước những tồn tại và hạn chế về tổ chức sản xuất và khơi thông thị trường. Sản xuất nông nghiệp hiện nay chủ yếu là quy mô nông hộ với năng suất thấp, rất khó quản trị, nhiều rủi ro khi bất lợi về thị trường. Ngoài ra, công nghệ chế biến và bảo quản cũng như tổ chức khai thác thị trường kể cả trong nước và nước ngoài chưa đáp ứng được yêu cầu.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, cần phải nhận dạng lại ngành chăn nuôi trong bối cảnh mới. Một là sức sản xuất hiện nay cung vượt cầu, thứ hai là nhu cầu và khả năng tổ chức lại thị trường. Do đó, cần cơ cấu lại ngành hàng chăn nuôi lợn theo 2 hướng: một nhánh đi theo hướng sản xuất công nghiệp tập trung hạ giá thành, sử dụng con giống, thức ăn, áp dụng quản trị tốt; thứ hai là cần đẩy nhanh chăn nuôi hữu cơ theo hướng các sản phẩm lợn đặc sản. Tổ chức lại sản xuất cũng phải thay đổi. Theo đó, chăn nuôi nông hộ và doanh nghiệp cũng phải theo chuỗi, bởi đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định phát triển chăn nuôi một cách bền vững.