Yên Bái: Doanh nghiệp nỗ lực tận dụng EVFTA

Còn khoảng trống

Là trung điểm của tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, Yên Bái có nhiều thuận lợi trong kết nối giao thương với các trung tâm kinh tế, cửa khẩu, cảng biển, cảng hàng không quốc tế quan trọng như Hà Nội, cảng Hải Phòng, sân bay Nội Bài, cửa khẩu quốc tế với Trung Quốc, cùng mạng lưới giao thông ngày càng đồng bộ, hiện đại là động lực cho sự phát triển và thu hút đầu tư.

Hiện nay trên địa bàn Yên Bái có khoảng 90 doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu; trong đó có 18 doanh nghiệp chế biến gỗ và các sản phẩm từ gỗ, 4 doanh nghiệp sản xuất nhựa, 3 doanh nghiệp may mặc, 45 doanh nghiệp khoáng sản và một số doanh nghiệp khác.

Để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp tiếp cận với hành lang pháp lý mà Hiệp định EVFTA ký kết, Yên Bái đã triển khai những bước đi đầu tiên nhằm nâng cao nhận thức cho cộng đồng doanh nghiệp, góp phần đưa những sản phẩm đặc trưng của tỉnh vươn ra "biển lớn”.

Tỉnh cũng đã có dự thảo về kế hoạch thực hiện Hiệp định EVFTA trên địa bàn. Dự thảo xác định mục tiêu, đối tượng, phạm vi, lộ trình thực hiện, nội dung, nhiệm vụ cụ thể. Trong đó từ nay đến năm 2025 sẽ chia thành hai giai đoạn, giai đoạn 1 trong năm 2020 triển khai rà soát văn bản quy phạm pháp luật, ban hành các văn bản triển khai để thực hiện, quán triệt về sự cần thiết và lợi ích của việc thực hiện Hiệp định; giai đoạn 2 từ năm 2021-2025 sẽ triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao chất lượng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Trước mắt, tổ chức phổ biến, thông tin tuyên truyền một cách bài bản trong đó tập trung vào các nội dung mang tính chuyên sâu và thông tin thị trường; thiết lập đầu mối. Theo đó, một số ngành hàng của tỉnh có tiềm năng phát triển xuất khẩu, trong đó có hàng dệt may, gỗ và sản phẩm gỗ, rau quả; các ngành hàng liên quan đến chế biến khoáng sản, hạt nhựa phụ gia, nhóm nông sản chế biến.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng có nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, tạo môi trường đầu tư thông thoáng cùng nhiều ưu đãi về đất đai, thuế để thu hút nhà đầu tư trong, ngoài nước. Các doanh nghiệp Yên Bái ngày càng phát triển cả về số lượng, chất lượng, quy mô sản xuất.

Về phía doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xuất khẩu hàng hóa trên địa bàn bước đầu cũng đã có doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa vào thị trường EVFTA. Số liệu thống kê cho thấy, toàn tỉnh có 3 doanh nghiệp xuất sang thị trường EVFTA, giá trị xuất khẩu năm 2022 đạt khoảng 2 triệu USD, mặt hàng xuất khẩu là đá khối (đá Block).

Phải nói thêm, Yên Bái là một trong hai tỉnh của Việt Nam có mỏ đá vôi trắng và có trữ lượng tương đối lớn khoảng 6,3 tỷ tấn. Hàng năm, sản phẩm từ đá vôi trắng gồm: Đá block (trên 30.000 m3/năm; đá xẻ (trên 1.500.000 m2/năm); đá dạng bột, hạt (trên 2.000.000 tấn/năm). Nguồn nguyên liệu đá trắng được khai thác trực tiếp từ mỏ đá trắng có chất lượng tốt và trữ lượng lớn hàm lượng CaCO3 tối thiểu 98.5%, độ trắng tối thiểu 97%, độ sáng tối thiểu 94%, đáp ứng được yêu cầu của thị trường trong nước, xuất khẩu và được đánh giá cao.

Giới chuyên gia nhận định, dù doanh nghiệp đã có nỗ lực song qua số liệu nêu trên cho thấy, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xuất khẩu hàng hóa trên địa bàn chưa tận dụng có hiệu quả lợi thế từ hiệp định để khai thác, mở rộng thị trường và đẩy mạnh xuất khẩu.

Nỗ lực lớn

Thực tế cho thấy, EVFTA đặt ra không ít thách thức, nhất là yêu cầu về phi thuế quan, rào cản kỹ thuật, bởi EU là thị trường khó tính nên các yêu cầu về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc hay đảm bảo quy tắc xuất xứ… phải được tuân thủ nghiêm ngặt.

Trong khi đó, đa số doanh nghiệp của tỉnh là doanh nghiệp vừa và nhỏ, khả năng về tài chính và năng lực sản xuất vẫn còn hạn chế; do vậy, để tận dụng được lợi thế về thuế suất ưu đãi cũng như nhiều lợi thế khác, doanh nghiệp trong tỉnh đã và đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh, nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm hàng hóa để tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường; đã bắt tay nghiên cứu thị trường, khách hàng và các điều kiện hiệp định đặt ra để làm sao tiếp cận thị trường tiềm năng này nhanh nhất.

Đại diện Công ty Red Stone cho hay: Công ty đã tích cực đổi mới công nghệ, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, thiết lập lại hệ thống quản lý chất lượng, quản lý doanh nghiệp để từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn hàng xuất khẩu châu Âu.

Với Công ty TNHH Trà thảo mộc Quế Phát Văn Yên - đơn vị có 2 sản phẩm nước lau sàn, nước rửa chén được công nhận đạt hạng 3 sao trong chương trình OCOP, lãnh đạo công ty chia sẻ mong muốn tiếp cận thông tin, kiến thức về hàng rào kỹ thuật, pháp lý liên quan đến các hiệp định này để có kế hoạch sản xuất, đầu tư công nghệ phù hợp, đáp ứng các tiêu chuẩn cần thiết.

Nhằm vận dụng và phát huy hiệu quả các cơ hội đến từ Hiệp định, hạn chế tối đa những khó khăn, thách thức để tối ưu hóa những lợi ích mà Hiệp định mang lại cho doanh nghiệp, người dân, thời gian qua tỉnh Yên Bái đã chủ động triển khai công tác tuyên truyền tới cộng đồng doanh nghiệp, tiến hành rà soát tiềm năng.

Đồng thời, đưa ra lộ trình thực hiện, hỗ trợ doanh nghiệp đón cơ hội để đưa Hiệp định vào thực tế sản xuất, kinh doanh cũng như để doanh nghiệp có bước đi đúng hướng. Trong đó, ban hành kế hoạch thực hiện Hiệp định EVFTA trên địa bàn tỉnh; xác định mục tiêu, đối tượng, phạm vi, lộ trình thực hiện; nội dung, nhiệm vụ cụ thể từ nay đến năm 2025.

Để nâng cao hiệu quả, tỉnh cũng tập trung tuyên truyền, mời chuyên gia Bộ Ngoại giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư… thông tin chi tiết hơn các vấn đề về cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp trong việc tham gia EVFTA. Đồng thời, rà soát chủ trương, chính sách, đặc biệt xây dựng chương trình hỗ trợ, nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành hàng, doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ phù hợp với cam kết quốc tế, tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp tham gia vào hiệp định này.