Xuất khẩu khẩu trang: Gỡ vướng kịp thời

Doanh nghiệp băn khoăn

Ngay sau khi nhận được thông báo tạm ngừng nhận đơn hàng từ các nhà nhập khẩu Tây Ban Nha, Đức, Italia, Mỹ… Công ty TNHH Việt Thắng Jean đã nhanh chóng chuyển sang sản xuất khẩu trang vải với sản lượng 500 nghìn chiếc/ngày. Theo ông Phạm Văn Việt - Chủ tịch HĐQT Công ty, doanh thu từ sản xuất khẩu trang tuy không bù đắp được thiệt hại do hoãn, hủy đơn hàng XK, nhưng giúp DN trang trải một phần chi phí, nhất là khoản trả lương cho người lao động (NLĐ).

Xuất khẩu khẩu trang là hướng đi mới

Cũng như Việt Thắng Jean, một số công ty may khác đã chuyển sang sản xuất khẩu trang vải, thậm chí nhập khẩu thiết bị về sản xuất khẩu trang y tế.

Theo ước tính của Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas), mỗi tháng DN dệt may trong nước có thể sản xuất khoảng 150-200 triệu chiếc khẩu trang vải. Với năng lực này, DN hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu công tác phòng dịch trong nước mà vẫn dôi ra một lượng đáng kể dành cho XK. Đây thực sự là cơ hội tốt cho DN tận dụng trong bối cảnh nhu cầu thiết bị y tế, trong đó có khẩu trang đang tăng cao trên toàn cầu.

Cũng theo Vitas, ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết 20/NQ-CP (về chế độ cấp giấy phép XK đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19), số đơn hàng đặt mua khẩu trang vải từ đối tác nước ngoài đã tăng lên. Tuy nhiên DN đã gặp một số vướng mắc trong quá trình XK mặt hàng này.

Theo đó, trong quá trình kiểm tra thực tế theo Công văn số 1431/TCHQ-GSQL của Tổng cục Hải quan, hải quan địa phương không thể nhận biết được sự khác nhau giữa khẩu trang y tế và khẩu trang vải, nhất là khẩu trang vải kháng khuẩn, kháng giọt bắn, nên đã dừng thông quan lô hàng, lấy mẫu gửi về Bộ Y tế đề nghị giám định, gây mất thời gian chờ đợi.

Cùng đó, Chính phủ hiện chỉ cho phép XK 25% sản lượng khẩu trang y tế, theo đại diện Công ty May 10 điều này sẽ “bó” DN trong sản xuất, kinh doanh khẩu trang. Ngoài khẩu trang, May 10 cũng đang được đối tác cũng yêu cầu sản xuất 2 triệu bộ đồ phòng, chống dịch nhưng do chưa có hướng dẫn XK của Chính phủ, cũng chưa có phòng thí nghiệm nào kiểm tra tiêu chuẩn nên khó sản xuất.

Tháo gỡ ngay vướng mắc

Trước phản ánh về thủ tục kiểm tra và thông quan mặt hàng khẩu trang vải, theo quan điểm của Bộ Công Thương, mặt hàng này không phải là khẩu trang y tế, do vậy không phải là đối tượng phải kiểm soát theo quy định của Nghị quyết 20/NQ-CP. Bộ Công Thương cũng hướng dẫn DN XK khẩu trang không phải khẩu trang y tế được thực hiện theo quy định hiện hành, không cần giấy phép XK. Đồng thời, đề nghị Tổng cục Hải quan đưa ra hướng dẫn rõ ràng về khẩu trang y tế để hải quan địa phương thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi cho DN XK.

Tiếp thu ý kiến của Bộ Công Thương, Vitas, Tổng cục Hải quan đã ban hành văn bản sửa đổi một số điểm trong Công văn số 1431/TCHQ-GSQL. Theo đó, trong quá trình kiểm tra thực tế, công chức hải quan quan sát trực tiếp hàng hóa nếu không có đủ các dấu hiệu theo tiêu chuẩn khẩu trang y tế TCVN 8389-2010 thì cho phép thông quan. Trường hợp có đủ dấu hiệu là khẩu trang y tế nhưng khai báo là khẩu trang khác, không phải khẩu trang y tế, thì lấy mẫu giám định tại Viện Trang thiết bị và Công trình y tế (Bộ Y tế) hoặc các tổ chức giám định đáp ứng đủ điều kiện.

Đánh giá cao tinh thần gỡ khó cho DN của Bộ Công Thương và các bộ, ngành khác, PGS.TS Phạm Thế Anh- Kinh tế trưởng, Viện Nghiên cứu kinh tế & Chính sách - nhấn mạnh: XK khẩu trang là hướng đi mới, giúp DN dệt may lách qua khe cửa hẹp của những biến động và khó khăn tìm cơ hội duy trì sản xuất, ổn định việc làm cho người lao động. Giải pháp này còn có tác dụng cộng hưởng khi giúp Chính phủ giảm gánh nặng ngân sách cho triển khai các gói hỗ trợ.