Tình trạng thiếu container vận chuyển lại đang gây ảnh hưởng lớn đến thương mại toàn cầu
Các nhà xuất khẩu Ấn Độ sang Bắc Mỹ và Châu Âu phàn nàn rằng thời gian chờ đợi để tìm được một container vận chuyển có thể kéo dài tới 3 tuần. Các nhà xuất khẩu của Anh cho biết sự thiếu hụt đã khiến các chuyến hàng đến Đông Á bị trì hoãn tới hai tháng. Và trong khi đó, giá container đã tăng gần gấp đôi.
Sự thiếu hụt các container vận chuyển là một triệu chứng khác do sự tàn phá của đại dịch đã gây ra cho các chuỗi cung ứng quốc tế. Do đó, chi phí vận chuyển hàng hóa ngày càng tăng, từ đó dẫn đến giá hàng tiêu dùng cao hơn. Các chuyên gia nghiên cứu về chuỗi cung ứng cho biết điều này quan trọng trong ngắn hạn vì các vấn đề cung ứng sẽ có tác động trực tiếp đến lạm phát. Tại sao lại thiếu container vận chuyển? Vấn đề không phải là không có đủ container vận chuyển trên thế giới; mà là container không đến được những nơi cần thiết. Giáo sư Willy Shih của Trường Kinh doanh Harvard cho biết câu chuyện của 16 tháng qua là sự mất cân bằng container ngày càng tăng.
Đại dịch là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hỗn loạn. Khi sự bùng phát đầu tiên của Covid-19 buộc Trung Quốc và nhiều nước láng giềng phải đóng cửa quốc gia vào cuối năm 2019, lĩnh vực sản xuất quy mô lớn của khu vực đã sụt giảm nghiêm trọng. Các tàu chở hàng đã trên đường ra khỏi châu Á đã thả hàng trăm nghìn container chất đầy hàng hóa tại các cảng trên khắp châu Mỹ — nhưng vì những hạn chế của đại dịch, họ không thể chất những container đó cùng với các sản phẩm mới để gửi trở lại châu Á. Thay vào đó, các container chất đống ở các cảng và kho đường sắt nội địa. Vào cuối năm 2020, thương mại đã bùng nổ trở lại. Không thể chi tiền cho các dịch vụ tận nơi, người tiêu dùng đã đổ thu nhập khả dụng của họ vào việc mua hàng hóa sản xuất.
Các chuỗi cung ứng toàn cầu đã sôi động trở lại. Nhưng giờ đây các cảng đã quá tải — như cảng Los Angeles / Long Beach khổng lồ của California — phải vật lộn để xếp và dỡ các container đủ nhanh để theo kịp lượng tàu đang chờ ngoài khơi. Nhiều tàu, đã chạy chậm tiến độ do tắc nghẽn tại các cảng, đã quyết định bỏ lại các container rỗng thay vì đợi nhiều ngày để chất hàng trở lại tàu. Khi các container tiếp tục chất đống tại các trung tâm nhập khẩu lớn, nguồn cung tại các trung tâm xuất khẩu chính đã giảm dần. Vấn đề tồi tệ hơn, vào tháng 3, một con tàu chở hàng 20.000 container có tên là Ever Given đã mắc kẹt trong kênh đào Suez. Việc tắc nghẽn kéo dài sáu ngày càng làm tăng cường lưu thông của các thùng chứa và làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt. Triton, một công ty mua các container vận chuyển từ các nhà sản xuất và cho các công ty vận chuyển thuê container - cho biết rằng vụ tắc nghẽn kênh đào là “miếng bánh đóng băng” trong một năm tồi tệ đối với chuỗi cung ứng.
Sản lượng container đạt mức cao nhất mọi thời đại. Có vẻ như ngành công nghiệp này sẽ không thể chấm dứt tình trạng thiếu hụt bằng cách đơn giản là sản xuất nhiều container hơn. Có ba nhà sản xuất Trung Quốc cung cấp khoảng 80% container vận chuyển trên thế giới: CIMC, DFIC và CXIC. Họ đã tăng cường sản xuất để đạt mức kỷ lục, nhưng điều đó không đủ để giảm bớt sự thiếu hụt. Mặc dù các nhà máy đang tăng cường hoạt động sản xuất container vào cuối năm ngoái và đầu năm nay, nhưng tồn kho các container mới vẫn ở mức rất thấp. Một số người trong ngành đã cáo buộc các nhà sản xuất container giữ nguồn cung ở mức thấp để đẩy giá lên. Các nhà sản xuất Trung Quốc đang kiểm soát mức sản xuất và giá container là bao nhiêu. Và cuối cùng, nếu một công ty vận chuyển có vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc hoặc một nơi nào đó ở châu Á đến châu Âu hoặc Mỹ và thiếu container thì đó chính là công thức làm tăng chi phí vận chuyển hàng hóa.
Vậy tình trạng khan hiếm container sẽ kéo dài bao lâu? Ngành vận tải biển cho rằng tình trạng thiếu container sẽ tự được giải quyết. Tình hình dự kiến sẽ được cải thiện, tắc nghẽn được kỳ vọng sẽ giảm bớt, mô hình mua vào có khả năng bình thường hóa, cũng như lượng tàu và container bổ sung vào thị trường vào năm 2021, có nghĩa là tình trạng thiếu tàu và container hiện tại là tạm thời. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng bất kỳ dự đoán nào về việc tình trạng thiếu hụt sẽ chấm dứt như thế nào cũng cần phải coi như muối bỏ bể. Những sự kiện bất ngờ gần đây đã làm trầm trọng thêm vấn đề thương mại, như sự cố tắc nghẽn kênh đào Suez hay sự bùng phát làn sóng Covid mới đã buộc Trung Quốc phải đóng cửa cảng Diêm Điền khổng lồ của mình. KHủng hoảng thiếu container tiếp tục xảy ra bởi vì không có đủ độ chùng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Sự thiếu hụt có thể sẽ được cải thiện tốt hơn vào năm tới nếu không có những vụ việc khác xảy ra — nhưng gần đây đó không phải là một giả định chắc chắn.