Thương hiệu gạo: Bài học từ... người đến sau

Điều đáng nói ở đây là, Myanmar mới chỉ tham gia XK gạo một vài năm trở lại đây, nhưng thương hiệu gạo thơm Paw San của Myanmar được đánh giá là loại gạo ngon nhất thế giới tại Hội nghị Lúa gạo thế giới diễn ra năm 2011 và hiện được XK với giá khoảng 900 USD/tấn. Trong khi đó, gạo Việt Nam đã có 20 năm “chinh chiến” nhưng chưa có một thương hiệu nào cụ thể.

Lý giải nguyên nhân khiến gạo Myanmar chinh phục được các thị trường khó tính, các chuyên gia cho rằng, Myanmar hạn chế sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, giống lúa năng suất không cao nhưng chất lượng rất tốt... Myanmar xây dựng thương hiệu gạo một cách bài bản bằng chào hàng trước, chỉ khi hàng được thị trường đón nhận mới sản xuất đại trà.

Câu chuyện gạo của Myanmar cũng tương tự như gạo Campuchia - một quốc gia XK gạo mới nổi, nhưng liên tiếp 3 lần được xếp vào đẳng cấp gạo ngon nhất thế giới (2012 - 2014). Chuyên gia kinh tế Võ Tòng Xuân cho biết, Campuchia làm rất tốt dự án phát triển thương hiệu gạo dưới sự giúp đỡ của Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC). Theo đó, ITC đã giúp Campuchia xác định giống lúa có chất lượng cao nhất, sau đó giúp doanh nghiệp tổ chức cho nông dân trồng giống lúa đó. ITC cũng giúp xây dựng nhà máy chế biến hiện đại để nâng cao chất lượng gạo.

Hai ví dụ trên cho thấy, xây dựng thương hiệu gạo dựa vào chất lượng là giải pháp duy nhất tăng sức cạnh tranh cho gạo XK.

Có thể nói, suốt hơn 20 năm qua, kể từ khi hạt gạo Việt bắt đầu “xuất ngoại”, vấn đề xây dựng thương hiệu gạo chưa bao giờ hết “nóng”. Đã có quá nhiều ý kiến được đề ra để xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam và mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 706/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Phát triển thương hiệu gạo Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, với những mục tiêu lớn như phấn đấu đến năm 2020, hình ảnh gạo Việt Nam được quảng bá, giới thiệu rộng rãi trong nước và đến ít nhất 20 thị trường XK. Thương hiệu gạo quốc gia được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ dưới hình thức nhãn hiệu chứng nhận tại Việt Nam và ít nhất 50 quốc gia. Năm 2030, gạo Việt Nam trở thành thương hiệu hàng đầu thế giới về chất lượng, an toàn thực phẩm…

Sẽ còn nhiều khó khăn khi triển khai đề án này bởi chỉ còn 5 năm nữa, mốc thời gian đầu tiên của đề án sẽ đến. Tuy nhiên, với quyết tâm mạnh mẽ và nhiều hoạt động tích cực nhằm xây dựng thương hiệu gạo Việt, có thể kỳ vọng thương hiệu gạo Việt Nam sẽ sớm được tạo dựng.