Thúc đẩy dự án ứng phó biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Ngày 12/8 tại TP. Cần Thơ, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành trung ương và 10 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long về tiến độ đề xuất Dự án chống chịu biến đổi khí hậu và chuyển đổi tổng hợp vùng Đồng bằng sông Cửu Long, sử dụng vốn vay Ngân hàng Thế giới (dự án MERIT – WB11).

Đại diện Ban Quản lý Trung ương các dự án thủy lợi (CPO) cho biết, dự án MERIT - WB11 được thực hiện tại 10 tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long gồm: Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang, Bạc Liêu, Hậu Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Cà Mau và An Giang. Mục tiêu dự án nhằm tăng cường tính chống chịu khí hậu của hoạt động sản xuất nông nghiệp và cộng đồng dân cư nông thôn tại các địa phương.

Tổng vốn đầu tư dự án là 17.759 tỷ đồng (741 triệu USD), gồm vốn vay 13.092 tỷ đồng (545 triệu USD), vốn đối ứng 4.288 tỷ đồng, vốn viện trợ 379 tỷ đồng. Trong số đó, phần của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 6.579 tỷ đồng và 10 tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long là 11.180 tỷ đồng.

Dự án áp dụng cơ chế tài chính ngân sách trung ương cấp phát 90% vốn vay, ngân sách các địa phương vay lại 10% vốn vay theo quy định về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài.

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị 10 tỉnh tham gia dự án có văn bản về việc thực hiện kết luận của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang gửi cho Văn phòng Chính phủ và các bộ liên quan trước ngày 15/8. Trong đó, các tỉnh cần khẳng định lại việc đảm bảo đáp ứng tiêu chí phát triển bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu; khẳng định lại tổng mức đầu tư và khả năng bố trí vốn đối ứng, có thay đổi không; khẳng định về dư địa trần vay để đảm bảo vay lại 10% để Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp trình Chính phủ ban hành nghị quyết.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cũng yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải tập trung đẩy nhanh các bước chuẩn bị cho dự án, ngay khi Chính phủ phê duyệt thì các dự án của bộ phải triển khai trước, đảm bảo dự án của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và 10 dự án MERIT của các địa phương có thể ký được hiệp định như đã cam kết với Ngân hàng Thế giới trong năm 2025.

Hiện nay, đã có 5 tỉnh trình lại đề xuất dự án theo yêu cầu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các tỉnh còn lại đang cập nhật dự kiến trình trong tháng 8/2024.

Ông Huỳnh Hữu Trí, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, khẳng định dự án MERIT là giải pháp thiết yếu để Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.

Trong dự án này, tỉnh Bạc Liêu có 3 hợp phần liên quan đến 34 cống ngăn mặn trên địa bàn tỉnh, nhằm khép kín hệ thống thủy lợi, phục vụ sản xuất nông nghiệp cũng như đáp ứng đa mục tiêu. Tỉnh sẽ tiến hành rà soát từng hạng mục cho phù hợp với việc sử dụng vốn vay, vốn đối ứng.

Ông Vương Quốc Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết, việc xây dựng 2 âu thuyền Bãi Xàu và Đại Ngãi trong khuôn khổ dự án sẽ giúp tỉnh kiểm soát hiệu quả tình trạng xâm nhập mặn. Đồng thời, kết hợp với một số công trình đã được đầu tư, sẽ giúp địa phương hoàn thiện cụm công trình kiểm soát nguồn nước, tăng cường khả năng chống chịu khí hậu và phục vụ chuyển đổi sản xuất nông nghiệp.

Theo ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường, thực hiện kết luận của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành rà soát lại tiêu chí của dự án; trong đó có hai tiêu chí phát triển bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu thì các dự án của các tỉnh cơ bản đáp ứng được tiêu chí.

Đó là các hoạt động nhằm tăng khả năng chống chịu, giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, tận dụng cơ hội các dự án mang lại; phù hợp với chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 120/NQ - CP của Chính phủ về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, phù hợp với kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu và thuộc danh mục, nhiệm vụ dự án ưu tiên của các tỉnh…