Phát triển khu, cụm công nghiệp tại Hà Nội: Hiện đại, thân thiện môi trường

Theo số liệu của Sở Công Thương Hà Nội, 6 tháng đầu năm 2019, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp tăng 7,71% so với cùng kỳ năm 2018, đóng góp 1,51 điểm phần trăm vào mức tăng 7,21 của GRDP toàn thành phố. Mặc dù tăng trưởng 6 tháng đầu năm thấp hơn mức tăng cùng kỳ (6 tháng đầu năm 2018 tăng 7,97%) nhưng sản xuất công nghiệp đã có sự phục hồi mạnh trong quý II (quý I tăng 6,94%; quý II tăng 8,41%).

Toàn cảnh khu công nghiệp Sài Đồng

6 tháng đầu năm, các ngành công nghiệp chủ lực tiếp tục tăng trưởng do các doanh nghiệp đã chủ động mở rộng thị trường, đầu tư đổi mới thiết bị, nâng cao chất lượng sản phẩm, năng lực cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp đã nhanh chóng ứng dụng các công nghệ mới, hiện đại trong các lĩnh vực công nghệ cao vào sản xuất, tạo ra các sản phẩm bảo đảm chất lượng, thị trường tiêu thụ ổn định. Bên cạnh đó, chính sách đẩy mạnh phát triển công nghiệp theo quy hoạch, phát triển sản phẩm công nghiệp chủ lực và công nghiệp hỗ trợ; thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp cũng được quân tâm. Hầu hết các cụm công nghiệp hiện có đã được lấp đầy, 6 tháng đầu năm, thành phố đã ban hành quyết định thành lập 3 cụm công nghiệp, nâng tổng số cụm công nghiệp được thành lập từ năm 2018 đến nay lên 8 cụm, thực hiện thẩm định thành lập 17 cụm công nghiệp.

Theo bà Trần Thị Phương Lan - Phó giám đốc Sở Công Thương Hà Nội, nguyên nhân khiến công nghiệp 6 tháng và ước 6 tháng đầu năm tăng trưởng thấp hơn so với mức tăng của cùng kỳ là do, trong bối cảnh năng lực sản xuất tăng thêm ngành công nghiệp chưa có đột biến nhưng một số nhà máy thực hiện di dời hoặc cắt giảm sản lượng như: Công ty TNHH General Motors Việt Nam chuyển toàn bộ dây chuyền lắp ráp xe ôtô cho Tập đoàn Vinfast tại Hải Phòng (khoảng 1% giá trị ngành công nghiệp); Yamaha Motor có chính sách giảm dần sản lượng (khoảng 4% giá trị công nghiệp); Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà và Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Châu chuyển dần nhà máy về Hưng Yên,…

Mặc dù Sở Công Thương đã tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan đôn đốc, tháo gỡ khó khăn trong việc triển khai các dự án đầu tư xây dựng các cụm công nghiệp trên địa bàn để thu hút doanh nghiệp vào sản xuất, kinh doanh; tuy nhiên, tiến độ triển khai vẫn chưa được như mong muốn. Theo đó, 5 cụm công nghiệp đã có quyết định thành lập năm 2018, 3 cụm công nghiệp mới được thành lập đầu năm 2019 đến thời điểm hiện tại vẫn đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đầu tư, chưa có cụm công nghiệp nào khởi công xây dựng. Do khó khăn của thị trường, các doanh nghiệp cũng gặp nhiều khó khăn trong việc đầu tư mở rộng quy mô sản xuất hoặc đầu tư xây dựng mới...

Tình hình thu hút đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp cũng gặp nhiều khó khăn. 6 tháng đầu năm, các khu công nghiệp đã thu hút được 6 dự án đầu tư mới (vốn đăng ký 1,9 triệu USD và 65 tỷ đồng); 10 dự án mở rộng (vốn đăng ký 44,9 triệu USD và 240 tỷ đồng). Tổng mức thu hút đầu tư đạt 60 triệu USD quy đổi, giảm 24% so với cùng kỳ năm 2018. Tuy nhiên, 6 tháng đầu năm, Ban quản lý các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội cũng đã tiếp nhận hồ sơ thông báo chấm dứt hoạt động, hướng dẫn các thủ tục thanh lý dự án và giải thể doanh nghiệp theo quy định 6 dự án dừng hoạt động, 5 dự án giảm vốn, tổng số vốn đăng ký 45 triệu USD quy đổi. Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu công nghiệp mới còn chậm, kết quả sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa ổn định, tính cạnh tranh và năng xuất lao động còn thấp, một số doanh nghiệp gặp khó khăn về vốn, công nghệ, thị trường.

Thu hút đầu tư công nghệ cao, công nghệ sạch

Hiện, Hà Nội là địa phương duy nhất đặt ra chính sách phát triển sản phẩm công nghiệp chủ lực. Đến nay, đạt được 61 sản phẩm, những sản phẩm này đều có doanh thu từ 1.000 tỷ đồng trở lên. Để công nghiệp Thủ đô phát triển bền vững, tăng sức cạnh tranh, TP. Hà Nội đã và đang chú trọng phát triển các khu, cụm công nghiệp, khu chế xuất công nghệ cao, hiện đại, tiên tiến; nâng cao chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp.

Theo Sở Công Thương Hà Nội, trong 5 tháng đầu năm, Hà Nội đã thành lập 3 cụm công nghiệp trên địa bàn, nâng tổng số cụm công nghiệp được thành lập từ năm 2018 đến nay lên 8 cụm. Hiện, UBND thành phố đã thông qua 11 cụm công nghiệp, nếu theo nhịp độ này đến cuối năm, Hà Nội có thể có 30 cụm công nghiệp mới.

Ông Lê Hồng Thăng – Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội – cho biết, thành phố đã có chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ. Ông dẫn ví dụ về Khu công nghiệp hỗ trợ Nam Hà Nội được áp dụng nhiều chính sách hỗ trợ cho các đơn vị sản xuất công nghệ cao như: Được thuê đất 70 năm, các ngân hàng hỗ trợ về vốn vay… Theo Sở Công Thương Hà Nội, xu hướng đầu tư vào các khu công nghiệp, cụm công nghiệp của Hà Nội là đầu tư công nghệ cao, công nghệ sạch, phát triển bền vững, do đó các doanh nghiệp sẽ tăng vốn đầu tư vào một đơn vị diện tích đất bằng việc tăng mật độ sử dụng đất, đầu tư thiết bị, công nghệ cao, đầu tư dây chuyền đồng bộ; sử dụng công nghệ thông tin trong điều hành sản xuất… qua đó tăng hiệu quả sử dụng đất.