Nông dân toàn cầu đối mặt với cú sốc nguồn cung thắt chặt và giá phân bón tăng cao
Chi phí phân bón tăng vọt trong năm nay trong bối cảnh nhu cầu tăng và nguồn cung thấp hơn do giá khí đốt tự nhiên và than đá ở mức kỷ lục dẫn đến việc cắt giảm sản lượng trong lĩnh vực phân bón sử dụng nhiều năng lượng. Urê tăng hơn 200% trong năm nay trong khi giá diammonium phosphate (DAP) tăng gần gấp đôi. Với giá lương thực toàn cầu ở mức cao nhất trong hơn một thập kỷ, chi phí phân bón tăng sẽ chỉ tạo thêm áp lực lên khả năng chi trả lương thực, đặc biệt là ở các nền kinh tế phụ thuộc vào nhập khẩu, trong khi ngân sách bị kéo dài khiến dư địa trợ cấp của chính phủ rất ít. Vào thời điểm COVID-19 đã tàn phá cuộc sống và sinh kế của hàng triệu người, chi phí lương thực tăng cao đang ảnh hưởng nặng nề đến người nghèo. Điều này làm tăng rủi ro rằng chi phí phân bón cao hơn sẽ không chỉ ảnh hưởng đến nông dân mà còn được chuyển đến người tiêu dùng thông qua giá lương thực cao hơn.
Với việc chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) ở mức cao nhất kể từ năm 2011 - khi giá lương thực tăng cao giúp thúc đẩy các cuộc nổi dậy "Mùa xuân Ả Rập" - nông dân thế giới đang phải căng thẳng để tăng nguồn cung lương thực. Nhưng các nhà phân tích cho rằng tình trạng thắt chặt nguồn cung phân bón sẽ trở nên tồi tệ hơn vào đầu năm tới. Nông dân châu Âu, Bắc Mỹ và Bắc Á đều cần tăng cường thu mua trước vụ gieo trồng vụ xuân, trong khi các nhà sản xuất chủ chốt Trung Quốc, Nga và Ai Cập đã hạn chế xuất khẩu để đảm bảo nguồn cung trong nước. Hầu hết các kho dự trữ urê hiện đã được đảm bảo, có nghĩa là các nhà sản xuất toàn cầu sẽ 'cháy hàng' cho đến ngày 1/1/2022. Các nhà sản xuất bắt đầu năm mới với lượng hàng tồn kho chưa bán được rất thấp và họ sẽ được đáp ứng bởi nhu cầu toàn cầu khá lớn trong Quý I khi Mỹ, Canada, Brazil, châu Âu, châu Á đều tiến tới mua hàng. Đáp lại, nông dân trên toàn thế giới đang trì hoãn việc mua hoặc giảm sử dụng phân bón để tiết kiệm tiền.
Ấn Độ và Ai Cập - cả hai nền kinh tế nông nghiệp lớn - đã tăng trợ cấp của chính phủ trong tháng 11, với việc Ấn Độ tăng cường cung cấp cho các khu vực có lượng dự trữ thấp để đảm bảo sẵn có cho cây trồng vụ đông. Cho đến nay, giá cây trồng cao đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều người trồng trọt, và một số người có thể chuyển từ lúa mì và ngô đói đạm sang đậu tương vào mùa tới. Nhưng vào năm 2022, một số vụ mùa hoặc nông dân sẽ chịu tác động. Tại Đức, nông dân bị ảnh hưởng bởi giá tăng có khả năng giảm sử dụng phân bón, điều này có thể làm giảm khối lượng thu hoạch. Brazil, quốc gia trồng đậu tương hàng đầu thế giới và sản xuất ngô lớn thứ ba, cung cấp thức ăn cho 10% dân số toàn cầu, đã cảnh báo về tình trạng thiếu phân bón trong năm tới được dự đoán sẽ làm chậm việc mở rộng trang trại trồng đậu nành, ngô và bông.
Ngay cả ở Bắc Mỹ, nơi sinh sống của một số nông dân giàu có nhất thế giới, những người trồng trọt đã trì hoãn việc mua hàng mà họ thường thực hiện trước vụ trồng mùa xuân, với hy vọng giá giảm. Mặc dù điều kiện thời tiết, dịch bệnh, sâu bệnh và nguồn cung cấp nước cũng rất quan trọng trong việc xác định cách cây trồng phát triển, nhưng phân bón là một trong những yếu tố sản xuất mạnh nhất mà người nông dân kiểm soát. Nhưng nhiều người trồng trọt, và đặc biệt là hàng triệu hộ nông dân sản xuất một phần ba lương thực trên thế giới, sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc giảm sử dụng phân bón vào năm 2022. Ở Đông Nam Á, nơi sản xuất hầu hết dầu cọ trên thế giới, người trồng đang phải chống chọi với chi phí đầu ra cao hơn với các công ty trong ngành đã chứng kiến sự gián đoạn trong mua sắm phân bón và nhập khẩu thấp hơn. Malaysia nhập khẩu 95% nguồn cung phân bón và các hộ nông dân trồng cọ đã cắt giảm 1/3 lượng phân bón, sẽ hoãn tiếp theo sang tháng 1 để tiết kiệm lượng sử dụng trong hai tháng. Đây là thách thức đối với người nông dân trong tương lai. Giá dầu giảm gần đây có thể giúp các nhà sản xuất phân bón giảm nhẹ, nhưng bất kỳ cú sốc năng lượng nào trong tương lai do thời tiết lạnh giá bất ngờ sẽ khiến giá lương thực tăng cao hơn, theo một báo cáo của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) đưa ra vào tháng 11.