Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54: Tạo đột phá, giải quyết các điểm nghẽn, thu hút đầu tư
UBND TP. Hồ Chí Minh vừa công bố những nội dung chính của dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh.
Sự cần thiết phải xây dựng Nghị quyết mới
Ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh - cho biết: Ủy ban Thường vụ Quốc hộiđã đồng ý về nguyên tắc đưa vào Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV với điều kiện hoàn thiện hồ sơ, dự thảo nội dung. Điều này cho thấy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận nỗ lực của Chính phủ, TP. Hồ Chí Minh, các Bộ ngành Trung ương. Đến ngày 18/5 TP. Hồ Chí Minh đã hoàn thiện hồ sơ, dự thảo nội dung để trình Quốc hội.
| Ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh – khẳng định: Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 sẽ khắc phục những khó khăn hiện tại, tạo động lực lớn hơn, mạnh hơn để TP. Hồ Chí Minh phát triển, thúc đẩy vai trò đầu tàu của TP. Hồ Chí Minh |
Theo Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh, sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 16 của Bộ Chính trị khóa XI về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP. Hồ Chí Minhđến năm 2020 và 5 năm thực hiện thí điểm Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội, Thành phố tiếp tục phát huy vị trí đầu tàu của cả nước. Trong đó, cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, từng bước phát triển theo chiều sâu dựa trên nền tảng ứng dụng khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo…
Tuy nhiên, qua đánh giá tổng kết, nhiều nội dung triển khai Nghị quyết 54 còn chậm so với kế hoạch, hiệu quả chưa cao. Việc chậm triển khai các nội dung của Nghị quyết số 54 có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan như: Nguyên nhân do các cơ chế, chính sách thí điểm cơ bản là những nội dung mới, có tác động lớn, lâu dài, khi triển khai cụ thể cần nghiên cứu kỹ trước khi xem xét, quyết định…
Trước đó, Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 7/10/2022 về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trịxác định mục tiêu phát triển của TP. Hồ Chí Minh đến năm 2030: TP. Hồ Chí Minh phải là thành phố văn minh, hiện đại, năng động sáng tạo, là nơi thu hút nhân tài, chuyên gia, nhà khoa học, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao đến sinh sống và làm việc; trung tâm tài chính quốc tế, phát triển ngang tầm các thành phố lớn trong khu vực châu Á, đóng vai trò là cực tăng trưởng của vùng; nơi tập trung của các định chế tài chính quốc tế, các tập đoàn kinh tế lớn của thế giới.
Trong khi đó, Nghị quyết số 31-NQ/TW ngày 30/12/2022 về phương hướng phát triển TP. Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trị đã xác định TP. Hồ Chí Minh có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng đối với vùng Đông Nam bộ và cả nước, mục tiêu đến năm 2030: TP. Hồ Chí Minh trở thành thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, năng động sáng tạo, có nguồn nhân lực chất lượng cao; là thành phố dịch vụ - công nghiệp hiện đại, đầu tàu về kinh tế số, xã hội số; trung tâm kinh tế, tài chính; thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ của cả nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, có vị thế nổi trội trong khu vực Đông Nam Á.
Để đạt được các mục tiêu đề ra tại các Nghị quyết nêu trên, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cho rằng cần phải có một Nghị quyết mới của Quốc hội thay thế Nghị quyết số 54 nhằm tạo điều kiện cho TP. Hồ Chí Minh khơi thông nguồn lực, tạo đà phát triển, khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của thành phố để tương xứng với vị trí đầu tàu về kinh tế - xã hội của Vùng Đông Nam bộ và cả nước. Đồng thời, Nghị quyết số 76/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội đã quy định ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14.
Người đứng đầu chính quyền TP. Hồ chí Minh khẳng định: Việc ban hành một Nghị quyết mới về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 nhằm thể chế hóa các quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển đã nêu trong nghị quyết 24-NQ/TW, Nghị quyết 31-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 81/2023/QH15 của Quốc hội đề ra là cần thiết. Do một số quy định hiện nay chưa bao quát hết các vấn đề của Thành phố, đòi hỏi có khung pháp lý phù hợp tháo gỡ vướng mắc và tạo ra không gian, động lực mới để TP. Hồ Chí Minh phát triển.
Tạo đột phá, giải quyết các điểm nghẽn, thu hút nguồn lực đầu tư
Chia sẻ về một số nội dung liên quan đến dự thảo Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 54, bà Lê Thị Huỳnh Mai - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh - cho hay: Thời gian qua, TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện các dự án lớn nhưng quy mô chưa đạt như kỳ vọng, chưa thu hút được các nhà đầu tư lớn. Nghị quyết mới có những cơ chế mới về kêu gọi đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) các dự án về văn hóa - thể thao; hay hình thức đầu tư – kinh doanh -chuyển giao (BOT) trên đường giao thông hiện hữu… sẽ giải quyết những vướng mắc hiện tại, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Các cơ chế, chính sách mới cũng giải quyết hài hòa giữa nhu cầu của người dân và doanh nghiệp…
| Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá lớn, giải quyết các điểm nghẽn, nút thắt, thu hút các nguồn lực đầu tư để phát triển TP. Hồ Chí Minh nhanh và bền vững |
Tương tự, bà Nguyễn Thị Kim Huệ - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh cũng cho biết, thành phố mong muốn có các chính sách mới ở một số lĩnh vực ưu tiên để phát triển. Trong dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 có chính sách đặc thù thu hút nhà khoa học, nhân tài đầu ngành… để giải quyết các bài toán lớn của Thành phố. Ngoài ra, việc xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo để quy tụ các nguồn lực xã hội tham gia phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp cho TP. Hồ Chí Minh.
Ở góc độ địa phương, Chủ tịch UBND TP. Thủ Đức - ông Hoàng Tùng - cho biết, đối với TP. Thủ Đức có một nội dung hết sức quan trọng được nêu rõ trong dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54. Đó là việc phân cấp, ủy quyền TP. Hồ Chí Minh cho TP. Thủ Đức và phân cấp, ủy quyền của TP. Thủ Đức đối với các đơn vị trực thuộc sẽ được đẩy mạnh hơn.
Đặc biệt, thời gian qua những nội dung đã phân cấp, ủy quyền của TP. Hồ Chí Minh cho TP. Thủ Đức còn vướng các luật chuyên ngành lần này sẽ được nêu cụ thể trong dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 54. Đây là nội dung hết sức quan trọng với mục tiêu giải quyết công việc đồng bộ, kịp thời.
TP. Hồ Chí Minh một mặt chủ động đề xuất thí điểm các cơ chế chính sách mới, mặt khác xin nhận đề xuất từ các cơ quan Trung ương và được sự gợi ý từ nhiều bộ, ngành trong thực hiện các cơ chế, chính sách mới. Những cơ chế chính sách lần này sẽ tạo sự phát triển đột phá cho TP. Hồ Chí Minh, qua đó giúp thành phố giữ vững vai trò đầu tàu, là cực tăng trưởng, đóng góp vào sự phát triển chung của cả nước. “Các cơ chế chính sách thí điểm mới thực hiện thành công là cơ sở để Quốc hội, Chính phủ tổng kết, để có bước thể chế hóa, thực hiện chung cho cả nước. Đó cũng là đóng góp cho cả nước” – Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh kỳ vọng.
| Nội dung cơ bản của Dự thảo của nghị quyết mới thay thế Nghị quyết 54, gồm: 12 Điều, trong đó 7 Điều (từ Điều 4 - Điều 10) quy định 44 cơ chế, chính sách khá toàn diện trên 7 lĩnh vực khác nhau, cụ thể là: Quản lý đầu tư; Tài chính ngân sách; Quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; Thu hút nhà đầu tư chiến lược; Quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; Tổ chức bộ máy của Thành phố; Tổ chức bộ máy Thành phố Thủ Đức; được phân thành 4 nhóm: Nhóm 1: là các cơ chế, chính sách đã được quy định tại Nghị quyết số 54 bao gồm các cơ chế, chính sách kế thừa toàn bộ và các cơ chế, chính sách sửa đổi, bổ sung như: HĐND TP quyết định dự toán ngân sách TP; quyết định phí, lệ phí mới; tăng mức dư nợ vay,… Nhóm 2: là các cơ chế, chính sách có nội dung tương tự đã được quy định tại các Nghị quyết đặc thù của các địa phương khác như: HĐND Thành phố quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa dưới 500 ha phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; UBND thành phố thực hiện phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị;… Nhóm 3: là các cơ chế, chính sách có trong dự thảo Luật đất đai sửa đổi, Luật Nhà ở sửa đổi dự kiến trình Quốc hội trong thời gian sắp tới như: UBND Thành phố được ban hành và áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với tất cả các khu đất, thửa đất trong một số trường hợp; thành phố thực hiện thủ tục về giao đất, thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai đối với diện tích đất hình thành sau khi thực hiện lấn biển, tạo quỹ đất mới, không gian phát triển mới cho Thành phố. Nhóm 4: là các cơ chế, chính sách mới, chưa được quy định tại NQ 54/2017/QH14, chưa có trong Nghị quyết đặc thù của các địa phương khác và chưa có trong các dự thảo Luật sửa đổi dự kiến trình Quốc hội trong thời gian tới nhưng rất cần thiết tạo điều kiện Thành phố phát triển đột phá trong thời gian tới như: Mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông (TOD); cơ chế đầu tư các dự án theo phương thức PPP trong lĩnh vực thể thao, công nghiệp văn hóa; BOT đối với các dự án đầu tư Công trình nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa đường bộ hiện hữu; thực hiện lại hình thức hợp đồng BT (đầu tư chuyển giao); cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát thải khí nhà kính theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố; phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền và tổ chức bộ máy TP. Thủ Đức… |