Lào Cai: Bắc Hà khó khăn tìm kiếm khu tái định cư cho người dân vùng nguy cơ sạt lở

Theo UBND tỉnh Lào Cai, sau hoàn lưu bão số 3, trên địa bàn huyện Bắc Hà xuất hiện nhiều điểm có nguy cơ sạt lở đất, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn tính mạng, tài sản của người dân. Việc di chuyển người dân ra khỏi vùng nguy cơ thiên tai và sắp xếp nơi ở mới đang gặp không ít khó khăn, do đặc điểm địa hình có nhiều đồi, núi, độ dốc lớn, khó tìm ra các vị trí để bố trí tái định cư an toàn cho người dân.

Do có địa hình đồi núi cao xen kẽ giữa các khe suối, điều đặc biệt là dân cư lại tập trung 2 bên lòng hồ thủy điện, vì vậy vào mùa mưa bão, nhiều vị trí trên địa bàn xã Bảo Nhai luôn phải đối mặt với tình trạng ngập lụt và sạt lở đất cao. Hoàn lưu cơn bão số 3 vừa qua, có 416 ngôi nhà bị ảnh hưởng, 52,70 ha hoa mầu, đất sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng, 5 tuyến đường giao thông bị sạt lở. 01 trường học bị ngập nước. Tổng thiệt hại do hoàn lưu cơn bão số 3 gây ra ước tính khoảng 25 tỷ đồng. Đó là những thiệt hại về kinh tế, còn cơ sở hạ tầng hiện nay trên địa bàn xã Bảo Nhai có tới 5 vị trí có nguy cơ sạt lở cao tại thôn Bảo Tân 1, Bản Mẹt, Khởi Xá, Cốc Đào và Bảo Nhai…

Nhiều quả đồi đã "no" nước, nguy cơ đất, đá tiếp tục sạt xuống, ảnh hưởng đến tính mạng và tài sản của người dân rất lớn. Vị trí có nguy cơ sạt lở cao ở thôn Bảo Tân 1 có 22 gia đình sinh sống trong khu vực đã phải khẩn cấp di dời. Tuy nhiên, do không tìm được quỹ đất xây dựng khu tái định cư để di dời các hộ đến nơi ở mới an toàn mỗi khi có mưa, lũ và sạt lở đất xảy ra. Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho người dân cũng như hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, ngoài thành lập Ban chỉ đạo phòng chống thiên tai cấp xã, thôn và chuẩn bị tốt phương châm “4 tại chỗ”, địa phương đã xây dựng phương án di dời các hộ sống trong vùng có nguy cơ xảy ra sạt lở đến nơi an toàn.

Trong thời gian chờ đợi tìm được vị trí thích hợp để tái định cư cho người dân, địa phương tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức và cắm biển cảnh báo nguy hiểm ở khu vực có nguy cơ cao về lũ ống, lũ quét và sạt lở đất để Nhân dân có ý thức chủ động phòng, tránh. Ông Lương Văn Năm, Chủ tịch UBND xã Bảo Nhai cho biết: "Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi diễn biến các cung sạt lở trên địa bàn xã. Hiện nay, tại các cung sạt có nguy cơ cao, chúng tôi đã di chuyển các hộ dân trong phạm vị tới nơi an toàn. Trước mắt là tạm trú tại các nhà văn hóa của thôn, hoặc là nhà người thân nơi an toàn. Hiện nay, chúng tôi đã tiến hành rà soát các quỹ đất để bố trí nơi tái định cư và báo cáo UBND huyện. Bên cạnh đó, những hộ trong vùng nguy cơ sạt lở có điều kiện làm nhà mới ở nơi an toàn, chúng tôi cũng sẽ lập danh sách trình UBND huyện xin ý kiến để tạo điều kiện cho người dân có nơi ở mới an toàn".

Ngoài xã Bảo Nhai, trên địa bàn huyện Bắc Hà còn nhiều địa phương khác như Nậm Đét cũng xảy ra tình trạng sạt lở đất vào mùa mưa bão. Cụ thể, vết sạt mới xuất hiện tại thôn Nậm Đét sau trận mưa lớn ngày 16/9. Theo chính quyền xã Nậm Đét, cung sạt có chiều dài khoảng 600 m, độ rộng khoảng 40 cm, nhiều đoạn đất đã sạt xuống gần 2 m. Để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, tất cả 90 hộ dân sinh sống phía dưới chân đồi đã phải di chuyển khẩn cấp đến nơi ở tạm. Mong muốn lớn nhất của bà con là sớm có khu tái định cư mới để họ sớm được an cư và phát triển kinh tế.

Sau hoàn lưu bão số 3, tại các địa phương đã xuất hiện ngày càng nhiều những khu vực có nguy cơ sạt lở, người dân buộc phải di rời khẩn cấp để đảm bảo an toàn. Tìm được quĩ đất tái định cư đang trở thành vấn đề cấp thiết lúc này. Như tại xã Nậm Đét, phần lớn diện tích đất người dân đang ở đều nằm trên khu vực sườn núi cao, độ dốc lớn, việc tìm ra vị trí tái định cư mới là rất khó khăn. Thêm vào đó, nguồn lực để san gạt mặt bằng, hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng thiết yếu cho một khu tái định cư mới lại rất lớn, nằm ngoài khả năng của các địa phương.

Theo thống kê, huyện Bắc Hà hiện có tới 1.380 hộ dân nằm trong khu vực nguy cơ sạt lở, buộc phải di rời khẩn cấp, nhu cầu tái định cư của người dân địa phương rất lớn… Lãnh đạo huyện Bắc Hà cho biết, địa phương đang xác định lại các địa điểm có nhu cầu tái định cư trên cơ sở xác định các điểm an toàn mới triển khai các bước tiếp theo. Quyết tâm là trong năm 2024, người dân sẽ có chỗ ở mới an toàn.