Cần Thơ: Chủ động phòng, chống hạn hán xâm nhập mặn trong mùa khô 2024-2025

Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn TP. Cần Thơ đã ban hành Kế hoạch số 96/KH-PTDS-PCTT&TKCN ngày 23/12/2024 về Phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh mùa khô năm 2024-2025.

Kế hoạch này được ban hành trên cơ sở chỉ đạo từ Công điện số 128/CĐ-TTg ngày 8/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ và Công văn số 5696/UBND-KT ngày 16/12/2024 của UBND thành phố. Kế hoạch dựa trên các dự báo nguồn nước từ Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam.

TP. Cần Thơ chủ động ứng phó khô hạn, xâm nhập mặn. Ảnh: Báo Cần Thơ

Mục tiêu của kế hoạch là nâng cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành và địa phương trong việc chủ động phòng chống hạn hán và xâm nhập mặn, hạn chế thấp nhất những thiệt hại có thể xảy ra đối với sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân. Thành phố tập trung làm tốt công tác dự báo, truyền thông và cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời đến các cấp chính quyền và người dân về nguy cơ hạn hán và xâm nhập mặn. Các giải pháp cụ thể được xây dựng dựa trên phương châm “bốn tại chỗ” gồm: chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư tại chỗ và hậu cần tại chỗ.

Công tác dự báo và theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng, thủy văn, cùng với độ mặn tại các khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng là trọng tâm. Thành phố xác định các kịch bản ứng phó dựa trên kinh nghiệm từ các mùa khô cực đoan trước đây như năm 2015-2016 và 2019-2020. Các giải pháp cũng bao gồm triển khai sớm việc nạo vét kênh rạch, xây dựng các công trình thủy lợi và cấp nước sinh hoạt nhằm tích trữ nước ngọt và kiểm soát mặn, đặc biệt tại các vùng có nguy cơ cao.

Trong mùa khô 2015-2016 và 2019-2020, TP. Cần Thơ đã ghi nhận hiện tượng xâm nhập mặn tại khu vực quận Cái Răng, nơi giáp ranh tỉnh Hậu Giang. Mặn xâm nhập theo hướng sông Hậu và đạt mức cao nhất là 2,057‰ vào ngày 5/3/2016 và 3,5‰ vào ngày 10/2/2020. Tuy nhiên, nhờ sự chủ động ứng phó, mức độ ảnh hưởng đến sản xuất và dân sinh tại Cần Thơ không lớn. Độ mặn thường chỉ tồn tại trong khoảng hai giờ và sau đó giảm nhanh theo thủy triều. Tuy nhiên, hạn hán và thiếu nước lại gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống của người dân, đặc biệt tại các khu vực xa sông Hậu, nơi không thể tận dụng thủy triều để lấy nước.

Theo khuyến nghị từ Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam, nguồn nước về Đồng bằng sông Cửu Long trong mùa khô năm nay thuộc nhóm dưới trung bình. Tình hình dòng chảy phụ thuộc nhiều vào sự vận hành của các nhà máy thủy điện trên lưu vực. Xâm nhập mặn dự kiến ở mức cao trung bình nhiều năm, nhưng nguồn nước cơ bản vẫn đảm bảo đủ cho kế hoạch sản xuất. Để đối phó, các địa phương cần sớm xuống giống, vận hành hợp lý các công trình kiểm soát mặn, đồng thời tích trữ nước ngọt trước khi mặn xâm nhập mạnh vào tháng 2/2025. Các khu vực ven biển như Gò Công, Bắc Bến Tre, và Long Phú-Tiếp Nhật được khuyến cáo chuẩn bị các phương án ứng phó đặc biệt.

TP. Cần Thơ sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ các diễn biến liên quan đến hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn trong mùa khô năm nay, đồng thời huy động mọi nguồn lực để triển khai các giải pháp kịp thời. Sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các cấp và người dân là yếu tố then chốt để giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo an toàn cho sản xuất nông nghiệp cũng như sinh hoạt dân sinh.