Thu hồi nợ: Vì sao xã hội đen “ăn đứt” thi hành án? Nghiêm cấm lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi bảo vệ, cưỡng chế thi hành án dân sự |
Trả hết nợ vẫn bị “xiết” tài sản
Vừa qua, Báo Công Thương nhận được phản ánh của doanh nhân Nguyễn Văn Tuyển, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Anh Luân, ngụ tại xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi. Trong đơn, ông Tuyển cùng vợ là bà Trần Thị Ngọc Xuyến cho biết: Năm 2012, Công ty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ Hân Vi (Công ty Hân Vi) vay của Ngân hàng Thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) - Chi nhánh Hòa Bình số tiền 516 triệu đồng.
Vợ chồng ông có ký bảo lãnh cho Công ty Hân Vi khoản vay này bằng việc thế chấp mảnh đất có diện tích hơn 3.000m², xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh mang trên Trần Thị Ngọc Xuyến. Do làm ăn thua lỗ, Công ty Hân Vi không trả được nợ. Đến ngày 30/5/2012, Tòa ánh nhân dân TP. Hồ Chí Minh ban hành Bản án số 733/2012/KDTM-ST buộc ông Tuyển cùng vợ phải trả nợ hết số tiền này cho Ngân hàng Eximbank. Ngày 8/1/2014, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi ra Quyết định 193/QĐ-CCTHA về việc thi hành bản án nêu trên.
Thực hiện nghĩa vụ theo Bản án số 733/2012/KDTM-ST vợ chồng ông Nguyễn Văn Tuyển đã nhiều lần nộp tiền cho Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi theo từng giai đoạn. Đến ngày 22/01/2016, ông Tuyển đã nộp tiền thi hành án để giải chấp lô đất đúng theo quy định pháp luật, hoàn tất nghĩa vụ trả nợ.
Vợ chồng ông Tuyển bên mảnh đất đứng tên bà Xuyến bị cưỡng chế, kê biên dù đã nộp hết tiền thi hành án |
Đáng nói, ông Tuyển cho rằng: “Tôi đã nộp tiền thi hành án để giải chấp lô đất đúng theo quy định của pháp luật. Lẽ ra, tôi nộp số tiền này cho ngân hàng nhưng ông Nguyễn Hữu Phước, chấp hành viên thụ lý vụ án, hướng dẫn chúng tôi nộp tại Chi cục Thi hành án Dân sự huyện Củ Chi để được hưởng một số quyền lợi. Ngày 22/01/2016, tôi đã nộp đủ tiền dứt nợ với ngân hàng. Tuy nhiên, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi lại không trả ngân hàng ngay mà để đến ngày 29/01/2016 mới chuyển cho ngân hàng, khiến cho chúng tôi bị coi là chậm trả tiền cho ngân hàng theo Quyết định thi hành án của chính Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi”.
Vậy nhưng, dù vợ chồng ông Tuyển đã trả nợ đầy đủ tuy nhiên, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi vẫn đem mảnh đất đứng tên bà Xuyến ra bán đấu giá trước sự trước sự bất ngờ của vợ chồng ông Tuyển. Và đặc biệt, trong khi giá trị thực của mảnh đất tại thời điểm đó đã lên đến con số hàng chục tỷ đồng nhưng lại chỉ được đấu với giá rất "bèo"…1,7 tỷ đồng.
Cụ thể, ngày 28/01/2016 (ngày 22/01/2016, ông Tuyển đã nộp đủ tiền), Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi có Văn bản số 1047/TB-CCTHA gửi ngân hàng mời tham gia đấu giá mảnh đất kể trên. Trong văn bản này, chấp hành viên ghi rõ: Trước khi mở cuộc bán đấu giá 01 ngày làm việc (ngày 02/02/2016), người phải thi hành án (Công ty Hân Vi; ông Nguyễn Văn Tuyển, bà Trần Thị Ngọc Xuyến, có quyền nhận lại tài sản nếu nộp đủ tiền thi hành án và thanh toán các chi phí thực tế hợp lý đã phát sinh từ việc cưỡng chế thi hành án, tổ chức bán đấu giá.
“Nhưng trước đó 1 ngày, chiều 2/2/2016, miếng đất này đã bị Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi đem bán đấu giá với giá chỉ 1,7 tỷ đồng dù phía ngân hàng đã có văn bản khẳng định tiền gia đình tôi đã nộp cho thi hành án. Như vậy, việc Chi cục tổ chức đấu giá mảnh đất của tôi là không đúng quy trình và trái quy định của pháp luật” – ông Tuyển bức xúc cho biết.
Mập mờ trình tự thủ tục để thi hành án hay chiếm đất?
Được biết, trong trả lời của Ngân hàng Eximbank khẳng định, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi cho rằng ngoài nghĩa vụ thi hành Bản án số 733/2012/KDTM-ST với Eximbank, ông Tuyển, bà Xuyến còn phải thi hành nghĩa vụ dân sự theo các bản khác của Tòa án.
Vậy nhưng theo ông Tuyển tài sản bị đưa ra bán đấu giá là tài sản riêng của bà Xuyến chỉ cam kết để bảo lãnh cho khoản vay đối với Ngân hàng Eximbank và đã trả xong, nhưng lại được đem đi thi hành án cả của Công ty Anh Luân và cá nhân ông Tuyển. Cụ thể, ngày 29/12/2014, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi ban hành Quyết định số 36/QĐ-CCTHA cưỡng chế kê biên quyền sử dụng đất. Tại quyết định này, Chi cục Thi hành án đã căn cứ vào rất nhiều quyết định, bản án khác nhau để kê biên mảnh đất hơn 3.000m2 đứng tên cá nhân bà Xuyến. Vì vậy, ông Tuyển cho rằng, Quyết định số 36 là hoàn toàn trái quy định của pháp luật, không thực hiện đúng trình tự, thủ tục về kê biên tài sản.
Quyết định số 36 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi cưỡng chế kê biên quyền sử dụng mảnh đất hơn 3000m2 đứng tên bà Xuyến để làm căn cứ thi hành nhiều bản án khác nhau |
Ông Tuyển nêu ra căn cứ tại điểm c, khoản 2, Điều 24 Nghị định 62/NĐ-CP ngày 18/7/2015 quy định: Đối với tài sản thuộc quyền sở hữu, sử dụng chung của vợ, chồng thì chấp hành viên xác định phần sở hữu của vợ, chồng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình và thông báo cho vợ, chồng biết. Đối với tài sản thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng đất chung của hộ gia đình thì chấp hành viên xác định phần sở hữu, sử dụng theo số lượng thành viên của hộ gia đình tại thời điểm xác lập quyền sở hữu tài sản, thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất. Chấp hành viên thông báo kết quả xác định phần sở hữu, sử dụng cho các thành viên trong hộ gia đình biết. Song theo ông Tuyển cho biết, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa nhận được bản chính Quyết định số 36. Đến ngày 12/3/2020, gia đình mới nhận được bản trích lục phô tô.
Đồng thời, ông Tuyển còn phản ánh cho biết: Ngày 16/5/2013, Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh đã có thông báo về việc ngăn chặn chuyển dịch tài sản đối với mảnh đất kể trên để thi hành Bản án số 733/KDTM-ST. Tại thông tin chi tiết ngăn chặn của Sở Tư pháp cũng chỉ để bảo đảm thi hành Bản án số 733/KDTM-ST mà hoàn toàn không liên quan đến bản án dân sự nào khác.
Bên cạnh đó, ông Tuyển còn cho biết, Chi cục Thi hành án Củ Chi đã “mờ ám” dùng số tiền 1,7 tỷ đồng bán đấu giá mảnh đất để thi hành cho Bản án 66/2012/QĐST-DS là một bản án khác về khoản nợ riêng của cá nhân ông Tuyển và ông Dương Chí Dũng và không liên quan đến Bản án số 773. Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi sau khi bán đấu giá cũng chưa giải trình cụ thể chi vào khoản nào, không tất toán dứt điểm cho gia đình ông Tuyển.
Ông Tuyển còn cho hay: “Chấp hành viên Nguyễn Hữu Phước, lập khống số tiền 495.085.956 đồng, theo Hóa đơn số AD/2011/09123 ngày 4/11/2016, để trả nợ cho ông Dương Chí Dũng, nhưng thực tế ông Dũng không kí, không nhận số tiền này. Giữa ông Tuyển và ông Dũng đã có biên bản thỏa thuận giải quyết, các bên đã giải quyết xong từ năm 2005 đến năm 2019".
Ngoài ra, ông Tuyển còn cho biết, vào thời điểm năm 2016: “Tôi và bà Xuyến còn sở hữu gần 10 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, nhưng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi không kê biên cưỡng chế những tài sản này, mà lại cưỡng chế kê biên, tổ chức bán đấu giá đối với tài sản không còn để thi hành án, là thi hành luật hay cố tình chiếm đất của công dân?”.
Gần 10 năm kêu cứu – bao giờ được giải quyết?
Suốt gần 10 năm qua, ông Tuyển từ người doanh nhân đang điều hành một doanh nghiệp có nhiều đóng góp cho các hoạt động an sinh, đền ơn đáp nghĩa của địa phương nay rơi vào cảnh khốn cùng, điêu đứng, phải dừng lại tất cả để đi “gõ cửa” cầu cứu khắp nơi từ cấp tỉnh đến tận Trung ương mong tìm được công lý, lẽ phải.
Sau hàng trăm lá đơn kêu cứu, ngày 30/8/2016, Ủy ban Tư pháp Quốc hội Khóa XIV đã có văn bản gửi Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân TP. Hồ Chí Minh về việc chuyển đơn tố cáo để xử lý theo thẩm quyền.
Tiếp đến ngày 21/5/2020, Ban Dân nguyện (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) có báo cáo kết quả giám sát về công tác tiếp công dân, cùng việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2019 tại Bộ Tư pháp, liên quan đến 5 vụ việc trong đó vụ việc của ông Tuyển và bà Xuyến. Đoàn giám sát kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp chỉ đạo, khẩn trương giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, thông báo kết quả đến các cơ quan của Quốc hội, Đoàn Đại biểu Quốc hội và Đoàn giám sát.
Văn bản chuyển đơn của Ủy ban Tư pháp Quốc hội tới các cơ quan chức năng giải quyết dứt điểm vụ việc từ năm 2016 |
Tổng cục Thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp có Văn bản số 06/TCTHADS-GQKNTC, yêu cầu Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh kiểm tra, xác minh, rà soát lại toàn bộ nội dung tố cáo của đương sự, giải quyết và chỉ đạo giải quyết, báo cáo kết quả về Tổng cục.
Từ đầu năm 2022 đến nay, UBND huyện Củ Chi đã ban hành 4 văn bản chỉ đạo, đề nghị Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi khẩn trương giải quyết dứt điểm vụ việc, báo cáo UBND huyện.
Đến ngày 17/5/2022, Cơ quan điều tra thuộc Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cũng đã có Văn bản số 1505-VKSNDTC-C1 gửi Viện Kiểm sát nhân dân TP. Hồ Chí Minh chuyển đơn của công dân để kiểm sát theo thẩm quyền.
Gần đây nhất là ngày 28/9/2022, UBND huyện Củ Chi cũng đã có công văn chỉ đạo, trong đó nêu rõ: Đề nghị Chi cục Thi hành án dân sự huyện khẩn trương xem xét, giải quyết dứt điểm vụ việc theo quy định của pháp luật... không để vụ việc kéo dài, gây bức xúc cho người dân.
Ngày 25/10/2022, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Củ Chi cũng đã có giấy thông báo về việc chuyển đơn của gia đình ông Tuyển đến Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi để giải quyết theo thẩm quyền… Song những chỉ đạo mọi cấp, mọi cơ quan dường như vẫn chỉ nằm trên giấy khi Chi cục Thi hành án huyện Củ Chi vẫn không giải quyết dứt điểm.
Ông Nguyễn Văn Tuyển làm việc với cơ quan kiểm sát liên quan tới vụ việc. Ảnh ông Tuyển cung cấp |
Quá bức xúc trước những dấu hiệu “mập mờ”, khuất tất trong việc tổ chức bán đấu giá tài sản là mảnh đất hơn 3.000m2 của gia đình, ngày 14/11/2022, ông Tuyển đã làm đơn tố giác chấp hành viên Nguyễn Hữu Phước ra các cơ quan chức năng vì cho rằng đã cố tình tổ chức bán đấu giá tài sản không còn để thi hành án, lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ.
Được biết, trả lời một số cơ quan báo chí về sự việc này, ông Nguyễn Văn Nghĩa, Chi cục trưởng (thời điểm đó, nay đã chuyển công tác) và ông Nguyễn Hữu Phước, chấp hành viên Chi cục Thi hành án dân sự huyện Củ Chi đều cho rằng đã thực thi công vụ đúng quy định.
Sự việc gây bức xúc dư luận trong thời gian dài, có thể xói mòn niềm tin của công dân về sự nghiêm minh, công bằng của pháp luật, vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng, trực tiếp là Cục Thi hành án TP. Hồ Chí Minh sớm kiểm tra, chỉ đạo làm rõ, xử lý nghiêm minh, dứt điểm vụ việc, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân.
Phản án trên báo chí, Luật sư Trần Thị Ngọc, Văn phòng Luật sư Đỗ Trần và Cộng sự (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết: “Việc thi hành án đã được hai bên thỏa thuận giải quyết. Tuy nhiên, sau khi đã thanh toán hết nợ mà thi hành án vẫn phát mại tài sản mà không thông báo cho đương sự là sai vì theo Nghị định hướng dẫn Luật Thi hành án dân sự (Điều 25 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP ngày 18/7/2015): Thẩm định giá phải báo cho đương sự biết và thỏa thuận với đương sự về việc phải định giá tài sản. Như vậy nếu chỉ bán 1,7 tỷ đồng mà giá trị 10 tỷ đồng và đương sự không biết là thi hành án đã sai. Bên cạnh đó, vợ chồng ông Nguyễn Như Tuyển đã thực hiện đầy đủ trách nhiệm thanh toán cho phía ngân hàng mà chấp hành viên vẫn tổ chức bán đấu giá tài sản đối với tài sản không còn để thi hành án là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự. Cụ thể ở đây là Điều 281 Bộ luật Hình sự quy định về tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. |