Hướng tới phát triển thị trường năng lượng ASEAN bền vững, xanh và sạch

Những kết quả tích cực

Chiều ngày 19/11, Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN lần thứ 38 cùng các hội nghị liên quan và Diễn đàn Doanh nghiệp Năng lượng ASEAN (AEBF) 2020 chính thức khai mạc.

Tham dự hội nghị có Tổng thư ký ASEAN; Bộ trưởng, Trưởng các đoàn tham dự hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN lần thứ 38; đại diện cấp cao của các tổ chức quốc tế, các đối tác hợp tác năng lượng với ASEAN; lãnh đạo cấp cao của các doanh nghiệp ASEAN. Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An chủ trì hội nghị.

Thứ trưởng Đặng Hoàng An cho biết, Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN lần thứ 38 và các sự kiện liên quan diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tuy nhiên, đây cũng là minh chứng cho việc ASEAN đang điều chỉnh, thích nghi với bối cảnh mới, vững vàng, gắn kết cùng vượt qua khó khăn, thử thách.

Đặc biệt, với ý nghĩa quan trọng của trụ cột năng lượng trong sự phát triển của Cộng đồng ASEAN, Thứ trưởng Đặng Hoàng An đánh giá cao ý nghĩa của việc tổ chức “Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN 2020” và “Diễn đàn Doanh nghiệp Năng lượng ASEAN 2020” lần này. Đồng thời, thống nhất cao với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng hướng đến phát triển bền vững trong khu vực ASEAN” của Hội nghị Bộ trưởng năng lượng ASEAN, vì chủ đề này đã thể hiện được mục tiêu phát triển thị trường năng lượng ASEAN bền vững, xanh và sạch.

Hiện nay, Cộng đồng ASEAN với sự phát triển ngày càng lớn mạnh, với dân số 650 triệu người, đứng thứ 3 thế giới, là nền kinh tế phát triển năng động với quy mô GDP năm 2018 đạt khoảng 3.000 tỉ USD, đứng thứ 5 toàn cầu, do đó, nhu cầu năng lượng cần thiết phục vụ cho đời sống kinh tế và phát triển xã hội của khu vực đang ngày càng gia tăng. “Để đảm bảo an ninh năng lượng cho sự phát triển mạnh mẽ, bền vững của Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng, việc hợp tác, kết nối về năng lượng giữa các nước thành viên ASEAN là một trụ cột rất quan trọng, cần được tăng cường, thúc đẩy sâu, rộng hơn nữa”- Thứ trưởng Đặng Hoàng An khẳng định.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Đặng Hoàng An cũng đánh giá cao các Bộ trưởng Năng lượng ASEAN, đối tác đối thoại và các tổ chức quốc tế đã hợp tác, làm việc để thực hiện Kế hoạch hành động ASEAN về hợp tác năng lượng giai đoạn 1 (2016 - 2020) và đạt được các thành tựu đáng kể. Cụ thể: Cường độ năng lượng khu vực ASEAN hiện đã giảm 21,4% so với năm 2005, vượt mục tiêu ban đầu là giảm 20% vào năm 2020; kết nối đường ống dẫn khí đạt chiều dài gần 4.000km qua 6 quốc gia (Myanmar, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore và Việt Nam) và hình thành 9 trung tâm khí hóa lỏng LNG với tổng công suất là 37,5 triệu tấn/năm; tăng thêm các dự án kết nối lưới điện giúp tăng công suất trao đổi điện năng lên 10.800 MW vào năm 2020 và sau 2020 tăng lên hơn 16.000MW.

Bên cạnh đó, Dự án thí điểm liên kết, trao đổi điện đa phương giữa Lào - Thái Lan - Malaysia - Singapore đã triển khai thành công giai đoạn 1 với sự kết nối, thực hiện giao dịch mua bán điện giữa Lào và Malaysia thông qua lưới điện của Thái Lan từ tháng 1/2018. Tỷ lệ năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng của khu vực ASEAN ngày càng tăng cao, hướng tới đạt được mục tiêu tỷ lệ gia tăng năng lượng tái tạo là 23% trong năm 2025.

Thúc đẩy 6 ưu tiên phát triển năng lượng bền vững

Tiếp tục các thành tựu đạt được trong thời gian qua, Thứ trưởng Đặng Hoàng An đề nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN quan tâm thúc đẩy 6 ưu tiên.

Thứ nhất, thảo luận, thông qua được Kế hoạch hành động ASEAN về hợp tác năng lượng giai đoạn 2, 2021 - 2025 (APAEC giai đoạn 2), trong đó đề xuất mục tiêu và hành động cụ thể để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng, tăng cường khả năng phục hồi qua trao đổi, hợp tác sâu hơn, tăng cường kết nối và trao đổi mua bán điện song phương và đa phương.

Thứ hai, thảo luận, thông qua được ấn phẩm “Triển vọng Năng lượng ASEAN lần thứ 6”, cung cấp các nhà hoạch định chính sách các thông tin, hiểu biết về xu hướng, các thách thức của khu vực trong vấn đề năng lượng để tất cả các nước thành viên ASEAN tham gia tích cực vào quá trình này.

Thứ ba, thảo luận, thông qua mục tiêu về tỷ trọng nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng khu vực ASEAN, là cơ sở để thúc đẩy việc phát triển và sử dụng năng lượng tái tạo của khu vực trong giai đoạn tới; đồng thời đưa ra được các sáng kiến về chính sách nhằm tăng cường tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện ASEAN, hướng tới tương lai ổn định về các nguồn năng lượng cho khu vực.

Thứ tư, đề xuất các biện pháp, kế hoạch cụ thể để đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về tiết kiệm và hiệu quả năng lượng nhằm đạt được mức giảm cường độ năng lượng tích cực hơn trong các năm tới.

Thứ năm, đề xuất các biện pháp, kế hoạch cụ thể để xây dựng nguồn nhân lực về quản lý, tài chính và công nghệ năng lượng ở các mức độ khác nhau để hướng tới các chính sách đa dạng hóa phát triển năng lượng trong khu vực ASEAN; nghiên cứu các cơ chế để thu hút đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng và đường dây truyền tải.

Thứ sáu, đưa ra các định hướng, hướng dẫn để tăng cường hiệu quả hoạt động của các tổ công tác, nhóm làm việc về các nội dung chuyên ngành trong hợp tác năng lượng ASEAN.

“Với các nội dung ưu tiên trên, hy vọng sẽ có các thảo luận hiệu quả để có được nhiều giải pháp sáng tạo, phù hợp với thực tiễn nhằm hướng tới phát triển ngành năng lượng bền vững cho khu vực ASEAN”- Thứ trưởng Đặng Hoàng An nhấn mạnh.

Đặc biệt, tại Hội nghị chứng kiến một dấu mốc mới, đánh dấu cho sự phát triển liên kết lưới điện và trao đổi điện đa phương trong khu vực ASEAN. Đó là ký kết Biên bản ghi nhớ triển khai giai đoạn 2 của Dự án Liên kết lưới điện đa phương giữa bốn nước thành viên Lào, Thái Lan, Malaysia và Singapore (Dự án LTMS-PIP giai đoạn 2).

Thứ trưởng Đặng Hoàng An đánh giá cao các kết quả đạt được của giai đoạn 1 Dự án LTMS-PIP với sự liên kết lưới điện giữa ba nước Lào, Thái Lan và Malaysia được triển khai từ năm 2018; và tin tưởng giai đoạn 2 của Dự án LTMS-PIP với sự tham gia của Singapore và công suất cam kết trao đổi giữa các bên tăng lên 300 MW (so với 200 MW trong giai đoạn 1) dự kiến triển khai từ năm 2022 cũng đem lại các kết quả tích cực.

“Trong thời gian tới sẽ có nhiều hơn nữa các dự án liên kết, trao đổi mua bán điện đa phương giữa các nước thành viên ASEAN; qua đó thúc đẩy sự hình thành và phát triển của thị trường trao đổi điện đa phương khu vực ASEAN”- Thứ trưởng Đặng Hoàng An bày tỏ.

Bên lề của Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN 2020, Diễn đàn Doanh nghiệp năng lượng ASEAN 2020 cũng được diễn ra từ ngày 17 - 20/11/2020. Đây là sự kiện thường niên và là nơi để các nhà hoạch định chính sách cấp cao ASEAN và các tổ chức, doanh nghiệp toàn cầu tham gia thảo luận về các vấn đề liên quan tới hợp tác đối tác công tư (PPP), trao đổi về các giải pháp để giải quyết vấn đề an ninh năng lượng, tiếp cận và chuyển đổi năng lượng của ASEAN trong bối cảnh toàn cầu về sự phục hồi từ đại dịch Covid-19 và biến động của giá dầu và khí.

Tại diễn đàn, các nhà lãnh đạo, nhà quản lý cấp cao của các tập đoàn, công ty hoạt động đầu tư, kinh doanh năng lượng trong khu vực ASEAN đã tập trung trao đổi về định hình chuyển đổi năng lượng trong khu vực ASEAN; chuyển đổi năng lượng trong thực tiễn; và các giải pháp và các cơ hội đầu tư để hướng tới tương lai năng lượng bền vững cho khu vực ASEAN.

Cũng trong khuôn khổ của Diễn đàn Doanh nghiệp Năng lượng ASEAN 2020, Lễ trao Giải thưởng Năng lượng ASEAN 2020 đã được tổ chức, nhằm tôn vinh các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tiêu biểu có những đóng góp, cống hiến xuất sắc cho sự phát triển ngành năng lượng ASEAN trong giai đoạn 2019 - 2020.