Năng lượng sinh khối - động lực xanh cho tương lai nông thôn Việt Nam

Theo nghiên cứu và dự báo từ các nhà khoa học chỉ ra, năng lượng sinh khối sẽ đóng vai trò chủ lực tại khu vực nông thôn.
An Giang khai thác nguồn năng lượng sinh khối để phát điện Việt Nam và Đức khởi động dự án hợp tác kĩ thuật về năng lượng sinh khối Năng lượng sinh khối: Cần cơ chế thúc đẩy đầu tư

Theo GS.TS Đỗ Thế Tùng, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh (nay là Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh), thế giới từ cuối thế kỷ XX đã bước vào một cuộc "cách mạng nguồn năng lượng mới". Cuộc cách mạng này tập trung khai thác các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng hydro và năng lượng sinh khối - những nguồn được xem là sạch và bền vững. Dự báo từ các nhà khoa học chỉ ra rằng, trong số các nguồn này, năng lượng sinh khối sẽ đóng vai trò chủ lực tại khu vực nông thôn.

Nền tảng cho phát triển năng lượng sinh khối ở Việt Nam

Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách nhằm thúc đẩy năng lượng tái tạo. Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đặt mục tiêu phát triển đồng bộ và hợp lý các loại hình năng lượng, trong đó ưu tiên khai thác hiệu quả năng lượng tái tạo, bao gồm cả năng lượng sinh khối. Đặc biệt, việc xây dựng các nhà máy điện từ rác thải đô thị, sinh khối và chất thải rắn được khuyến khích mạnh mẽ nhằm kết hợp phát triển kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường.

Năng lượng sinh khối – Động lực xanh cho tương lai nông thôn Việt Nam

Các nhà khoa học chỉ ra rằng, trong số các nguồn này, năng lượng sinh khối sẽ đóng vai trò chủ lực tại khu vực nông thôn. - Ảnh: Agoda

Năng lượng sinh khối, hay còn gọi là "biomass energy", có nguồn gốc từ các vật liệu hữu cơ như trấu, rơm rạ, bã mía, chất thải từ chăn nuôi và rác thải sinh hoạt. Đây là nguồn năng lượng được chuyển hóa qua công nghệ sinh học để tạo thành khí ga, nhiên liệu hoặc điện năng phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Theo ước tính, lượng nhiên liệu sinh khối toàn cầu đạt 162 tỷ tấn mỗi năm, tương đương 115 tỷ tấn than nguyên chất.

Tại Việt Nam, nguồn sinh khối từ nông nghiệp rất dồi dào nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Tiến sĩ Nguyễn Đức Toàn, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nhận định: "Phụ phẩm nông nghiệp chưa được tái sử dụng không chỉ gây lãng phí mà còn góp phần ô nhiễm môi trường". Dự báo, Việt Nam có thể sản xuất được 150 triệu tấn sinh khối mỗi năm, tương đương gần 50 triệu tấn dầu quy đổi.

Tuy nhiên, đóng góp của năng lượng sinh khối vào hệ thống năng lượng quốc gia vẫn còn hạn chế. Theo Viện Năng lượng Việt Nam, hiện năng lượng sinh khối chỉ chiếm 0,14% lượng điện thương phẩm và 0,94% công suất lắp đặt trên toàn quốc với khoảng 522 MW. Trong Quy hoạch phát triển điện VII điều chỉnh, tỷ trọng năng lượng sinh khối được đặt mục tiêu đạt 1% tổng sản lượng điện vào năm 2020, 1,2% vào năm 2025 và 2,1% vào năm 2030.

Áp dụng linh hoạt mô hình từ thế giới

Trên thế giới, nhiều quốc gia đã áp dụng hiệu quả năng lượng sinh khối trong sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt. Ví dụ, Trung Quốc từ những năm 1980 đã phát triển nông trang sinh thái Lưu Minh Doanh tại ngoại ô Bắc Kinh. Nông trang này kết hợp trồng trọt, chăn nuôi và sản xuất năng lượng từ sinh khối. Hệ thống ống dẫn khí ga và mạng lưới điện được xây dựng để tận dụng phế thải nông nghiệp, cung cấp năng lượng phục vụ sinh hoạt như nấu ăn, thắp sáng và vận hành máy móc.

Mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm mà còn tạo giá trị kinh tế bền vững. Bài học từ nông trang Lưu Minh Doanh cho thấy việc tích hợp năng lượng sinh khối với phát triển nông nghiệp sinh thái là hướng đi tiềm năng cho Việt Nam. Với khí hậu thuận lợi và nguồn phụ phẩm nông nghiệp dồi dào, Việt Nam hoàn toàn có thể nhân rộng các mô hình sản xuất tương tự.

Để hiện thực hóa tiềm năng này, Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ xử lý sinh khối, khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân và cải thiện cơ chế chính sách hỗ trợ. Đây không chỉ là giải pháp để giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch mà còn góp phần bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững.

Theo GS. TS Đỗ Thế Tùng, nhiều hộ gia đình trong nông trang hiện nay sử dụng bình tắm nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời, do Đại học Thanh Hoa nghiên cứu và lắp đặt. Những thiết bị này góp phần giảm thiểu chi phí năng lượng, đồng thời bảo vệ môi trường. Cặn bã từ hai trạm phát khí sinh học không chỉ được tái chế làm phân bón cho cây trồng mà còn tạo ra nguồn tài nguyên tái tạo có ích, góp phần vào chu trình kinh tế tuần hoàn.

Không chỉ cải thiện đời sống vật chất, nông trang còn chú trọng nâng cao đời sống tinh thần của cư dân. Hệ thống cơ sở vật chất tại đây rất đa dạng, bao gồm một trường tiểu học ba tầng khang trang, nơi tất cả học sinh đều được miễn phí hoàn toàn. Bên cạnh đó, nông trang còn cung cấp các hoạt động giải trí như khiêu vũ, karaoke, đọc sách, chơi bi-a và bóng bàn, tạo ra một môi trường sống phong phú cho người dân. Một phần quan trọng trong sự phát triển này là công tác đào tạo nguồn nhân lực. Hầu hết thanh niên trong nông trang đều hoàn thành chương trình trung học phổ thông, và một số đã được gửi đi đào tạo đại học.

Nông trang không chỉ tận dụng hết lao động của cư dân mà còn thu hút nguồn lực từ các khu vực khác, nhất là trong những thời vụ cao điểm. Các chuyên gia từ Viện Khoa học nông nghiệp và các trường đại học khác đã được mời về nghiên cứu và giúp đỡ, cung cấp các tri thức mới về nông nghiệp hiện đại, từ đó góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp.

Kinh tế tuần hoàn hỗ trợ phát triển năng lượng sinh khối ở Việt Nam

Với mô hình kinh tế như đã nêu trên, kết hợp năng lượng sinh khối và phát triển kinh tế tuần hoàn đã chứng tỏ tính hiệu quả về mặt kinh tế, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Điều này phù hợp với các chủ trương của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là Nghị quyết số 55-NQ/TW, khi nhấn mạnh phát triển năng lượng tái tạo và khuyến khích đầu tư vào các nhà máy điện sử dụng rác thải đô thị và chất thải sinh khối. Việc phát triển kinh tế tuần hoàn, trong đó chất thải của một quá trình là nguyên liệu cho quá trình khác, không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên mà còn hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường.

Khái niệm về kinh tế tuần hoàn, mặc dù vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất, đã được nhiều tổ chức và chuyên gia nghiên cứu và đưa ra những định nghĩa khác nhau. Tiến sĩ Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cho biết, khái niệm này lần đầu tiên được sử dụng chính thức bởi Pearce và Turner (1990), và đến nay đã được Liên hợp quốc (UN) và tổ chức phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) định nghĩa theo nhiều cách khác nhau. Các đặc điểm nổi bật của kinh tế tuần hoàn bao gồm việc tái sử dụng tài nguyên, kéo dài vòng đời của nguyên liệu, và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Tuy nhiên, việc phát triển mô hình này ở Việt Nam vẫn còn gặp phải nhiều thách thức. Nông nghiệp nước ta vẫn chủ yếu là nông nghiệp lạc hậu, phân tán, với nhiều hộ gia đình và hợp tác xã nhỏ lẻ, trình độ công nghệ thấp. Nhận thức của nông dân và cán bộ quản lý tại các địa phương về kinh tế tuần hoàn còn hạn chế. Bên cạnh đó, vốn đầu tư hạn chế và chính sách hỗ trợ chưa hoàn thiện là những yếu tố cần khắc phục.

Để phát triển kinh tế tuần hoàn kết hợp với năng lượng sinh khối, GS.TS Đỗ Thế Tùng cho rằng, Việt Nam cần phải tập trung vào việc thúc đẩy hợp tác hóa trong nông nghiệp. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng, nông thôn cần phải trải qua hai cuộc cách mạng: Cải cách ruộng đất và hợp tác hóa nông nghiệp. Chỉ khi nào các hợp tác xã và nông trường tập thể được phát triển mạnh mẽ, kinh tế tuần hoàn mới có thể phát triển bền vững. Chính vì vậy, việc xây dựng các chính sách và khung pháp lý hỗ trợ hợp tác hóa, cũng như thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, là yếu tố quyết định để đạt được mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam trong tương lai.

Thế Duy
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Năng lượng tái tạo

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên. Bài 1: Những người thợ bám rừng kết nối nguồn sáng

Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên. Bài 1: Những người thợ bám rừng kết nối nguồn sáng

Không quản ngại khó khăn của địa hình, thời tiết, những cán bộ, kỹ sư, công nhân vẫn bám trụ ngày đêm, miệt mài thi công đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên.
NSMO gấp rút triển khai phương án cung cấp điện mùa nắng nóng

NSMO gấp rút triển khai phương án cung cấp điện mùa nắng nóng

Theo dự báo, từ cuối tháng 5, nắng nóng sẽ trở nên khắc nghiệt, kéo theo nhu cầu điện. Trước tình hình này, NSMO đã lên phương án cung cấp điện.
EVNNPC: Đóng điện Trạm biến áp 220kV Phú Bình 2 và đường dây rẽ Thái Nguyên – Bắc Giang

EVNNPC: Đóng điện Trạm biến áp 220kV Phú Bình 2 và đường dây rẽ Thái Nguyên – Bắc Giang

Vừa qua, EVNNPC, đã hoàn thành và đóng điện thành công công trình trọng điểm Trạm biến áp (TBA) 220kV Phú Bình 2 và đường dây rẽ Thái Nguyên – Bắc Giang
Nhiệt điện Nghi Sơn ứng dụng nhiều công nghệ mới trong hiệu chỉnh Lò hơi - Tuabin

Nhiệt điện Nghi Sơn ứng dụng nhiều công nghệ mới trong hiệu chỉnh Lò hơi - Tuabin

Trước làn sóng số hóa, Nhiệt điện Nghi Sơn ứng dụng công nghệ hiện đại hiệu chỉnh Lò hơi - Tuabin, tăng hiệu suất, giảm phát thải và tối ưu vận hành.
Sắp diễn ra diễn đàn và triển lãm quốc tế năng lượng

Sắp diễn ra diễn đàn và triển lãm quốc tế năng lượng

Từ 24 - 26/4, sẽ diễn ra Triển lãm Quốc tế năng lượng Việt Nam - Trung Quốc - ASEAN 2025 và Diễn đàn Quốc tế năng lượng Việt Nam - Trung Quốc - ASEAN 2025.

Tin cùng chuyên mục

Đầu tư năng lượng sạch tại Anh tăng tốc nhờ cải cách lưới điện

Đầu tư năng lượng sạch tại Anh tăng tốc nhờ cải cách lưới điện

Chính phủ Anh mới đây cho biết, các doanh nghiệp đầu tư, cung cấp năng lượng sạch sẽ được ưu tiên kết nối với lưới điện.
Chuyển đổi năng lượng: Ai dẫn dắt, ai hưởng lợi?

Chuyển đổi năng lượng: Ai dẫn dắt, ai hưởng lợi?

Thảo luận về giải pháp đổi mới sáng tạo trong chuyển đổi năng lượng hiệu quả, nhiều diễn giả đặt câu hỏi “Ai dẫn dắt, ai hưởng lợi trong quá trình này?".
Lưới điện truyền tải không bị ảnh hưởng bởi cháy rừng tại Kim Bảng

Lưới điện truyền tải không bị ảnh hưởng bởi cháy rừng tại Kim Bảng

Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia cho biết, cháy rừng tại Kim Bảng (Hà Nam) không ảnh hưởng đến hệ thống truyền tải điện quốc gia.
Đức hướng tới kỷ lục mới về điện gió trong năm 2025

Đức hướng tới kỷ lục mới về điện gió trong năm 2025

Đức đã phê duyệt các dự án điện gió trên bờ mới với tổng công suất hơn 4.000 megawatt (MW) và lắp đặt thêm hơn 1.000 MW trong quý I năm 2025.
Thực hiện Nghị quyết 55 ở Vĩnh Phúc! Bài cuối: Từ tiết kiệm đến tái cấu trúc ngành công nghiệp

Thực hiện Nghị quyết 55 ở Vĩnh Phúc! Bài cuối: Từ tiết kiệm đến tái cấu trúc ngành công nghiệp

Để thực hiện Nghị quyết 55 hiệu quả, Vĩnh Phúc từng bước chuyển đổi mô hình năng lượng và tái cấu trúc công nghiệp theo hướng xanh, sạch, thông minh.
Những điểm mới của Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Những điểm mới của Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Quy hoạch điện VIII điều chỉnh vừa được phê duyệt, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong định hướng phát triển ngành điện lực Việt Nam với nhiều điểm nhấn.
Tiết kiệm điện: Không phải ‘trend’ - là trách nhiệm!

Tiết kiệm điện: Không phải ‘trend’ - là trách nhiệm!

Tiết kiệm điện không phải trào lưu nhất thời, mà là trách nhiệm lâu dài với đất nước, môi trường và thế hệ tương lai. Trách nhiệm ấy thuộc về tất cả chúng ta.
Cơ cấu nguồn điện theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đến năm 2030 và 2050

Cơ cấu nguồn điện theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đến năm 2030 và 2050

Thủ tướng Chính phủ vừa có Quyết định 768/QĐ-TTg, phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, trong đó có nêu rõ cơ cấu nguồn điện của Việt Nam đến 2030 và 2050.
Sản lượng điện sạch giảm, châu Âu đối mặt phát thải tăng

Sản lượng điện sạch giảm, châu Âu đối mặt phát thải tăng

Ngành điện lực châu Âu đã thải ra lượng khí CO₂ nhiều hơn trong quý đầu tiên của năm 2025 so với bất kỳ quý nào kể từ đầu năm 2023.
Chính thức phê duyệt Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Chính thức phê duyệt Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Ngày 15/4, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã ký Quyết định số 768/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.
Ninh Thuận tăng tốc, đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà đầu tư triển khai Dự án Nhiệt điện khí LNG Cà Ná

Ninh Thuận tăng tốc, đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà đầu tư triển khai Dự án Nhiệt điện khí LNG Cà Ná

Dự án Nhà máy nhiệt điện LNG Cà Ná (Ninh Thuận) mục tiêu hình thành một nhà máy điện công suất 1.500 MW, kho cảng LNG công suất từ 1 đến 1,2 triệu tấn LNG/năm.
PC Hải Phòng: Diễn tập phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn 2025

PC Hải Phòng: Diễn tập phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn 2025

Công ty TNHH MTV Điện lực Hải Phòng (PC Hải Phòng) tổ chức diễn tập PCTT và TKCN nhằm nâng cao hiệu quả ứng phó thiên tai trong bối cảnh ngày càng phức tạp.
Vĩnh Phúc thực hiện Nghị quyết 55 - Bài 2: Chuyển đổi xanh nhờ tiết kiệm năng lượng

Vĩnh Phúc thực hiện Nghị quyết 55 - Bài 2: Chuyển đổi xanh nhờ tiết kiệm năng lượng

Từ nền tảng nhận thức cộng đồng, Vĩnh Phúc đang thực hiện đồng bộ nhiều chính sách tiết kiệm năng lượng trong đó tập trung vào chuyển đổi xanh, bền vững.
Mùa khô bất thường: NSMO chủ động ‘chạy trước’ nắng nóng

Mùa khô bất thường: NSMO chủ động ‘chạy trước’ nắng nóng

NSMO đã họp với cơ quan khí tượng, thủy văn để xây dựng phương án vận hành hệ thống điện hiệu quả, ứng phó nắng nóng và thiếu nước trong mùa khô 2025.
EVNCPC gắn biển công trình Trạm biến áp 110kV Cảng Quy Nhơn

EVNCPC gắn biển công trình Trạm biến áp 110kV Cảng Quy Nhơn

Đảng ủy EVNCPC tổ chức Lễ gắn biển công trình Trạm biến áp 110kV Cảng Quy Nhơn và đấu nối chào mừng Đại hội Đảng bộ EVN lần thứ IV.
Bộ Công Thương phê duyệt khung giá phát điện than năm 2025

Bộ Công Thương phê duyệt khung giá phát điện than năm 2025

Bộ Công Thương ký quyết định số 1009/QĐ-BCT ngày 14/4/2025 phê duyệt khung giá phát điện nhà máy nhiệt điện than năm 2025.
Bộ Công Thương phê duyệt khung giá nhập khẩu điện từ Lào

Bộ Công Thương phê duyệt khung giá nhập khẩu điện từ Lào

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định số 1007/QĐ-BCT ngày 14/4 về phê duyệt khung giá nhập khẩu điện từ Lào về Việt Nam từ ngày 31/12/2025.
Bà Rịa - Vũng Tàu: Nguyên nhân tiền điện tăng vọt thời gian qua

Bà Rịa - Vũng Tàu: Nguyên nhân tiền điện tăng vọt thời gian qua

Do thời tiết nắng nóng kéo dài trong thời gian qua, người dân tại Bà Rịa - Vũng Tàu đang phải chi trả tiền điện tăng vọt.
Bộ Công Thương phê duyệt khung giá phát điện sinh khối năm 2025

Bộ Công Thương phê duyệt khung giá phát điện sinh khối năm 2025

Bộ Công Thương vừa ký quyết định số 1008/QĐ-BCT ngày 14/4/2025 phê duyệt khung giá phát điện nhà máy điện sinh khối năm 2025.
Tập trung gỡ vướng các dự án điện năng lượng tái tạo

Tập trung gỡ vướng các dự án điện năng lượng tái tạo

Tập trung gỡ vướng dự án điện năng lượng tái tạo trong tháng 5/2025; khó khăn, vướng mắc của đơn vị nào thì đơn vị phải có trách nhiệm xem xét, xử lý, tháo gỡ.
Mobile VerionPhiên bản di động