Độc đáo “Làng họa sỹ” Cổ Đô

Du khách thăm quan Bảo tàng Mỹ thuật Cổ Đô

Đến với Làng họa sỹ chân đất

Từ trung tâm thành phố Hà Nội đi theo quốc lộ 32 đến thị xã Sơn Tây rồi đi tiếp lên Ba Vì, chỉ mất khoảng 1h45 phút cho gần 70km chúng tôi đã có mặt tại làng Cổ Đô- nơi được mệnh danh là “Làng họa sỹ chân đất”.

Chia sẻ với phóng viên, họa sỹ Ngọc Nho – CLB Mỹ thuật Cổ Đô cho biết “được mệnh danh là những họa sỹ chân đất bởi Làng Cổ Đô đã đóng góp cho giới Mỹ thuật Việt Nam hơn 170 họa sỹ và hiện tại làng đang có hơn 100 họa sỹ, tất cả những họa sỹ của làng đều là những người nông dân “chân lấm tay bùn”. Sau mỗi buổi đi làm đồng về những người nông dân yêu thích hội họa lại ngồi bên giá vẽ. Chúng tôi chủ yếu vẽ tranh phong cảnh làng quê, cuộc sống của người dân vùng nông thôn, chủ yếu là chất liệu sơn dầu”.

Làng Cổ Đô có từ thời Hùng Vương, trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, thử thách khắc nghiệt của thời gian, trải dàn cho đến nay, ngoài sự nổi tiếng bởi làng họa sỹ, Cổ Đô còn được biết đến là vùng đất địa linh nhân kiệt. Cho nên cái tơ duyên văn chương thủa trước của các bậc tiền nhân như cha con cụ Nguyễn Công Hoàn, được tôn vinh thơ - phú là Tứ Hổ Tràng An, Tiến sĩ Lục bộ Thượng Thư Nguyễn Bá Lân được tôn vinh thơ - phú là An Nam Tứ Đại Tài hay Tiến sĩ Lưỡng Quốc Thượng Thư Nguyễn Sư Mạnh… còn mãi đến tận ngày nay. Không chỉ có vậy ngày nay làng Cổ Đô có một nét văn hóa nữa mà ít có làng quê nào vinh dự có được sự tôn vinh: Làng họa sỹ.

Đoàn khảo sát đến thăm Địa chỉ đỏ cách mạng, nhà riêng ông Nguyễn Văn Lũy (Chủ tịch Ủy ban lâm thời huyện Quảng Oai năm 1945), nay trở thành nhà truyền thống xã Cổ Đô, nơi các họa sĩ mở lớp dạy vẽ miễn phí

Nằm bên dòng sông Nhị Hà ngày đêm tràn đầy sóng gió cùng giải đê như tấm lụa hồng, choàng lên cánh đồng mênh mông xanh rờn sóng lúa, những vườn cây ăn trái mùa nào thức ấy và sự trù phú của nguồn lợi thủy sản từ dòng sông Nhị Hà mang lại đã tạo cho tâm hồn người dân nơi đây phóng khoáng, chân thật và cũng hết sức tinh tế.Tất cả những vẻ đẹp đó đều được các họa sĩ Cổ Đô đưa vào trong các tác phẩm của mình.

Làng Cổ Đô mang dáng dấp của ngôi làng Bắc bộ truyền thống với những hàng cau, ngôi nhà ngói cổ kính nhưng ở đây trở nên đặc biệt hơn khi làng có đến hơn 30 người là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Cổ Đô cũng là làng “độc nhất vô nhị” khi có đến 2 bảo tàng về hội họa: Bảo tàng Mỹ thuật Cổ Đô và Bảo tàng họa sĩ Sĩ Tốt và Gia đình.

Bảo tàng Sĩ Tốt và Gia đình

Bảo tàng Mỹ thuật Cổ Đô chính thức hoạt động chuyên nghiệp từ đầu năm 2016. “Bảo tàng họa sĩ Sĩ Tốt và Gia đình” đặt tại nhà riêng của cố họa sĩ Sĩ Tốt, một họa sĩ lão thành với những bức tranh nổi tiếng như “Tiếng đàn bầu”, “Bế con”... Bên cạnh đó, các họa sĩ của làng còn rất nhiều phòng tranh tại gia, trưng bày những bức tranh do chính chủ nhà “múa cọ”.

Câu lạc bộ Mỹ thuật Cổ Đô đã được thành lập trên cơ sở quy tụ những người dân Cổ Đô yêu nghệ thuật hội họa. Hiện Câu lạc bộ Mỹ thuật Cổ Đô có 49 thành viên đã mở được nhiều cuộc triển lãm trong và ngoài thành phố. Ngoài sáng tác tranh, thành viên câu lạc bộ còn mở nhiều lớp dạy mỹ thuật miễn phí cho trẻ em trong khu vực.

Với những nét độc đáo “độc nhất vô nhị” cùng với những di tích lịch sử văn hóa phong phú như: Đền thời Tiến sỹ Lục bộ Thượng thư Nguyễn Bá Lân, Tiến sĩ Lưỡng Quốc Thượng Thư Nguyễn Sư Mạnh, khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đình làng Viên Châu…. Đây là nét riêng đặc biệt của Cổ Đô mà không nơi nào có được, và kỳ vọng sẽ trở thành điểm đến độc đáo, hấp dẫn đối với du khách đặc biệt là khách quốc tế khi đến với Hà Nội

Để Cổ Đô trở thành điểm du lịch:

Điểm nhấn của Cổ Đô là một làng có nhiều họa sĩ, đồng thời cũng là một làng ven sông với những nếp sinh hoạt bình dị. Ông Nguyễn Minh Đức - Chủ tịch UBND xã Cổ Đô khẳng định “ nếu được đầu tư đúng mức, Cổ Đô sẽ trở thành một điểm đến hấp dẫn. Tuy nhiên, chặng đường để Cổ Đô thực sự trở thành một địa phương mạnh về du lịch còn dài và nhiều khó khăn như: cơ sở hạ tầng cho phát triển du lịch, Cổ Đô chưa có cơ sở lưu trú; còn thiếu các bảng biển chỉ dẫn du khách, môi trường cảnh quan còn hạn chế,… ngay cả 2 bảo tàng mỹ thuật cũng chưa có sự sắp xếp và bố cục các bức tranh trong bảo tàng chưa hợp lý, chưa đáp ứng được tiêu chuẩn của một bảo tàng…”

Để đưa Cổ Đô trở thành sản phẩm du lịch, Ngày 20/11/2017 Sở Du lịch Hà Nội đã ban hành Kế hoạch 108/KH-SDL về Phát triển sản phẩm du lịch tại xã Cổ Đô, huyện Ba Vì, TP. Hà Nội. Theo đó, Kế hoạch sẽ tập trung và công tác đào tạo, tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá sản phẩm du lịch tại địa phương; Nâng cao sản phẩm du lịch, dịch vụ phục vụ du khách; Chỉnh trang hạ tầng kỹ thuật, môi trường, cảnh quan… nhằm từng bước xây dựng và hoàn chỉnh sản phẩm du lịch để góp phần duy trì và lưu giữ nét văn hóa hiếm có mang tính truyền thống của Cổ Đô nói riêng và của Ba Vì nói chung.

Để thực hiện kế hoạch trên Sở Du lịch Hà Nội đã cùng các phòng, ban chức năng của huyện Ba Vì, UBND xã Cổ Đô cùng một số doanh nghiệp đã tổ chức các cuộc khảo sát để có những quyết định trong công tác đầu tư.

Cũng theo ông Nguyễn Minh Đức cho biết “tại cuộc khảo sát ngày 3/8 vừa qua, Sở Du lịch cùng với các doanh nghiệp và chính quyền xã đã thống nhất những hạng mục ưu tiên cần được đầu tư và triển khai trước trong năm 2018 thông qua nguồn ngân sách của Sở Du lịch và xã hội hóa của các doanh nghiệp. Cụ thể, Sở sẽ đầu tư thêm 2 biển chỉ dẫn du lịch, tổ chức thêm 2 lớp đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về du lịch cho các cán bộ quản lý và người dân tại địa phương. Đối với dự án con đường bích họa qua khảo sát chúng tôi thấy có 3 tuyến đường có thể triển khai trước như tuyến đường từ Bảo tàng Sĩ Tốt đến Nhà thờ Nguyễn Sư Mạnh, hay tuyến đường nối từ Cổ Đô đến Phú Cường… Tuy nhiên chúng tôi sẽ triển khai 1 tuyến trước trong năm nay để từ đó rút kinh nghiệm và kêu gọi các doanh nghiệp hỗ trợ nguyên vật liệu cho những tuyến đường còn lại, ý tưởng và nguồn nhân lực để vẽ các bích họa sẽ do các họa sỹ của Cổ Đô đảm nhiệm”.

“Đối với ghế đá trong tổng số hơn 70 ghế đá qua khảo sát cần đặt tại 7 điểm thăm quan, di tích thì chúng tôi thấy trong đó có điểm Nhà văn hóa Cổ Đô (tại tổ 4) , Bảo tàng Mỹ thuật và khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh cần đầu tư trước với số lượng khoảng 20 ghế đá. Hạng mục này do Công ty Phong Hà tài trợ”. Ông Đức chia sẻ.

Ngoài ra, VNPT Hà Nội cũng cam kết nhanh chóng tiến hành lắp đặt 12 địa điểm wifi cùng một trạm thu phát sóng di động BTS nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ di động tại địa phương cũng như xóa những “điểm đen” về mạng di động. Cùng với đó, Sở Du lịch Hà Nội cũng tiến hành công tác xây dựng các phim tuyên truyền quảng bá về du lịch Cổ Đô thông qua giao diện 360⁰.

Đối với hạng mục cây xanh, hoa trồng tại các tuyến đường làng, ngõ xóm trong làng cũng như đảm bảo vệ sinh môi trường, cảnh quan xanh-sạch-đẹp sẽ do xã cùng với người dân tại địa phương đảm nhiệm. Hiện tại công tác này đã từng bước được triển khai và bước đầu đã tạo ấn tượng tốt đối với du khách đến thăm quan.

Với những hành động cụ thể và sự vào cuộc quyết liệt của Sở Du lịch cùng chính quyền, người dân địa phương và doanh nghiệp, chắc chắn Cổ Đô sẽ là địa điểm du lịch được đông đảo du khách ưu tiên lựa chọn khi đến với Hà Nội.