Đánh thức giá trị nông sản

Ứng dụng khoa học và công nghệ nâng cao năng suất, chất lượng

Nâng cao năng suất, chất lượng

KH&CN được xem là một trong những nhân tố quan trọng giúp tăng năng suất, chất lượng của sản phẩm nông nghiệp trong thời gian qua. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), KH&CN đã đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, 38% giá trị gia tăng trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi.

Chia sẻ về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc cho biết, nhờ ứng dụng KH&CN, năng suất một số vật nuôi, cây trồng của Việt Nam đạt cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Cụ thể, năng suất lúa cao nhất trong các nước ASEAN, cà phê có năng suất đứng thứ 2 trên thế giới (sau Brazil), năng suất hồ tiêu đứng đầu thế giới, cao su đứng thứ 2 thế giới (sau Ấn Độ), cá tra với năng suất 500 tấn/ha cũng cao nhất thế giới. Đặc biệt hơn, trong lĩnh vực nông nghiệp đã xuất hiện ngày càng nhiều doanh nghiệp (DN) KH&CN, DN đăng ký hoạt động KH&CN, DN công nghệ cao ứng dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại để phát triển sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị.

Điển hình như Tập đoàn TH True Milk, nhờ áp dụng công nghệ cao theo chuỗi giá trị sản phẩm sữa, từ khâu giống bò, giống cỏ đến công nghệ canh tác, chăn nuôi, thu hoạch, chế biến và tiêu thụ sản phẩm, từ năm 2012, doanh thu đạt trên 2.000 tỷ đồng, năm 2015, đạt 15.000 tỷ đồng, năm 2017, đạt trên 23.000 tỷ đồng. Theo tính toán, 1 ha đất canh tác đã đem lại giá trị từ 500 - 1.500 triệu đồng so với chỉ 70 - 80 triệu đồng trước đây.

Hay, Tập đoàn Lộc Trời đã đầu tư xây dựng 5 nhà máy chế biến có mạng lưới phân phối thuốc bảo vệ thực vật và 1 nhà máy sản xuất phân hữu cơ. Từ năm 2010 - 2017, tập đoàn đã thực hiện chuỗi sản xuất lúa gạo theo quy trình bền vững thông qua mô hình “Cánh đồng lớn”, xây dựng vùng nguyên liệu, ký hợp đồng tiêu thụ với bà con nông dân. Nhờ đó, Nhật Bản - thị trường rất khắt khe, đòi hỏi nghiêm ngặt về chất lượng đã chấp nhận các sản phẩm của Lộc Trời.

Hỗ trợ ứng dụng công nghệ

Hiện nay, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ được thúc đẩy mạnh mẽ với sự quan tâm cao của Chính phủ, các bộ, ngành, DN. Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ đã giao Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo hệ thống ngân hàng thương mại triển khai gói tín dụng ưu đãi lên tới 100 nghìn tỷ đồng cho nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch. Bộ NN&PTNT đã xây dựng và ban hành Tiêu chí xác định chương trình, dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch... Đến nay, đã có khoảng 6.400 khách hàng là DN, cá nhân được các ngân hàng cho vay khoảng 36.000 tỷ đồng (chiếm 36% gói tín dụng) để sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch

Ông Nguyễn Lân Hùng - Tổng thư ký Hội các ngành sinh học Việt Nam - cho rằng, vấn đề quan trọng để phát triển KH&CN trong lĩnh vực nông nghiệp là các nhà khoa học cần được “đặt hàng”, phải biết DN và nông dân đang cần gì để bắt tay vào nghiên cứu, như thế mới giải quyết được thực tiễn.

Theo các chuyên gia, các cơ quan chức năng cần tổ chức hướng dẫn nông dân về canh tác sạch, an toàn; khuyến khích, khen thưởng và tiếp thị tìm thị trường cho nông sản sạch; kết nối nông dân để chia sẻ thông tin thị trường; có chính sách hỗ trợ DN lớn sử dụng công nghệ cao; đồng thời kết nối DN và nông dân…