Đại biểu Quốc hội nghẹn ngào khi phản hồi phần trả lời của Chánh án TAND tối cao

Chiều 21/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2023.

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy - đoàn Đà Nẵng nhắc lại ý kiến đã nêu sáng 20/11 về 2 vụ án liên quan đất đai xảy ra tại TP. Đà Nẵng trong các năm 2010, 2011.

Thứ nhất là vụ Phan Văn Anh Vũ và các bị cáo phạm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Thứ hai là vụ Trần Văn Minh và các bị cáo phạm tội Vi phạm quy định về sử dụng, quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Bà Thuý nhận định cả hai vụ không thống nhất trong cách xác định trị giá thiệt hại tài sản.

Buổi thảo luận chiều nay, bà Nguyễn Thị Kim Thúy cho biết, qua phát biểu, Chánh án đã phản ánh 2 vấn đề: Một là, về hành lang pháp lý, hội đồng thẩm phán Toà đã có Nghị quyết hướng dẫn xác định hậu quả tại thời điểm xảy ra hành vi phạm tội.

Hai là, những vụ án xảy ra trước khi có Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao mà trái với Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán thì cần xem xét lại.

Trong sự xúc động, nữ đại biểu đoàn Đà Nẵng khẳng định, trong bài phát biểu bà không hề can thiệp vào trình tự tố tụng của tòa án, mà chỉ phản ánh ý kiến của cử tri về việc áp dụng pháp luật còn thiếu thống nhất trong xét xử hai vụ án cùng liên quan đến tài sản nhà nước tại Đà Nẵng.

Từ đó đề nghị chánh án làm rõ, vì sao tòa án lại áp dụng không thống nhất việc xác định trị giá tài sản thiệt hại đối với 3 tài sản nhà nước ở 2 vụ án đã nêu.

"Mỗi cán bộ đều là công bộc của dân, cần trân trọng lắng nghe ý kiến của dân, việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân thì phải hết sức tránh" - đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nghẹn ngào.

Với ý kiến của đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy, Chánh án Toà án nhân dân tối cao Nguyễn Hoà Bình cho rằng, nếu hai vụ án đó có vấn đề, việc xem xét cần theo đúng thủ tục, trình tự. Toàn dân đều có quyền phát hiện, kiến nghị, nhưng việc kiến nghị cần theo đúng quy trình, thủ tục.

Việc phát hiện không phải đại biểu Quốc hội mà toàn dân đều có quyền phát hiện và kiến nghị nhưng cần kiến nghị theo đúng quy trình, thủ tục.

"Đây là sự kiện tố tụng nên cần chuyên môn rất sâu, tôi đề nghị đại biểu nếu quan tâm đến điều này chúng tôi mời đại biểu đến Toà án nhân dân tối cao để bàn lại trình tự thủ tục tố tụng và bàn lại nội dung vụ án, tránh mất thời gian của Quốc hội" - ông Nguyễn Hoà Bình nói và khẳng định, tất cả các án mà không đúng thì sẽ xem xét lại theo đúng trình tự, thủ tục.

Nói thêm về vấn đề này, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, cần phải phân biệt chiếm đoạt khác với thiệt hại. Trong đó, thiệt hại cần xác định ở thời điểm khởi tố vụ án hay thời điểm tội phạm xảy ra - đây là vấn đề phải suy nghĩ.

Theo ông Lê Minh Trí, trên thực tiễn, liên quan đến khách thể bị xâm hại với hành vi xâm hại chiếm đoạt tài sản nhà nước là tài sản công, nhà đất công sản có việc: Trong một vụ án, đặc thù bất động sản lên giá rất nhanh, thậm chí chỉ 5 - 7 năm lên 5-10 lần.

Theo Viện trưởng, chúng ta phải phân biệt loại nhà đất công bị xâm hại là một dạng; dạng thứ hai là tội phạm xâm hại đến trật tự quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng, thì thời điểm người phạm tội thực hiện hành vi này chưa xảy ra ngay hậu quả, mà hành vi này diễn ra một thời gian, đến khi bị phát hiện, ngăn chặn thì các công trình, dự án bị ngừng thi công… lúc đó mới phát sinh hậu quả.

Đối với trường hợp của Phan Văn Anh Vũ với hành vi phạm tội chiếm đoạt nhiều tài sản ở TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, theo Viện trưởng Lê Minh Trí, nếu tính giá ở thời điểm phạm tội, Phan Văn Anh Vũ chỉ bán vài cái thôi là huề tiền, còn nhiều có khi giàu to.

Ông Trí cho rằng, người ra quyết định hành chính nhưng vi phạm pháp luật để đối tượng chiếm đoạt tài sản của nhà nước; nếu bây giờ, chúng ta lại dựa vào thời điểm ra quyết định hành chính vi phạm pháp luật đó làm căn cứ để tính giá trị thiệt hại của nhà nước thì không hợp lý.

"Bởi, giá nhà đất đã tăng lên 10 lần, nếu chỉ tính ở thời điểm phạm tội cách đây 10 năm, tài sản lúc đó, giả sử có một tỷ thôi, giờ 20 tỷ rồi. Chúng ta làm như vậy không được" - ông Trí nói.