Cuộc chiến chống tin giả: Thách thức đối với an ninh mạng

Gần đây, thông tin về tinh giản và sắp xếp lại bộ máy các bộ, ngành theo Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khoá XII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả (Nghị quyết 18), đã xuất hiện rất nhiều thông tin chưa được kiểm chứng, tin giả được lan truyền trên mạng xã hội gây nhiễu loạn thông tin.

Hay việc mạng xã hội lan truyền, chia sẻ các thông tin về đề xuất chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức diện tinh giản, nghỉ việc khi sắp xếp lại bộ máy các bộ, ngành đã thu hút, lôi kéo rất đông người dùng mạng xã hội vào bình luận và chia sẻ. Trong đó, không ít các bình luận mang tính chất xuyên tạc, kích động. Tuy nhiên, đây không phải là văn bản chính thức của cơ quan chức năng nhà nước đưa ra mà chỉ là những thông tin được cắt cúp, chỉnh sửa từ văn bản nào đó và được tung lên mạng xã hội.

Trước những thông tin lan truyền đó, Bộ Nội vụ đã ra thông tin chính thức về vấn đề này. Theo Bộ Nội vụ, thông tin đang được lan truyền, chia sẻ trên mạng xã hội là không chính xác. Đây không phải là văn bản của bộ nghiên cứu, tham mưu đề xuất, báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến.

Ngoài ra, mạng xã hội cũng xuất hiện nhiều thông tin, hình ảnh danh sách các tỉnh, thành phố trên cả nước sẽ phải thực hiện việc sáp nhập. Các thông tin này nhanh chóng được lan truyền bởi rất nhiều lượt chia sẻ đã gây tâm lý lo lắng cho người dân, nhất là đội ngũ cán bộ, công chức đang làm việc ở các địa phương.

Gần đây nhất với hành vi đăng, chia sẻ những thông tin giả, nhiều người dùng mạng xã hội đã bị cơ quan chức năng xử lý. Chẳng hạn, ông N.V.M ở Nghệ An bị phạt 5 triệu đồng do đăng tải thông tin “sáp nhập tỉnh” trên tài khoản cá nhân nhưng chưa kiểm chứng; hay ông L.V.T cũng đã được Phòng An ninh chính trị Công an tỉnh Nghệ An triệu tập và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 5 triệu đồng do đăng tải nội dung “Kế hoạch sáp nhập các cơ quan từ trung ương đến địa phương” nhưng chưa kiểm chứng, với mục đích tăng tương tác.

Theo Bộ Nội vụ, các thông tin, hình ảnh đang lan truyền trên mạng xã hội là không đúng và hiện chưa có chủ trương sáp nhập tỉnh, thành phố ngay.

Các chuyên gia an ninh mạnh cho rằng, sự bùng nổ của công nghệ, đặc biệt là mạng xã hội, đã tạo điều kiện cho việc tiếp cận thông tin trực tuyến tăng vọt. Tuy nhiên, thói quen chia sẻ nhanh chóng những tin “hot”, “lạ”, “sốc” mà không kiểm chứng của người dùng đã vô tình tiếp tay cho tin giả lan truyền mạnh mẽ, gây ra hậu quả tiêu cực cho xã hội.

Không ít người, vì hạn chế nhận thức hoặc động cơ cá nhân, cố tình phát tán tin sai lệch, độc hại, hoặc tiếp tay cho việc này. Hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến cộng đồng mà còn gây ra hậu quả nghiêm trọng cho cả người phát tán và người tiếp nhận. Pháp luật Việt Nam đã có những quy định cụ thể về xử phạt vi phạm thông tin trên mạng, bao gồm cả phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong bối cảnh số hóa, khi mà phần lớn cuộc sống và công việc của người dân đều gắn liền với không gian mạng, tiếp nhận và lan truyền thông tin trực tuyến đã trở thành nhu cầu thiết yếu. Vì vậy, việc tuân thủ pháp luật và xây dựng văn hóa sử dụng mạng lành mạnh vô cùng quan trọng.

Để trở thành người dùng mạng văn minh, mỗi cá nhân cần có ý thức kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ và “chia sẻ có trách nhiệm”. Các cơ quan chức năng cũng cần tăng cường giám sát, phản hồi và xử lý thông tin sai lệch để bảo vệ người dân khỏi sự hoang mang và lo lắng.

Đồng thời, việc tự nhận thức và trách nhiệm của mỗi người dùng là yếu tố quyết định trong cuộc chiến chống lại tin giả. Nếu không tự trang bị cho mình khả năng phòng vệ trước tin giả, bất kỳ ai cũng có thể trở thành nạn nhân, gây những hậu quả khó lường.