Có nên quy hoạch nơi hút thuốc?

Một nơi được quy hoạch hút thuốc lá tại Học viện Samsung (Hàn Quốc)

Cấm vẫn hút

Theo quy định tại Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá thì các cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em, cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao là những nơi cấm hút thuốc lá hoàn toàn. Bên cạnh đó, Luật cũng quy định địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà như: Nơi làm việc, trường cao đẳng, đại học, học viện, trên phương tiện giao thông công cộng và các điểm công cộng khác.

Tuy nhiên, ở một số nơi trong nhà vẫn có thể hút thuốc như: Khu vực cách ly của sân bay, quán bar, karaoke, vũ trường, khách sạn và cơ sở lưu trú du lịch, phương tiện giao thông công cộng là tàu thủy, tàu hỏa. Những nơi này phải bảo đảm các điều kiện như: Có phòng và hệ thống thông khí tách biệt với khu vực không hút thuốc lá, dụng cụ chứa các mẩu, tàn thuốc lá, biển báo tại các vị trí phù hợp, dễ quan sát và thiết bị phòng cháy, chữa cháy.

Quy định là vậy, đặc biệt cũng đã có nhiều chế tài xử phạt nhưng tình trạng hút thuốc ở các nơi kể trên vẫn diễn ra phổ biến.

Nhiều chuyên gia nhận định rằng, chúng ta chỉ có thể giảm thiểu việc hút thuốc chứ không thể cấm hoàn toàn mội người hút thuốc vì Việt Nam vẫn là nơi sản xuất, nhập khẩu, buôn bán thuốc lá. Hơn nữa, theo lập luận khác, việc hút thuốc lá cũng giống như uống chè, rượu, cà phê... đó là nhu cầu và quyền của họ. Nghĩa là có cung sẽ có cầu và ngược lại.

Có cần một quy hoạch?

Việc cho ra đời các văn bản luật nhằm giảm thiểu tối đa việc hút thuốc, bảo vệ sức khỏe con người, môi trường sống cũng như tránh được nhiều hệ lụy khác là điều cần thiết. Tuy nhiên các chính sách cần dễ áp dụng vào cuộc sống mới mong đạt được hiệu quả cao.

Tại Hàn Quốc, có rất nhiều loại thuốc lá bày bán công khai nhưng bán đồng giá. Tỷ lệ người dân tuổi trưởng thành và cả nữ giới hút thuốc khá phổ biến. Trước đây, Chính phủ cũng đã có nhiều biện pháp nhằm thực thi “Lệnh cấm hút thuốc lá” như: Tăng giá bán, tăng mức phạt hành chính, quy định cấm hút thuốc ở những nơi công cộng, trong nhà... Thế nhưng dường như chính sách này cũng không hiệu quả cho lắm khi nhu cầu vẫn cao. Năm 2015, họ đã phải sửa đổi một số điều khoản sao cho phù hợp với thực tế. Trong đó, những địa điểm công cộng có điều kiện cần xây dựng phòng hút thuốc, nhưng việc bố trí phòng hút thuốc phải có tiêu chuẩn tương ứng.

Theo quan sát của chúng tôi, dù nhiều người hút thuốc nhưng các loại thuốc của Hàn Quốc rất nhẹ và ít khói. Hầu như những nơi có quy định (có biển) cấm hút thuốc như trên phương tiện công cộng, nhà hàng, khu vui chơi giải trí, nơi làm việc.... tuyệt nhiên không thấy ai hút thuốc. Nhưng ở dọc đường phố, trước cửa các khu nhà cao tầng, thậm chí các công sở, trường học, sân bay đều có chỗ cho người hút thuốc, có bàn, ghế ngồi, có nơi để rác, đặc biệt có rất nhiều cây xanh.

Hỏi chuyện nhiều thanh niên Hàn Quốc có hút thuốc, họ cho biết: Chúng tôi hài lòng với những nơi hút thuốc tập trung như vậy và cảm thấy mình được tôn trọng. Bù lại chúng tôi cũng chấp hành đúng quy định của Chính phủ, hút thuốc có trách nhiệm hơn như: Đúng nơi đúng chỗ, không xả rác ra môi trường. Và những người này cũng thừa nhận, việc đi lại từ nơi làm việc xuống nơi được hút thuốc quá xa cũng là một nguyên nhân khiến họ giảm lượng thuốc hút trong ngày.