Cải tiến biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt: Đảm bảo nhiều lợi ích

Đại diện Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc thang được thực hiện theo nguyên tắc như: Đảm bảo hiệu quả sản xuất, kinh doanh; giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt giữ nguyên như tính toán theo cơ cấu tại Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg sát với giá bán lẻ điện bình quân được duyệt; đảm bảo thuận lợi cho hộ sử dụng điện cũng như thuận lợi cho quản trị doanh nghiệp; đảm bảo nâng cao tính công khai, minh bạch trong việc thực hiện giá bán điện; khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả và công bằng xã hội; khắc phục được tình trạng hóa đơn tiền điện biến động trong những tháng đổi mùa...

Trên cơ sở báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) về Đề án Cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, ý kiến của các cơ quan, đơn vị có liên quan, Cục Điều tiết điện lực đã xem xét, xây dựng phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc thang để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.

Về các phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, Bộ Công Thương đề xuất 4 phương án bao gồm 1 bậc, 3 bậc, 4 bậc và 5 bậc, trong đó phương án 5 bậc có hai kịch bản.

Theo nghiên cứu, phân tích, đánh giá của Cục Điều tiết điện lực, các phương án biểu giá từ 1 đến 4 bậc nếu được áp dụng sẽ ảnh hưởng “bất lợi” với khoảng từ 15,3-22,3 triệu hộ sử dụng điện vì sẽ phải trả thêm tiền điện. Các hộ dân này đa số là hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số, người lao động có thu nhập trung bình. Trong khi đó, các hộ tiêu thụ điện nhiều lại có lợi vì số tiền điện giảm. Thêm vào đó, số tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của nhóm bậc thang này được điều chỉnh tăng.

Đối với phương án 5 bậc, Bộ Công Thương đề xuất 2 kịch bản. Kịch bản thứ nhất, giá điện sinh hoạt bao gồm 5 bậc thang: Bậc 1 từ 0-100 kWh và giữ như mức giá bậc 1 theo biểu giá hiện hành; bậc 2 từ 101 - 200 kWh; bậc 3 từ 201 - 400 kWh; bậc 4 từ 401 - 700 kWh; bậc 5 từ 701 kWh trở lên. Kịch bản thứ hai, giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt không đổi, gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách nhà nước hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội không thay đổi; phần doanh thu thiếu được bù vào bậc trên 700 kWh; giá điện của bậc 201 - 400 kWh được gộp theo giá bình quân của bậc 4 (201 - 300 kWh) và bậc 5 (từ 301 - 400 kWh) của giá điện cũ.

Ưu điểm của kịch bản thứ nhất là đơn giản, dễ hiểu do giảm từ 6 bậc như cơ cấu biểu giá điện hiện nay xuống còn 5 bậc; tăng khoảng cách mức tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức tiêu thụ của bậc cao hơn, nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện và khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn; hạn chế được một phần tiền điện phải trả tăng cao trong những tháng đổi mùa. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội không thay đổi so với hiện hành. Mức tăng giá giữa các bậc hợp lý, chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng là 2 lần, phù hợp với xu thế chung của các nước trên thế giới nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả. Đây cũng là lý do Bộ Công Thương đề xuất lựa chọn phương án biểu giá 5 bậc thang, kịch bản thứ nhất.