BRICS đang trở thành khối địa chính trị và kinh tế quan trọng

Nhận định trên là của Giáo sư Christopher Isike, Trưởng khoa Khoa học Chính trị, Đại học Pretoria, Nam Phi.

“Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) mang đến cơ hội và thậm chí là một phương án thay thế cho các quốc gia trên thế giới…”, ông Isike nói.

Theo Giáo sư Isike, khối cũng tạo ra các động lực cho xu hướng đa phương, thúc đẩy tính đa cực và trật tự, đảm bảo sự cân bằng quyền lực và đó là điều mà các thị trường mới nổi và các quốc gia đang phát triển đặc biệt quan tâm.

Trong khi đó, ông Giang Thiên Kiều, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu BRICS tại Đại học Phúc Đán (Thượng Hải, Trung Quốc) cho rằng, với sự mở rộng của BRICS, nhóm hiện có nhiều thành viên hơn, thị trường lớn hơn và dân số đông đúc. Tất cả những điều này sẽ mang lại lợi ích, cơ hội lớn cho thương mại và đầu tư.

Nhà nghiên cứu cấp cao Vasily Kashin, Trung tâm Nghiên cứu toàn diện châu Âu và quốc tế tại Moscow cho hay, BRICS giống “câu lạc bộ các quốc gia có nhiều lợi ích chung liên quan đến phát triển kinh tế và quản trị toàn cầu… như tăng cường sự đại diện của các quốc gia”.

Hội nghị thượng đỉnh nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS lần thứ 16 khai mạc ngày 22/10 tại thành phố Kazan, thủ phủ của Cộng hòa Tatarstan thuộc Nga.

Đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên được tổ chức khi BRICS không chỉ gồm 5 nước có chữ cái đầu hiện diện trong tên của khối mà đã gồm 9 nước, với Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) gia nhập từ đầu năm nay. Ngoài ra, hội nghị lần này còn có định dạng BRICS mở rộng (BRICS+).

Được biết, tại hội nghị thượng đỉnh BRICS lần này, Tổng thống Putin có kế hoạch đề xuất thành lập một hệ thống thanh toán và tài chính toàn cầu thay thế mới nhằm củng cố vị thế của khối và bảo vệ các nước trước các lệnh trừng phạt.

Ông cũng muốn thúc đẩy việc sử dụng đồng tiền chung BRICS để định giá các giao dịch, dựa trên rổ vàng và các loại tiền tệ phi USD khác. Một hệ thống thanh toán như vậy, khi hình thành sẽ cho phép giao dịch rẻ hơn và nhanh hơn, thu hút các nền kinh tế đang phát triển cũng như thúc đẩy dòng thương mại và đầu tư.

Cũng theo Tổng thống Putin, Nga sẽ hợp tác chặt chẽ với các nước thành viên BRICS trong lĩnh vực đổi mới và kinh tế số, cùng phát triển thương mại điện tử, ứng dụng Internet vạn vật (LoT) cũng như công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

Nhà lãnh đạo Nga khẳng định, BRICS không bao giờ được xây dựng “để chống lại bất kỳ ai”. Theo ông, đây là hiệp hội của các nước cùng hợp tác dựa trên các giá trị chung, tầm nhìn chung về phát triển và trên nguyên tắc quan trọng nhất là tính đến lợi ích của nhau.

Theo số liệu được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố hồi tháng 4, trong số các thành viên BRICS, Trung Quốc có Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) theo sức mua tương đương (PPP) đứng đầu thế giới với quy mô 35.000 tỷ USD, Ấn Độ chiếm vị trí thứ ba với GDP theo PPP là 14.600 tỷ USD.

Tiếp đến là Nga đứng thứ 4 với 6.450 tỷ USD. Tính đến hết năm 2023, tỷ trọng BRICS trong nền kinh tế toàn cầu đã tăng từ 31 lên 35%.

Theo Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov, năm 2024, tỷ trọng của các nước BRICS trong GDP toàn cầu theo PPP sẽ đạt kỷ lục 36,7% so với 29,6% của Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7).

Tổng GDP của BRICS, theo Tổng thống Putin là hơn 60.000 tỷ USD so với 46.300 tỷ USD của các nước G7 (tính đến cuối năm 2023).

Bộ trưởng Siluanov lưu ý, tốc độ tăng trưởng trung bình của các nền kinh tế BRICS đạt 4,4%/năm, so với tỷ lệ trung bình toàn cầu 3,2% và tốc độ tăng trưởng chỉ 1,7% của các nước G7.

BRICS cũng là một thị trường khổng lồ với dân số hơn 3 tỷ người với 4 nước thành viên nằm trong top 10 hàng đầu thế giới về sở hữu tài nguyên khoáng sản gồm Nga đứng đầu thế giới với 75.000 tỷ USD, Iran đứng thứ 5 (ước tính 27.300 tỷ USD), Trung Quốc ở vị trí thứ 6 với 23.000 tỷ USD và Brazil đứng thứ 7 (ước tính 21.800 tỷ USD).