Bổ sung chính sách phù hợp

Cần bổ sung chính sách hỗ trợ hiệu quả hơn cho hoạt động thương mại biên giới

Hiệu quả chưa cao

Năm 2015, riêng 6 tỉnh tiếp giáp với Trung Quốc, trị giá hàng xuất khẩu (XK), nhập khẩu (NK), hàng tạm nhập từ Trung Quốc vào Việt Nam để tái xuất sang nước khác và hàng tạm nhập từ nước khác vào Việt Nam để tái xuất sang Trung Quốc lần lượt là: 17,14 tỷ USD, 49,53 tỷ USD, trên 1,541 tỷ USD và gần 3,02 tỷ USD.

Theo Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu Việt Nam, dù đã chủ động chỉ đạo các Tiểu ban mở rộng bến bãi, kho hàng, đầu tư trang thiết bị, đơn giản hóa quy trình thủ tục thông quan, kéo dài thời gian mở cửa khẩu… nhưng công tác quản lý vẫn còn một số vấn đề tồn tại, hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế phát triển thương mại của Việt Nam với các nước chung đường biên giới.

Tại Hội nghị sơ kết 3 năm triển khai hoạt động của Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu Việt Nam, ông Nguyễn Công Trưởng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đại diện Tiểu ban công tác cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn – cho biết: Tỉnh có 5 huyện biên giới, 1 cửa khẩu chính, 9 cửa khẩu phụ và 253 km đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc. Năm 2015, kim ngạch thương mại với Trung Quốc đạt gần 4 tỷ USD, trong đó hàng Việt Nam xuất sang Trung Quốc đạt 1,6 tỷ USD, riêng hàng nông sản, hoa quả XK qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn đạt 1 tỷ USD.

Tuy nhiên, theo ông Trưởng, dù kim ngạch XK hoa quả lớn nhưng phía Trung Quốc chỉ nhận hàng qua cửa khẩu Tân Thanh khiến cho hàng hóa hay bị ùn ứ tại cửa khẩu. Hơn nữa, bến bãi phía Trung Quốc khá chật hẹp, mỗi ngày chỉ tiếp nhận được 250 - 350 xe trong khi nhu cầu xuất của phía Việt Nam trung bình từ 800 - 1.000 xe/ngày khi vào vụ thu hoạch. Đó là chưa kể hàng hóa nông sản của ta chủ yếu bán thông qua thỏa thuận miệng, không có hợp đồng ràng buộc nên công tác thông quan cũng bị ảnh hưởng.

Cùng quan điểm, ông Hoàng Minh Tuấn – Vụ trưởng Vụ thương mại Biên giới và Miền núi (Bộ Công Thương) – nhấn mạnh: Tại một số cửa khẩu, lối mở, hàng hóa hợp pháp xuất xứ Việt Nam được mở tờ khai và làm đầy đủ thủ tục bên phía Việt Nam nhưng phía Trung Quốc lại yêu cầu chuyển tải sang xe biên mậu để đưa sang Trung Quốc theo hình thức chợ biên giới, nhằm tận dụng chính sách ưu đãi 8.000 Nhân dân tệ/người/ngày của Trung Quốc. Cách làm này gây chậm trễ, bất tiện cho thông quan hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam.

Cần chính sách đặc thù

Để phát triển TMBG và thúc đẩy giao thương Việt-Trung, ông Nguyễn Nhất Kha - Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan)- cho rằng, nên đầu tư nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu, trong đó, tập trung vào hạ tầng giao thông, bến bãi tập kết, giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu. Bên cạnh đó, cần chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung chính sách, quy định thương mại biên giới hài hòa, đảm bảo lợi ích cho cả hai phía và trong nhiều trường hợp; áp dụng chính sách đặc thù cho từng khu vực cửa khẩu của từng địa phương. Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu Việt Nam trao đổi với Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu và chính quyền các tỉnh biên giới Trung Quốc đầu tư xây dựng hệ thống kho bãi giao nhận và có chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động giao thương.

Còn theo ông Nguyễn Công Trưởng, Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu Việt Nam sớm tham mưu cho Chính phủ hỗ trợ kinh phí cho các tỉnh xây dựng các kho hàng nông sản để phân loại, bảo quản hàng hóa XK sang Trung Quốc; cho phép doanh nghiệp Trung Quốc được NK hàng nông sản qua các cửa khẩu phụ thuộc địa bàn tỉnh Lạng Sơn...