Bỏ quy định thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản lần đầu

Nghị định 203/2013/NĐ-CP quy định, đối với các doanh nghiệp xin phép mới thì phải nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản lần đầu trước khi nhận giấy phép và phải nộp lần cuối trước khi kết thúc một nửa thời gian giấy phép. Qui định này có thể hiểu là cơ quan xây dựng pháp luật muốn giảm rủi ro cho ngân sách Nhà nước, tránh trường hợp doanh nghiệp trốn tránh nghĩa vụ nộp tiền.

Khai thác khoáng sản. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, nhìn nhận thực tiễn về các nghĩa vụ tài chính khác như thuế tài nguyên, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, phí bảo vệ môi trường… các văn bản pháp luật đều yêu cầu doanh nghiệp nộp tiền sau khi có doanh thu, các doanh nghiệp làm ăn chân chính chẳng doanh nghiệp nào trốn tránh. Giả sử nếu doanh nghiệp khai thác khoáng sản có trốn tránh, không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước thì cũng đã có các cơ chế pháp luật liên quan khác xử lý.

VCCI cho biết, việc thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản sớm làm ảnh hưởng rất tiêu cực đến dòng tiền hoạt động đầu tư của các dự án khoáng sản nói riêng và đến toàn bộ ngành khai thác khoáng sản nói chung. Lý do bởi đặc điểm của ngành khai khoáng là trong giai đoạn đầu doanh nghiệp phải tốn chi phí lớn để thăm dò, đầu tư xây dựng mỏ, mua sắm thiết bị, sản lượng khai thác ban đầu thường thấp, không ổn định. Đối với các dự án lớn, khoảng thời gian từ lúc có giấy phép cho đến lúc có thể khai thác ổn định có thể mất từ 3-5 năm, thậm chí kéo dài hơn. Đây là giai đoạn khó khăn nhất của mọi dự án khoáng sản, mang tính quyết định không chỉ về mặt tài chính mà còn cả về công nghệ, môi trường, tính bền vững dự án. Do vậy, các doanh nghiệp sẽ phải tính toán rất kỹ chi phí để vượt qua giai đoạn này.

Mining Vietnam 2018: Cầu nối quan trọng cho ngành công nghiệp khai thác khoáng sản Sáng ngày 18/4, tại Trung tâm triển lãm quốc tế (I.C.E) Hà Nội, đã khai mạc Triển lãm quốc tế lần thứ 4 về ngành ...

Minh bạch trong lĩnh vực khoáng sản: Khoảng cách từ chính sách đến thực tiễn Sau 6 năm thi hành Luật Khoáng sản 2010, theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, khoảng cách từ quy định trên giấy ...

Trong khi đó, Nhà nước yêu cầu doanh nghiệp phải nộp sớm nghĩa vụ tài chính (đối với dự án khoáng sản thường số tiền khá lớn) sẽ khiến doanh nghiệp gặp khó khăn về vốn đầu tư trang bị máy móc, thiết bị và các chi phí khác khi chưa có doanh thu. Thiếu vốn, doanh nghiệp có thể sẽ phải tìm cách xây dựng công trình mỏ một cách chắp vá, hoặc thậm chí sẽ phải hoãn xây dựng nhà máy. Điều này sẽ kéo theo hệ quả xấu như ô nhiễm môi trường, giảm cơ hội việc làm và thu nhập của người lao động, hệ số thu hồi khoáng sản thấp, gây lãng phí tài nguyên.

Tại dự Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 203/2013/NĐ-CP, cơ quan soạn thảo đã giãn nghĩa vụ nộp tiền cấp quyền khai thác lần đầu, chẳng hạn giảm những trường hợp phải nộp tiền một lần, giảm số tiền phải nộp lần đầu, lùi thời điểm của mỗi lần nộp tiền 90 ngày so với hiện hành... Tuy nhiên, các quy định này vẫn chưa giải quyết được tác động bất hợp lý tới dòng tiền đầu tư của các dự án khoáng sản. Do vậy, VCCI kiến nghị, cơ quan soạn thảo nghiên cứu, điều chỉnh:

Bỏ quy định phải thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản lần đầu trước khi doanh nghiệp nhận giấy phép khai thác; qui định doanh nghiệp nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản lần đầu vào năm tiếp theo sau khi bắt đầu có doanh thu từ việc bán khoáng sản (lấy theo hoá đơn giá trị gia tăng); qui định số tiền nộp mỗi năm bằng tổng số tiền cấp quyền khai thác chia đều cho số năm tính từ thời điểm có doanh thu cho đến hết thời hạn khai thác ghi trên giấy phép.

Ngoài ra, tại Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 203/2013/NĐ-CP, cơ quan soạn thảo đưa ra quy định doanh nghiệp sẽ bị truy thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản khi “phát sinh mục đích sử dụng khoáng sản khác, cùng với khoáng sản chính, khi có nhu cầu thị trường, nhằm sử dụng triệt để, hiệu quả tài nguyên khoáng sản”. Điều này được hiểu là nhằm thu các nghĩa vụ tài chính về cho Nhà nước khi doanh nghiệp có nguồn thu từ khoáng sản phụ. VCCI cho rằng, quy định như vậy có thể gây tác động tiêu cực bởi các doanh nghiệp sẽ phải chịu thêm chi phí khi bán khoáng sản phụ, khiến họ không muốn tận dụng khoáng sản phụ nữa mà thải loại, vừa gây lãng phí tài nguyên, vừa gây tác động đến môi trường. Do vậy, VCCI cũng kiến nghị cơ quan soạn thảo loại bỏ quy định này.