Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia: Sẽ là hạt nhân thúc đẩy phát triển kinh tế
Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư – Nguyễn Chí Dũng, được sự tin tưởng và giao phó của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thực hiện nghiên cứu về chiến lược quốc gia trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và việc xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia là hạt nhân cho việc thúc đẩy việc phát triển kinh tế dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
| Mô hình Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia được nhiều chuyên gia, đại diện bộ ngành tham gia góp ý kiến |
Trên thế giới đã có nhiều bài học thành công trong việc xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo với tác động kinh tế rất lớn thông qua việc hình thành và tập trung các công ty công nghệ tỷ đô và hàng chục ngàn việc làm chất lượng cao, điển hình như Trung Quân Thôn ở Bắc Kinh (Trung Quốc); Thành phố truyền thông số tại Seoul (Hàn Quốc) hay CyberSpark tại Beer Sheva (Israel) chuyên về An ninh mạng.
Điểm chung của các trung tâm này là tập trung các thành phần của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong một hoặc một vài lĩnh vực được lựa chọn vào một môi trường phù hợp cho hệ sinh thái phát triển. Đặc biệt, các trung tâm này phải là nơi có môi trường kinh doanh rất tốt và các chính sách cạnh tranh để thu hút các công ty đến đặt trụ sở cũng như thu hút nhân tài đến làm việc. Ngoài ra, trung tâm cần là nơi để các công ty với quy mô khác nhau có thể tiếp cận các nguồn lực cần thiết (như nhân tài, vốn hoặc cơ sở hạ tầng quan trọng) cũng như tiếp cận với thị trường.
Tại Việt Nam, Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia được đặt ở Đồng bằng Sông Hồng với quy mô kinh tế hiện đang chiếm hơn một phần tư GDP của cả nước và là nơi có thể tạo ra ảnh hưởng tích cực cho kinh tế Việt Nam khi đi đúng hướng. Theo đó, có 4 lĩnh vực mà trung tâm có thể lựa chọn tập trung vào: Là hạt nhân đổi mới cho lĩnh vực sản xuất thông minh, tập trung đưa ứng dụng nhà máy thông minh và phát triển sản phẩm cho các nhà máy tương lai với hàm lượng tự động hóa ngày càng nhiều; nơi thúc đẩy ứng dụng và phát triển sản phẩm/ dịch vụ cho các thành phố thông minh với môi trường bền vững; tụ điểm mới thúc đẩy ngành truyền thông số, đặc biệt là trò chơi điện tử kĩ thuật số (digital games) dựa trên thị trường nội địa có sẵn; nơi phát triển các ứng dụng an ninh mạng cho cả các cơ quan chính phủ cũng như các công ty, doanh nghiệp hoặc sử dụng cho cá nhân.
Ngoài ra, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia được thành lập để thực hiện đồng thời 5 chức năng, nhiệm vụ, gồm: Cung cấp tư vấn và dịch vụ hỗ trợ hoàn thiện ý tưởng, phát triển thành sản phẩm, dịch vụ, công nghệ hay mô hình kinh doanh mới; cung cấp tư vấn và dịch vụ hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp; dịch vụ tăng tốc và phát triển khởi nghiệp thành công, doanh nghiệp công nghệ; hỗ trợ tìm vốn đầu tư thiên thần, vốn đầu tư mạo hiểm; tìm kiếm các doanh nghiệp đỡ đầu; cung cấp các dịch vụ giới thiệu công nghệ và chuyển giao công nghệ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa; đầu tư, góp vốn kinh doanh, trực tiếp thúc đẩy nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới; là nơi thử nghiệm các quy định, chính sách mới, cách thức mới về quản lý nhà nước.
Bên cạnh đó, Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia này sẽ là trung tâm đầu tiên và là một phần của mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo sẽ được thiết lập trong tương lai trên khắp cả nước. Mỗi trung tâm đổi mới sáng tạo sẽ tập trung vào một số lĩnh vực cụ thể mà địa phương đặt trung tâm đó có lợi thế tương đối so với những địa điểm khác. Các trung tâm đổi mới sáng tạo này sẽ không chỉ là nơi thúc đẩy việc đưa công nghệ vào phát triển kinh tế mà còn sẽ trở thành nơi tạo ra những công nghệ mới của Việt Nam.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư hiện đang hướng vào hai thiết kế kiến trúc của nước ngoài. Sắp tới, thiết kế kiến trúc này sẽ được trình Chính phủ, các bộ, ngành liên quan xem xét, cho ý kiến. Ngoài ra, địa điểm để xây dựng Trung tâm đổi mới, sáng tạo quốc gia được lựa chọn sẽ là Khu công nghệ cao Hòa Lạc do vị trí này đã có quy hoạch hệ thống giao thông, cơ sở vật chất và hạ tầng hoàn chỉnh. “Trung tâm đổi mới, sáng tạo quốc gia dự kiến xây dựng với số vốn đầu tư ban đầu hơn 100 triệu USD, sẽ do tư nhân điều hành, Nhà nước không can thiệp”- ông Dũng nhấn mạnh.