Thỏa thuận hiếm hoi trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu

Bộ trưởng Ngoại giao Brazil Ernesto Araújo ngày 17/6 phát ngôn trên Financial Times cho biết, có một động lực chính trị chưa từng thấy trong một thời gian dài. Hiệp định Thương mại giữa EU và Mercosur có thể được ký sớm nhất vào tháng 7 tới.

Như vậy, sau hai thập kỷ đàm phán, hai bên đã nhất trí về hầu hết các chương trong một hiệp định mà nếu hoàn tất, sẽ là cuộc đàm phán lớn nhất từng được EU đàm phán về việc cắt giảm thuế quan. Tuy nhiên, phía châu Âu đưa ra lưu ý thận trọng rằng vẫn có nhiều việc phải làm. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker, cho rằng, đàm phán Hiệp định Thương mại tự do với Mercosur là việc làm “khó khăn” nên “không lạc quan nhưng cũng không bi quan”.

Các cuộc đàm phán đã đi vào những lĩnh vực nhạy cảm sâu sắc với cả hai bên, bao gồm cả triển vọng cạnh tranh lớn hơn cho người chăn nuôi bò châu Âu và cho các nhà sản xuất xe hơi Mercosur. Bên phía EU cũng đã có sự thất vọng về việc thiếu sự phối hợp giữa các quốc gia Mercosur, với các thành viên đầy đủ là các cường quốc nông nghiệp như Argentina, Brazil, Paraguay và Uruguay. Điều này một phần bị đổ lỗi cho sự thất bại của nỗ lực đảm bảo đạt được thỏa thuận vào năm ngoái.

Châu Âu hoan nghênh những tuyên bố gần đây của Brazil về tầm quan trọng của hiệp định này nhưng các cuộc đàm phán vẫn đang ở giai đoạn kỹ thuật. Một số vấn đề chủ yếu là nông nghiệp - bao gồm cách xử lý tốt nhất các biện pháp kiểm dịch động thực vật, xác định xuất xứ hàng hóa, hạn ngạch xuất khẩu đường và thịt bò vẫn cần phải được thống nhất. Brussels đang thúc đẩy mạnh mẽ việc hoàn thành một hiệp định trong tháng này hoặc tháng tới. Cả hai bên đều muốn thúc đẩy trước cuộc bầu cử tiềm năng của một chính phủ dân túy cánh tả ở Argentina và sự xuất hiện của các ủy viên mới ở châu Âu, đều dự kiến ​​vào tháng 10.

Nếu được chấp thuận, hiệp định thương mại tự do giữa EU và Mercosur có thể bao gồm mọi lĩnh vực, từ hàng hóa đến thị trường dịch vụ đến mua sắm công cộng. Một hiệp định giữa EU và khối thương mại lớn thứ tư thế giới sẽ ngay sau các hiệp định với Nhật Bản và Canada. Tuy nhiên, về mặt giá trị của thuế quan được bãi bỏ, nó sẽ có giá trị gấp bốn lần so với hai hiệp định này.

Hơn nữa, FTA này được kỳ vọng sẽ mang lại hy vọng hiếm hoi trong thương mại toàn cầu tại thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gia tăng căng thẳng với Trung Quốc và Mexico. Các nhà phân tích cho rằng, một thỏa thuận với Mercosur có ý nghĩa đặc biệt hơn khi EU tìm cách đi đầu đề xuất về thương mại tự do toàn cầu trái ngược với chủ nghĩa bảo hộ của chính quyền Trump. Một hiệp định với EU sẽ là thỏa thuận thương mại đầu tiên được ký kết bởi Mercosur với bên ngoài khu vực kể từ khi khối này được hình thành vào đầu những năm 1990. Nó cũng sẽ đại diện cho một bước tiến của Brazil và Argentina trong nỗ lực mở cửa nền kinh tế nội địa. Nó sẽ là một chiến thắng lớn cho các chính phủ khi các nền kinh tế đang chùn bước tê liệt bởi các chính sách kinh tế.

Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmstrom cho rằng, mặc dù có một số vấn đề phức tạp đang chờ xử lý nhưng triển vọng hiện tại cho FTA với Mercosur là rất lớn trước khi Ủy ban châu Âu mới được thành lập. Vì vậy, hiệp định này được coi là ưu tiên số một hiện nay, EU và Mỹ Latinh đang sẵn sàng thực hiện một thỏa thuận thương mại là một tín hiệu cực kỳ mạnh mẽ.