Nhãn hiệu bị xâm phạm: Doanh nghiệp thiệt hại nặng

“Báo động” nạn xâm phạm nhãn hiệu

Thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ cho thấy, trong giai đoạn 2012 - 2015, lực lượng chức năng đã tiếp nhận 18.329 vụ việc có dấu hiệu xâm phạm quyền SHTT, sản xuất và buôn bán hàng giả; phạt hành chính với số tiền lên tới trên 73 tỷ đồng; khởi tố 120 vụ án về hàng giả và xâm phạm SHTT với 196 bị can; cơ quan kiểm sát đã truy tố 84 vụ với 140 bị can. Hành vi vi phạm quyền SHTT nói chung và xâm phạm nhãn hiệu nói riêng đã làm tổn hại cho DN sản xuất chân chính, gây nhầm lẫn, suy giảm lòng tin của khách hàng vào các sản phẩm đã đăng ký bảo hộ, đồng thời gây thiệt hại cho người tiêu dùng khi mua phải hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu. Có thể kể đến trường hợp máy biến thế của Tập đoàn ABB.

Vốn là DN đầu tư, sản xuất, kinh doanh về lĩnh vực công nghiệp năng lượng, công nghệ điện và tự động hóa, trong đó có sản xuất chế tạo máy biến thế với nhãn hiệu ABB nổi tiếng trên thế giới có trụ sở đặt tại Thụy Sĩ. ABB là nhà sản xuất máy biến áp lớn nhất thế giới với 16.000 nhân viên làm việc tại 45 nhà máy trên toàn thế giới, cung cấp các loại máy biến áp truyền tải và phân phối đáp ứng được các yêu cầu về độ tin cậy, độ bền và hiệu suất cao cho các ngành năng lượng, công nghiệp và thương mại.

Với cơ sở sản xuất hiện đại, Nhà máy Biến áp của ABB tại Hà Nội chuyên sản xuất máy biến áp phân phối và máy biến áp truyền tải có công suất đến 100MVA, điện áp tới 171kV, có chất lượng tầm cỡ thế giới. Máy biến áp dầu của ABB Việt Nam được sản xuất theo các tiêu chuẩn quốc tế và tiêu chuẩn ngành cao nhất, thỏa mãn yêu cầu của khách hàng trong khu vực, được phân phối rộng rãi tại các nước châu Á - Thái Bình Dương, khu vực Trung Đông và Nam châu Phi.

Nhà máy Biến áp ABB Việt Nam được vận hành và quản lý theo tiêu chuẩn ISO 9001, 14001 và OHSAS 18001. Các phòng thử nghiệm của nhà máy sản xuất máy biến áp truyền tải và phân phối cũng được VILAS chứng nhận đạt tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 - về năng lực của phòng thử nghiệm đạt chuẩn. Điều này khẳng định những nỗ lực không ngừng của ABB trong việc sản xuất những sản phẩm đáp ứng được yêu cầu cao về độ tin cậy, độ bền và hiệu suất cao. Các sản phẩm của ABB cũng bảo đảm yếu tố tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

Nhằm bảo vệ thương hiệu của mình, năm 2002, Tập đoàn ABB đã đăng ký và được Cục SHTT cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu “ABB” độc quyền cho các sản phẩm liên quan đến máy biến áp, máy biến thế phân phối với thời hạn đến năm 2022. Nỗ lực của ABB đã và đang nhằm mục tiêu lớn nhất là mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam những sản phẩm đạt chất lượng quốc tế.

Tuy nhiên, lợi dụng sự tín nhiệm đó, trong những năm gần đây, một số DN đã sử dụng dấu hiệu “ABB” trong tên DN, sản phẩm máy biến thế tương tự với nhãn hiệu và tên thương mại đang được bảo hộ của Tập đoàn ABB, khiến người tiêu dùng nhầm lẫn với sản phẩm cùng loại của Tập đoàn ABB. Hành vi xâm phạm nhãn hiệu này dẫn đến nguy cơ gây tổn hại về thị phần, giảm lợi nhuận, uy tín của ABB, đặc biệt gây nhầm lẫn, suy giảm lòng tin của khách hàng vào sản phẩm của ABB, đồng thời gây thiệt hại cho người tiêu dùng khi mua phải hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu.

Kiên quyết xử lý

Theo các quy định của pháp luật hiện hành về đăng ký DN, thì việc sử dụng tên thương mại, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý của tổ chức, cá nhân đã được bảo hộ để cấu thành tên riêng hay gắn trên sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của DN đã đăng ký bảo hộ mà không được chấp thuận của chủ sở hữu thì coi như đã vi phạm về sở hữu công nghiệp, xâm phạm quyền đối với tên thương mại.

Trên thực tế, tại thị trường Việt Nam, trước ABB, đã có nhiều nhãn hiệu, thương hiệu bị xâm phạm vì những lý do khác nhau, cả vô ý và cố ý nhưng cũng đã được giải quyết như đổi tên DN, loại bỏ nhãn hiệu trùng gây nhầm lẫn trên sản phẩm vi phạm. Theo Tập đoàn ABB, để người tiêu dùng không sử dụng phải hàng kém chất lượng, cơ quan chức năng phải đẩy nhanh tiến độ xử lý vụ việc để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của DN; tránh những thiệt hại không đáng có cho cả DN và người tiêu dùng.

Nhiều ý kiến cho rằng, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với nhiều cam kết thúc đẩy lành mạnh hóa thị trường, trong đó có quyền SHTT thì các cơ quan chức năng nên sớm giải quyết những yêu cầu chính đáng của DN. Điều này không chỉ góp phần tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng, mà còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, để xử lý triệt để những vi phạm về quyền SHTT, nhãn hiệu... các cơ quan chức năng cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật sao cho nhất quán; phân công trách nhiệm rõ ràng, tránh chồng chéo giữa cơ quan quản lý; xây dựng cơ sở dữ liệu chung để dễ dàng quản lý cấp phép. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền cho DN trong việc bảo hộ nhãn hiệu thông qua đăng ký.