Nhận diện thách thức để bảo vệ môi trường

Cùng nhận diện những thách thức để dự báo kịp thời các vấn đề về môi trường, ngày 29/7, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã tổ chức Hội thảo chuyên đề về công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường.

Hội thảo tập trung vào các chuyên đề chính như: Công tác đánh giá tác động môi trường với hoạt động đầu tư phát triển; quản lý chất lượng môi trường, tăng cường nâng cao hiệu quả quản lý chất chải rắn hướng tới nền kinh tế tuần hoàn; phục hồi hệ sinh thái, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.

Những năm qua, công tác bảo vệ môi trường ở nước ta đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận: Hệ thống chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường đã có bước phát triển, ngày càng hoàn thiện, đồng bộ với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đặc biệt, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 chính thức được thực hiện từ ngày 1/1/2022 với nhiều chính sách, giải pháp đột phá, đánh dấu giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ trong công tác bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu cao nhất cải thiện chất lượng môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân, cân bằng sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế bền vững.

Bên cạnh đó đó, ứng dụng khoa học - công nghệ, hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường liên tục được tăng cường, mở rộng; đã hình thành được phương thức, tư duy quản lý mới, trọng tâm là chuyển từ bị động giải quyết sang chủ động phòng ngừa kiểm soát, làm chủ công nghệ giám sát, phòng ngừa ô nhiễm.

Tuy nhiên, phát biểu tại hội thảo, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường – ông Nguyễn Văn Tài – thẳng thắn nhìn nhận: Giai đoạn 2016 - 2021 môi trường nước ta vẫn chịu nhiều áp lực từ hệ quả của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, chú trọng phát triển theo chiều rộng, khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên. Cùng với sự phát triển nhanh của khoa học - công nghệ đã có nhiều tổ hợp công nghiệp phức tạp, quy mô lớn được đầu tư vào Việt Nam tạo ra những thách thức lớn trong việc nhận diện, dự báo kịp thời các vấn đề môi trường.

Chất lượng môi trường tuy đã được cải thiện nhưng vẫn chậm; môi trường ở một số nơi tiếp tục ô nhiễm, đặc biệt tại các lưu vực sông, khu công nghiệp, nông thôn và làng nghề...

Tại hội thảo, các đại biểu cũng tập trung thảo luận các vấn đề được cơ quan quản lý, doanh nghiệp, nhân dân quan tâm như: Công tác đánh giá tác động môi trường đối với hoạt động đầu tư phát triển; bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; quản lý chất thải rắn hướng tới nền kinh tế tuần hoàn…

Nêu những tồn tại, bất cập trong thực hiện công tác đánh giá tác động môi trường (ĐTM), TS. Phạm Anh Dũng - Vụ thẩm định đánh giá tác động môi trường, Tổng cục Môi trường – chia sẻ: Sự phối hợp giữa các cấp, ngành trong công tác bảo vệ môi trường chưa thường xuyên, liên tục nên việc theo dõi, đôn đốc cơ sở thực hiện yêu cầu về bảo vệ môi trường còn hạn chế. Sự phối hợp trong hoạt động kiểm tra, giám sát, hướng dẫn của cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường với địa phương chưa chặt chẽ. Nguồn lực để thực hiện công tác ĐTM còn thiếu; đội ngũ cán bộ của các cơ quan thẩm định và lực lượng chuyên gia trong lĩnh vực ĐTM còn hạn chế về số lượng và chất lượng, đặc biệt các cơ quan quản lý môi trường cấp huyện, tỉnh miền núi...

Từ những bất cập thực tế trên, TS. Phạm Anh Dũng đề xuất: Thời gian tới tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện để có bộ tiêu chí để có thể lượng hóa các thiệt hại về tài nguyên rừng, đa dạng sinh học khi thực hiện dự án đầu tư, từ đó làm căn cứ yêu cầu chủ dự án có phương án trồng bù rừng, bồi hoàn đa dạng sinh học cụ thể, khả thi; nghiên cứu để có những đánh giá tác động của dự án tới biến đổi khí hậu và ngược lại; đẩy mạnh công tác kiểm tra việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác ĐTM ở các địa phương. Tăng cường sự hợp tác với các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ trong công tác đào tạo tăng cường năng lực về ĐTM...

Các ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ được Tổng cục Môi trường tổng hợp, trình Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục hoàn thiện Báo cáo tổng kết công tác bảo vệ môi trường giai đoạn 2016 - 2022 và định hướng giai đoạn 2022 - 2025, được trình bày tại Phiên toàn thể của Hội nghị Môi trường toàn quốc lần thứ V vào ngày 4/8 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia.

Trong khuôn khổ hội nghị có hội thảo chuyên đề tập trung vào 4 nội dung: Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học hướng tới thập kỷ phục hồi hệ sinh thái; công tác đánh giá tác động môi trường đối với hoạt động đầu tư phát triển; quản lý chất lượng các thành phần môi trường, nền tảng và mục tiêu của công tác kiểm soát ô nhiễm; tăng cường, nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn hướng tới nền kinh tế tuần hoàn.