Nghệ An: Khơi thông ùn tắc, tạo thuận lợi cho xuất, nhập khẩu tại Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn

Nghệ An có hơn 400km đường biên giới tiếp giáp với 3 tỉnh của nước bạn Lào, có Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn (Kỳ Sơn) cùng 4 cửa khẩu phụ và nhiều lối mở dọc các huyện biên giới. Hệ thống cửa khẩu, lối mở này tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân, doanh nghiệp từ Nghệ An sang Lào và ngược lại.

Những năm gần đây, hoạt động xuất nhập khẩugiữa Nghệ An và Lào luôn có chiều hướng tăng trưởng khá. Hàng trăm nghìn lượt người và phương tiện qua lại để thăm thân, làm việc, trao đổi mua bán hàng hóa, tham quan du lịch.

Đặc biệt, những năm qua, sản xuất công nghiệp trên địa bàn Nghệ An tăng trưởng mạnh, xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới, trong đó xuất sang thị trường Lào đạt 15-20 triệu USD/năm, chủ yếu là các mặt hàng vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng, rơm từ cây ngũ cốc, tro bay, dầu thực vật, nhựa đường, phân bón, thức ăn chăn nuôi, gạo tẻ, nhiên liệu diesel dùng cho ô tô...

Cơ hội giao thương hai nước là rất lớn, song thời gian qua, tình trạng hàng dãy xe trọng tải lớn đậu dài hàng cây số dọc theo tuyến quốc lộ khu vực gần Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đang trở thành nỗi ám ảnh của nhiều tài xế.

Tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng đến lưu thông trong khu vực biên giới, mà còn gây xáo trộn cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân sinh sống hai bên đường quốc lộ 7 lên Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn.

Theo chia sẻ của một lái xe ở tỉnh Sơn La: "Phải sau 3 ngày "nằm chờ" các thủ tục nhập cảnh mới hoàn thành để vận chuyển hàng từ Lào vào Việt Nam" - người đàn ông này thở dài và cho biết, lượng xe dồn về cửa khẩu lớn, chúng tôi phải chấp nhận di chuyển chậm. Làm dịch vụ vận tải, ai cũng mong muốn thông quan nhanh, tăng chuyến để tăng thu nhập.

Theo ghi nhận thực tế, sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát, hoạt động lưu thông biên giới bình thường trở lại, lưu lượng người, phương tiện, hàng hóa lưu thông qua Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn gia tăng đột biến. Trong đó, có các phương tiện vận chuyển quặng sắt từ huyện Mường Khun, tỉnh Xiêng Khoảng (Lào) và quặng Barit từ huyện Ca Sỉ, tỉnh Viêng Chăn (Lào) quá cảnh Việt Nam, qua cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn về cảng Cửa Lò (Nghệ An).

Theo thống kê của các lực lượng chức năng tại Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, hằng ngày, bình quân có từ 250-300 lượt phương tiện xuất nhập khẩu (trước đây chỉ có từ 120-150 lượt phương tiện). Mặc dù lượng phương tiện có nhu cầu xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn lớn, song trên thực tế, mỗi lần số lượng xe qua barie số 1 để vào khu vực làm thủ tục chỉ từ 12-15 phương tiện, quy trình làm thủ tục nhập cảnh, thời gian làm thủ tục của một phương tiện khoảng 20 phút... là nguyên nhân chính dẫn đến ùn tắc phương tiện tại Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn.

Để giải quyết tình trạng ùn tắc, thời gian qua, các lực lượng chức năng đã chủ động phối hợp với các doanh nghiệp vận tải để tìm giải pháp. Cụ thể, ngày 13/5/2023, các bên có liên quan tại Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đã họp, trao đổi, thống nhất đề nghị một số giải pháp như khai báo hải quan trước khi phương tiện vận tải, hàng hóa đến cửa khẩu thông qua hệ thống khai hải quan điện tử.

Đồng thời, tăng thời gian làm việc của các lực lượng chức năng; nắm chính xác thời gian phương tiện đến cửa khẩu để chủ động bố trí lực lượng, phương tiện làm việc đạt hiệu quả cao nhất; rà soát, nghiên cứu bổ sung phương án làm thủ tục, kiểm tra, kiểm soát đúng quy trình, chặt chẽ nhưng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp; tận dụng tối đa các bãi đất trống trong khu vực cửa khẩu để làm vùng đệm, bãi tập kết hàng hóa, phương tiện vận tải chờ làm thủ tục...

Đại diện Trạm kiểm soát Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn chia sẻ, ngoài các biện pháp triển khai của các lực lượng chức năng tại cửa khẩu, cán bộ, nhân viên của trạm đã chủ động nghiên cứu bổ sung, đổi mới phương án làm thủ tục, kiểm tra, kiểm soát đúng quy trình, chặt chẽ nhưng tạo điều kiện thuận lợi, nhanh chóng cho doanh nghiệp.

Đồng thời, tuyên truyền, vận động các lái xe chấp hành nghiêm quy định tại khu vực cửa khẩu, chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ, không giành đường, vượt ẩu, lấn làn; nếu phương tiện nào vi phạm, kiên quyết xử lý để đảm bảo an ninh trật tự và lưu thông hàng hóa; các doanh nghiệp vận tải điều phối xe đến cửa khẩu đảm bảo tách tốp, không dồn một lúc dẫn đến ách tắc giao thông.

Hiện, các lực lượng chức năng tại Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đang quyết liệt giải quyết vấn đề ùn tắc phương tiện, tạo điều kiện thông thoáng để người dân, doanh nghiệp hai bên qua lại làm ăn thuận lợi, góp phần phát triển kinh tế, thương mại giữa hai nước.

Trước đó, ngày 10/10, Đoàn liên ngành 2 tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào và tỉnh Nghệ An, nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tổ chức Hội nghị song phương để trao đổi, thống nhất giải quyết vấn đề về ùn tắc phương tiện xuất, nhập qua Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn.

Hai bên thống nhất đề nghị lên cấp có thẩm quyền của mỗi bên sớm triển khai khảo sát, bổ sung quy hoạch mới khu vực cửa khẩu theo hướng mở rộng tối đa phạm vi khu vực cửa khẩu, mở rộng khu vực chợ biên giới nhưng không ảnh hưởng đến đường biên cột mốc, đầu tư kinh phí để xây dựng cơ sở hạ tầng đảm bảo cho phương tiện, hàng hóa tập kết chờ làm thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu của mỗi bên.