Theo thống kê tại Cổng thông tin quản lý hoạt động thương mại điện tử Bộ Công Thương thời điểm hiện tại trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 499 Website TMĐT bán hàng, 5 Website Sàn giao dịch TMĐT, 2 ứng dụng di động của các tổ chức, cá nhân hoạt động hợp pháp đã thực hiện nghĩa vụ thông báo, đăng ký với Bộ Công Thương theo quy định.
Cũng theo lực lượng QLTT Nghệ An, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 kéo dài, hoạt động TMĐT trên địa bàn có bước phát triển nhanh. Nhiều tổ chức, cá nhân trên địa bàn đã xem TMĐT là kênh kinh doanh, phân phối hàng hóa quan trọng. Tuy nhiên, đằng sau sự phát triển này, các giao dịch TMĐT lại trở thành “miền đất hứa” cho các chiêu trò gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái... gây thiệt hại cho người tiêu dùng.
 |
| Lực lượng QLTT tham gia hội nghị trực tuyến Triển khai kế hoạch gia về tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong hoạt động TMĐT tại điểm cầu Nghệ An |
Vấn nạn hàng lậu, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ... được công khai mua bán trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo hay trên các website TMĐT, các sàn giao dịch TMĐT. Đây cũng là các kênh phân phối nhiều mặt hàng không được nhập khẩu chính ngạch, không có hóa đơn chứng từ, hàng hóa giả mạo các thương hiệu nổi tiếng.
Tuy nhiên, để chấn chỉnh hoạt động TMĐT cũng rất khó khăn. Một số cơ sở hoạt động TMĐT không đăng ký hoạt động theo quy định; không khai báo hoặc khai báo không thành thật về hoạt động nhằm trốn các khoản thuế phải nộp; đặc biệt nhiều mặt hàng cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ cũng được rao bán công khai. Hay việc đặt và lấy hàng hoá ở nhiều nơi khác nhau, sau đó sử dụng các đơn vị vận chuyển, chuyển phát, thu tiền hộ. Trên bao bì đơn hàng không thể hiện địa chỉ của người bán... Điều này đã khiến cho lực lượng chức năng mất rất nhiều thời gian để theo dõi, xác định chứng cứ, đấu tranh xử lý.
Mặt khác, khâu quan trọng trong kinh doanh hàng hóa trên nền tảng TMĐT hiện nay là vận chuyển, chuyển phát. Tuy nhiên do vướng mắc theo quy định pháp luật về bưu chính, viễn thông, nên việc xử lý gặp khó khăn nếu không có sự phối hợp chặt chẽ của đơn vị chuyển phát. Các đối tượng vi phạm lợi dụng chính sách thông thoáng của đơn vị chuyển phát để kinh doanh hàng cấm, hàng giả, hàng nhập lậu...
Trước thực trạng trên, để ngăn chặn vấn nạn này, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, cục QLTT Nghệ An đã xây dựng Kế hoạch kiểm tra, kiểm soát hoạt động TMĐT, phù hợp với tình hình thực tế về phát triển TMĐT của địa phương; đảm bảo việc triển khai có hiệu quả, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm trong hoạt động TMĐT.
Cục đã xác minh, kiểm tra, xử lý đối với các doanh nghiệp, cá nhân hoạt động TMĐT kinh doanh những mặt hàng thiết yếu, mặt hàng cấm. Phối hợp với các các cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành, lực lượng chức năng chuyên trách để có biện pháp phòng, chống, kiểm tra, kiểm soát và ngăn chặn tình trạng vi phạm trong hoạt động kinh doanh TMĐT. Bên cạnh đó, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các quy định của Nhà nước và pháp luật về hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực TMĐT thông qua công tác xác minh, kiểm tra, xử lý vi phạm.
 |
| Hàng hoá vi phạm bị thu giữ |
Bằng biện pháp cụ thể, Cục QLTT đã giao cho Đội QLTT số 11 chủ trì, phối hợp với Phòng An ninh kinh tế - Công an tỉnh Nghệ An để triển khai thực hiện. Với các biện pháp quyết liệt, từ đầu năm 2021 đến nay, Cục đã xử lý được 50 vụ vi phạm TMĐT, với tổng giá trị thu phạt đạt trên 1,1 tỷ đồng. Các hành vi vi phạm phổ biến như, thiết lập website TMĐT bán hàng mà không thông báo với cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền. Kinh doanh các loại hàng giả mạo nhãn hiệu, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ qua mạng xã hội Facebook, Zalo.
Liên quan đến vi phạm trong lĩnh vực TMĐT, chỉ trong khoảng thời gian ngắn từ 17/4-16/5, lực lượng QLTT đã phối hợp ra quân “truy vết”, tổ chức khám xét nhiều kho chứa, các điểm kinh doanh hàng hóa có dấu hiệu nhập lậu, giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng. Đội QLTT số 11 đã kiểm tra và xử lý 13 vụ vi phạm hoạt động TMĐT; trong đó có 5 vụ bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu và 8 vụ kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ với tổng giá trị thu phạt là gần 130 triệu đồng. Hàng hóa vi phạm chủ yếu giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng như ZARA, GUCCI, CHANEL...hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ như Micro, mỹ phẩm...Hay, điển hình đội QLTT số 11 - Cục QLTT Nghệ An phối hợp với Đội QLTT số 3 - Cục QLTT Nghệ An, Phòng An ninh kinh tế - Công an tỉnh kiểm tra cơ sở kinh doanh đai nịt bụng Latex do bà C.T.H.A (đường Phạm Đình Toái, phường Hà Huy Tập, TP.Vinh) làm chủ. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện cơ sở này bày bán 1.500 sản phẩm đai nịt bụng do nước ngoài sản xuất, không có hóa đơn, chứng từ, giấy tờ liên quan để chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Cục QLTT Nghệ An đã trình UBND tỉnh ra quyết định xử phạt hành chính 45 triệu đồng, tịch thu 1.500 đai nịt bụng trên trị giá 450 triệu đồng.
Ông Nguyễn Văn Hường, Cục trưởng Cục QLTT tỉnh Nghệ An, vấn nạn hàng lậu, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ,… được công khai mua bán trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo hay trên các websiteTMĐT, các sàn giao dịch TMĐT. Trong đó, địa chỉ bán hàng online khai báo thông tin, đăng ký hoạt động kinh doanh không chính xác về nhân thân, thường xuyên thay đổi địa điểm,… gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng.
Từ những kết quả đạt được, thời gian tới, Cục QLTT tỉnh sẽ tiếp tục mạnh tay xử phạt với các tổ chức, cá nhân vi phạm trong lĩnh vực TMĐT, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Cùng với đó đẩy mạnh các biện pháp chống gian lận xuất xứ, giả mạo xuất xứ để lẩn tránh thuế, lẩn tránh kiểm soát chất lượng, kịp thời đề xuất biện pháp xử lý; tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm đối với hoạt động kinh doanh TMĐT, sàn giao dịchTMĐT , mạng xã hội như Facebook, Zalo...
Bên cạnh đó, chủ động nắm vững diễn biến tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo lĩnh vực, địa bàn phụ trách để kịp thời phát hiện, nhận diện các vấn đề nổi cộm, các lĩnh vực mặt hàng vi phạm mới nổi để kịp thời đấu tranh ngăn chặn, xử lý.
